Leczenie szpitalne to szereg procesów wykonywanych w szpitalu na wniosek lekarza pierwszego kontaktu, lekarza specjalistę lub felczera ubezpieczeniowego.
Warunkiem skorzystania z bezpłatnego leczenia szpitalnego jest okazanie dowodu ubezpieczenia zdrowotnego. Dokument należy dostarczyć do szpitala w terminie 30 dni od rozpoczęcia hospitalizacji lub 7 dni po jej zakończeniu.
Jeśli pacjent nie dostarczy lub nie posiada dokumentu potwierdzającego posiadanie ubezpieczenia, nadal może korzystać ze wszystkich świadczeń, ale koszt leczenia pokrywa z własnej kieszeni.
Lekarz może zlecić leczenie szpitalne wówczas, kiedy niemożliwe jest wykonywanie leczenia ambulatoryjnego, czyli takiego, które nie wymaga dłuższego pobytu w szpitalu. Do skierowania należy dołączyć historię choroby, informacje o dotychczasowym leczeniu, a także wyniki badań i konsultacji medycznych.
Jeżeli stan zdrowia pacjenta jest poważny, a odroczenie hospitalizacji może doprowadzić nawet do zgonu, świadczenia w szpitalu udzielane są bez wymaganego skierowania.
Każdy pacjent ma prawo wyboru dowolnego szpitala na terenie całego kraju. Jedyny wymóg jest taki, aby placówka miała podpisaną umowę z NFZ w danym zakresie. W określonych przypadkach, to znaczy wtedy, kiedy pacjent wymaga specjalistycznego leczenia szpitalnego, ale nie wymaga ciągłego pobytu w szpitalu, może być zakwaterowany poza placówką medyczną - w hotelu, w pensjonacie, w sanatorium, etc. Należy wówczas odnotować to w dokumentacji medycznej. Dodatkowo, na specjalny wniosek pacjenta, przysługuje mu prawo bezpłatnego transportu między miejscem pobytu a szpitalem.
Może się jednak zdarzyć, że w szpitalu nie ma wystarczającej liczby miejsc, aby przyjąć dodatkowego pacjenta. Wówczas wpisuje się go na listę oczekujących. Jeśli stan jego zdrowia się pogorszy i będzie konieczna wcześniejsza hospitalizacja, ustala się nowy termin przyjęcia do szpitala.
Niektóre grupy mają prawo do korzystania z usług placówki medycznej poza kolejnością. Są to między innymi Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi, Zasłużeni Dawcy Przeszczepu, inwalidzi wojenni i wojskowi oraz kombatanci.
Każdy pacjent, który korzysta z leczenia szpitalnego, ma zapewnione bezpłatne leki i wyroby medyczne, które są konieczne do przeprowadzenia leczenie, a także wszystkie niezbędne zabiegi i badania. Szpital nie zapewnia jednak pozostałych materiałów pomocniczych, takich jak pieluchomajtki, akcesoria ortopedyczne czy dodatkowe leki.