Patogen - definicja, drogi zakażenia, co oznacza patogen alarmowy

Patogeny to czynniki odpowiadające za wywoływanie chorób i zakażeń. Specjaliści wyróżniają patogeny ożywione oraz nieożywione. Bakterie, wirusy czy priony zaliczane do czynników chorobotwórczych mogą przenosić się np. drogą pokarmową.

1. Patogen – co to takiego i w jaki sposób się przenosi?

Patogeny, zwane również czynnikami chorobotwórczymi, stanowią zagrożenie dla zdrowia oraz życia organizmów żywych.

Organizmy składające się z jednej lub wielu komórek, zdolne do samodzielnego namnażania się nazywa się patogenami ożywionymi. Są to przede wszystkim bakterie, wirusy, pasożyty, grzyby, a także priony. Mogą one przenosić się drogą kropelkową (poprzez kichanie lub kaszel), wertykalną (z matki na dziecko), jatrogenną czy pokarmową.

Zobacz film: "Choroby serca najczęstszą przyczyną zgonów Polaków"

Do przeniesienia chorobotwórczych patogenów może dojść również w trakcie kontaktu seksualnego (zarówno tradycyjnego, analnego, jak i oralnego).

Do rozwinięcia infekcji może dojść też na skutek kontaktu z zakażonym zwierzęciem (zakażenie może nastąpić wskutek ukąszenia przez owada, kota, węża czy pająka). Zainfekowanie zdrowego organizmu niekiedy jest konsekwencją spożycia zanieczyszczonej czy nieodpowiednio przechowywanej żywności.

Patogeny nieożywione to substancje toksyczne, trujące, żrące czy fizyczne (promieniowanie jonizujące, bardzo niska temperatura). Zdolność do szybkiego rozprzestrzeniania się i mutacji sprawia, że czynniki odpowiedzialne za wywoływanie chorób stanowią ciągłe wyzwanie dla mikrobiologów, epidemiologów czy lekarzy.

2. Patogen alarmowy

Specjaliści w swojej praktyce lekarskiej stykają się niejednokrotnie z patogenami alarmowymi. Co znaczy to pojęcie? Patogenem alarmowym, inaczej alert patogenem nazywa się taki czynnik chorobotwórczy, który wytworzył mechanizm oporności na środki farmaceutyczne np. antybiotyki lub chemioterapeutyki. W łatwy sposób się rozprzestrzenia i powoduje infekcje zagrażające życiu.

3. Rodzaje patogenów alarmowych

Patogeny alarmowe podzielić można na trzy rodzaje, a mianowicie:

• MDR - mikroorganizmy oporne na co najmniej trzy grupy antybiotyków, stanowiące poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego.
• XDR - szczepy alarmowe, które są oporne na przynajmniej jeden antybiotyk ze wszystkich dostępnych grup leków przeciwbakteryjnych, co czyni je bardzo trudnymi do wyleczenia.
• PDR - drobnoustroje alarmowe, które są oporne na wszystkie antybiotyki ze wszystkich dostępnych grup, co oznacza, że nie ma skutecznych sposobów na zwalczanie tych alert patogenów.

4. Lista patogenów alarmowych

Lista patogenów alarmowych uwzględnia następujące czynniki chorobotwórcze:

• gronkowiec złocisty ( (Staphylococcus aureus) – to rodzaj bakterii Gram-dodatnich, które mogą powodować różne infekcje u ludzi, takie jak zakażenia skóry, kości, krwi, płuc i innych narządów, bakteryjne zapalenie wsierdzia, zapalenie płuc czy zapalenie opon mózgowych. Bakterie te często wykazują oporność na wiele rodzajów antybiotyków, co czyni je szczególnie niebezpiecznymi dla osób z osłabionym układem odpornościowym.
• enterokoki – stanowią rodzaj bakterii Gram-dodatnich, które są naturalnie obecne w jelitach ludzi i zwierząt. Niektóre szczepy enterokoków mogą jednak powodować infekcje, szczególnie u osób z osłabionym układem odpornościowym. Enterokoki są jednym z głównych czynników chorobotwórczych w placówkach medycznych.
• Enterobacteriaceae – rodzina bakterii Gram-ujemnych, która obejmuje wiele gatunków, w tym Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, Salmonella i wiele innych. Są to bakterie jelitowe, które mogą powodować szereg chorób, takich jak zakażenia układu moczowego, zakażenia dróg oddechowych, sepsa i inne. Niektóre szczepy Enterobacteriaceae są odporne na wiele rodzajów antybiotyków, co utrudnia ich zwalczanie. Ze względu na swoją zdolność do przenoszenia się między osobami i szybkiego rozmnażania, Enterobacteriaceae są częstym patogenem w szpitalach i innych miejscach opieki zdrowotnej
• pałeczka ropy błękitnej – Gram-ujemna bakteria występująca w glebie i wodzie oraz na powierzchni roślin, rzadziej na skórze zwierząt. Wywołuje poważne zakażenia układu oddechowego, ran oparzeniowych, ale też kości czy tkanek miękkich.
• dwoinka zapalenia płuc –zwana również pneumokokiem bakteria Gram-dodatnia, która może powodować różne infekcje, w tym zapalenie płuc, zapalenie ucha środkowego, zapalenie zatok i bakteryjne zapalenie wsierdzia. Stanowi jedną z najczęstszych przyczyn zapalenia płuc, szczególnie u osób starszych i z osłabionym układem immunologicznym.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.