Pierwsza pomoc powinna być udzielona przed każdego, kto ma choć podstawową wiedzę na ten temat. Podstawową zasadą, którą powinna kierować się osoba udzielająca pomocy, jest własne bezpieczeństwo, a także innych ratowników oraz ofiar. Zagrożeniem może być ruch uliczny, zadymienie lub pożar, porażenie prądem lub zagrożenie wybuchem, agresja, ryzyko zatrucia drogą wziewną lub niesprzyjające warunki atmosferyczne.
Osoba ratująca powinna również wyeliminować zakażenie się od poszkodowanej osoby, która potencjalnie może być nosicielem wirusa HIV, HCV lub HBV. Konieczne jest w tym celu unikanie bezpośredniej styczności z krwią osoby poszkodowanej. W czasie przeprowadzania czynności ratunkowych niezbędne są rękawiczki, można także używać specjalnej maseczki do resuscytacji.
Gdy ratownik upewni się, że nic mu nie zagraża, powinien podjąć następujące kroki:
- podejść do poszkodowanego i ocenić jego stan,
- sprawdzić przytomność - w tym celu powinniśmy potrząsnąć poszkodowanego za ramiona i zapytać czy nas słyszy lub co się stało,
- zapewnić pomoc - zadzwonić na pogotowie (numer 112 lub 999), w czasie zgłoszenia alarmowego powinniśmy podać następujące dane: kto wzywa pomocy, dokładne miejsce wypadku, rodzaj i opis zdarzenia, kto jest poszkodowany oraz ile jest osób poszkodowanych, jakie wdrożono czynności i czy istnieją obecnie jakieś zagrożenia. Nie powinno się przerywać rozmowy, nim zadecyduje o tym dyspozytor pogotowia,
- udrożnić drogi oddechowe poprzez usunięcie z jamy ustnej ewentualnych ciał obcych oraz odchylenie głowy - powinniśmy to zrobić w sytuacji, kiedy poszkodowany jest nieprzytomny,
- sprawdzić, czy poszkodowany oddycha - ocena powinna trwać około 10 sekund, w czasie których powinny wystąpić 2 wdechy),
- sprawdzić, czy poszkodowana osoba nie ma przy sobie niebezpiecznych przedmiotów,
- jeśli poszkodowana osoba oddycha, powinniśmy wezwać pomoc i czekając na pogotowie, położyć go w pozycji bocznej bezpiecznej, co minutę sprawdzając oddech, co 30 minut zaś odwracając na drugi bok. Jeśli poszkodowany nie oddycha, niezbędna jest procedura RKO.