Pępowina – budowa, funkcje, krew pępowinowa

Pępowina to rodzaj połączenia pomiędzy łożyskiem a płodem, pomiędzy dzieckiem a jego mamą. Pępowina znacząco przyczynia się do rozwoju płodu, ponieważ zaopatruje go w tlen oraz pożywienie. Jej długość wynosi około 60 centymetrów. Każde nieprawidłowości w budowie pępowiny mogą być groźne dla rozwijającego się dziecka.

Pępowina – budowa, funkcjaPępowina – budowa, funkcja
Źródło zdjęć: © 123rf

Pępowina - budowa

W pępowinie znajdują się dwie tętnice, żyła pępowinowa, oraz elastyczna galareta Whartona, która zapobiega zawiązywaniu się pępowiny na kończynach lub szyi płodu. W miejscu umocowania do łożyska naczynia pępowinowe dzielą się na drobniejsze gałęzie, aż do mikroskopijnych rozmiarów naczyń włosowatych, które oplatają łożysko gęstą siatką. Po porodzie przewód łączący matkę z dzieckiem przecina się, a następnie podwiązuje (tak dochodzi do powstania pępka). Zbyt wczesne odcięcie pępowiny może prowadzić do niedokrwienia lub uszkodzenia struktur mózgu dziecka.

Pępowina - funkcje

Pępowina pełni rolę transportera pomiędzy matką a płodem. Krew matki, bogata w potrzebne rozwijającemu się dziecku składniki odżywcze i tlen, dociera do łożyska. To w nim dochodzi do przeniknięcia cennych składników do krwi znajdującej się w żyle pępowinowej. Pępowina transportuje je do płodu, odżywiając go oraz umożliwiając mu oddychanie. Przez tętnicę pępowinową dochodzi do usunięcia produktów przemiany materii dziecka, które wydalane są przez nerki matki.

Każde zaburzenie w budowie pępowiny stwarza zagrożenie dla rozwijającego się płodu. Zagięcia pępowiny mogą prowadzić do niedrożności żył i tętnic, a w efekcie to problemów z dostarczaniem pożywienia i tlenu rozwijającemu się dziecku. Takim zdarzeniom ma zapobiegać galareta Whartona. Jednak sporadycznie dochodzi do sytuacji, w których pępowina owija się wokół ciała dziecka, co utrudnia przebieg porodu.

Zaciśnięcie pępowiny wokół szyi dziecka może prowadzić do niedotlenienia. znacznie utrudnia przebieg porodu, a gdy zaciśnie się wokół szyi, dziecku grozi niedotlenienie. Dzieci przebywając w łonie matki często ściskają w dłoni „sznur” pępowiny. Na rynku istnieją specjalne zabawki przeznaczone dla wcześniaków tzw. ośmiorniczki, których wypustki mają zastępować dzieciom pępowinę.

Pępowina zaopatruje płód w tlen i pokarm
Pępowina zaopatruje płód w tlen i pokarm

Zazwyczaj długość pępowiny to około 60 centymetrów. Zbyt krótka lub za długa pępowina może być przyczyną problemów. Zbyt długa pępowina zwiększa ryzyko owinięcia ciała dziecka i możliwość niedotlenienia, zaś za krótka pępowina można pociągać łożysko i powodować jego za wczesne odklejenie. Taki stan może zagrażać ciąży.

Istnieje prawdopodobieństwo wypadnięcia pępowiny, może być to spowodowane zbyt dużą ilością wód płodowych lub niewłaściwym ułożeniem płoduWypadniecie pępowiny może prowadzić do niedotlenienia dziecka, w takim przypadku wykonuje się cesarskie cięcie.

To musisz wiedzieć

Pępowina - krew pępowinowa

Krew pępowinowa jest bardzo cenna, zawiera komórki macierzyste i może przyczynić się do diagnozy lub leczenia różnych chorób i zaburzeń. Po porodzie istnieje możliwość pobrania i przechowywania krwi pępowinowej, która może być pomocna np. w leczeniu białaczki.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
WHO ostrzega przed groźnym wirusem. Polacy stracili odporność populacyjną
WHO ostrzega przed groźnym wirusem. Polacy stracili odporność populacyjną
Zmiany od 24 grudnia 2025 r. Co grozi pracodawcom za błędy?
Zmiany od 24 grudnia 2025 r. Co grozi pracodawcom za błędy?
Gwiazdor apeluje o badania. Mówi, jak u niego objawił się rak jelita grubego
Gwiazdor apeluje o badania. Mówi, jak u niego objawił się rak jelita grubego
Urolog wskazuje dwa najgorsze napoje dla pęcherza. Mówi, co najlepiej pić
Urolog wskazuje dwa najgorsze napoje dla pęcherza. Mówi, co najlepiej pić
PET w roli surowca premium. Może pomóc w produkcji leków przeciwnowotworowych
PET w roli surowca premium. Może pomóc w produkcji leków przeciwnowotworowych
Suplement na czarnej liście MZ. Miał wspomagać zasypianie, a może zniszczyć wątrobę
Suplement na czarnej liście MZ. Miał wspomagać zasypianie, a może zniszczyć wątrobę
Lawinowo rośnie liczba L4. Ten problem dotknie nawet co drugiego z nas
Lawinowo rośnie liczba L4. Ten problem dotknie nawet co drugiego z nas
Problem ma nawet 12 mln Polaków. Naukowcy odkryli nową przyczynę
Problem ma nawet 12 mln Polaków. Naukowcy odkryli nową przyczynę
Przyspiesza starzenie serca i skraca życie. "Narastające obciążenie"
Przyspiesza starzenie serca i skraca życie. "Narastające obciążenie"
W tym województwie jest już dwa razy więcej grypy. "Chorują całe szkoły"
W tym województwie jest już dwa razy więcej grypy. "Chorują całe szkoły"
Powszechny na świątecznym stole. "Dramatycznie obciąża trzustkę"
Powszechny na świątecznym stole. "Dramatycznie obciąża trzustkę"
Badali zdrowie kości przez 10 lat. Ten napój jest dla nich najlepszy
Badali zdrowie kości przez 10 lat. Ten napój jest dla nich najlepszy