Polacy często lekceważą ten problem. Pieczenie stóp może zwiastować groźne choroby
Lekarze ostrzegają, żeby nie lekceważyć dolegliwości pojawiających się w obrębie stóp. Piekący ból i mrowienie wiążą się nie tylko z problemami dermatologicznymi. Lista schorzeń, które mogą powodować takie objawy, jest długa. Są na niej m.in. schorzenia neurologiczne, cukrzyca, a nawet niewydolność nerek. Kiedy powinniśmy poszukać pomocy lekarza?
1. To może być pierwszy objaw cukrzycy
Specjaliści podkreślają, że piekący ból stóp nie jest błahą dolegliwością, ale sygnałem, który powinien skłonić pacjentów do wizyty u lekarza. Problem może mieć podłoże dermatologiczne. W ten sposób może objawiać się grzybica, zwłaszcza grzybica stóp złuszczająca - wtedy poza pieczeniem pojawia się łuszczenie naskórka. Pieczenie mogą powodować różnego rodzaju odciski, zwłaszcza te, które powstają na podeszwie pod wpływem tarcia lub stałego nacisku. Pieczenie stóp może być wynikiem reakcji alergicznej. Lycra, silikon albo gumowe nitki ze skarpetek mogą wywołać egzemę kontaktową.
Eksperci wskazują, że wbrew powszechnym skojarzeniom najczęstszą przyczyną pieczenia stóp wcale nie są problemy dermatologiczne, ale neurologiczne. W wielu przypadkach sygnalizują rozwój neuropatii obwodowej.
- Dla lekarzy internistów to jest zawsze niepokojący sygnał. Interna zna kilka przyczyn takich nieprzyjemnych odczuć, które często powodują również zespół niespokojnych stóp, tzn. człowiek cały czas musi tymi stopami ruszać, jakoś je wyginać, żeby zmniejszyć dolegliwości. Najczęstszą przyczyną jest polineuropatia cukrzycowa, czyli uszkodzenie nerwów przez cukrzycę - mówi prof. Grzegorz Dzida z Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, hipertensjolog i diabetolog. - Pacjenci opisują te dolegliwości jako pieczenie, palenie, uczucie dźgania nożem, przechodzenia prądu, mrowienia. Stopy stają się sztywne, często towarzyszy temu uczucie ciężkości. To dla internisty zawsze jest sygnał, że może to być cukrzyca i trzeba wykonać szczegółowe badania - dodaje.
Prof. Dzida przyznaje, że pieczenie stóp może być jednynym objawem sygnalizującym rozwój cukrzycy. - Bardzo często pierwszym objawem cukrzycy są sygnały uszkodzenia nerwów w polineuropatii cukrzycowej - wyjaśnia ekspert. Z obserwacji lekarzy wynika, że nawet 70 proc. diabetyków cierpi na różnego rodzaju neuropatie w związku z tym, że hiperglikemia powoduje uszkadzanie naczyń i układu nerwowego.
2. Piekące stopy zwiastują problemy neurologiczne
- Objawy pieczenia, mrowienia, drętwienia stóp w największej ilości przypadków są pochodzenia neurologicznego i często oznaczają tzw. czucie opaczne lub parestezję spowodowane uszkodzeniem zakończeń nerwowych. Stopy zasilane są przez nerwy, które biegną od kręgosłupa i na każdym etapie "może coś się wydarzyć", w związku z tym może to być związane m.in. z zaburzeniami neurologicznymi kręgosłupa - wyjaśnia dr Elżbieta Szkiler, pielęgniarka, specjalista leczenia ran. Specjalistka jednocześnie dodaje, że w każdym takim przypadku konieczna konsultacja z lekarzem i wykonanie badania czucia, bo kluczowe jest ustalenie źródła dolegliwości. - Również zatrucia metalami ciężkimi powodują objawy neurologiczne, czyli za każdym razem to pieczenie będzie nam się kojarzyło z neurologią, ale podłoże może być bardzo różne - zaznacza.
Jak odróżnić czy pieczenie ma podłoże dermatologiczne czy neurologiczne? - Jeśli mówimy o pieczeniu stóp, które wynika ze schorzeń dermatologicznych, to niemal zawsze dodatkowo pojawia się swędzenie i zmiany w obrębie stóp: jakaś wysypka, często z towarzyszącym wysiękiem albo zaczerwienie stóp. Natomiast jeżeli chodzi o pieczenie pochodzenia neurologicznego, ten ból jest uporczywy. Potrafi wybudzać pacjentów w nocy, potrafi promieniować i nie występują żadne zmiany skórne. Przy chorobach neurologicznych pacjent często ma problem z określeniem rodzaju dolegliwości, czy piecze, mrowi, czy drętwieje. To też jest wskazówką - wyjaśnia dr Elżbieta Szkiler.
Specjalistka podkreśla, że jeszcze większe ryzyko niż pieczenie stanowi brak czucia w stopie. - Takich pacjentów jest bardzo dużo. Kiedy piecze czy boli, pacjent włącza mechanizmy obronne, szuka pomocy, a w momencie, kiedy nie ma tych dolegliwości - pacjent zwleka. Może ciężko w to uwierzyć, ale wiele razy mamy takie przypadki, że pacjent przychodzi i nawet nie wie, że ma ranę w części podeszwowej stopy. On tego po prostu nie czuje - opowiada specjalistka.
3. O czym jeszcze może świadczyć pieczenie stóp?
Pieczenie stóp może świadczyć również o nadużywaniu alkoholu, który może uszkadzać nerwy albo o niedoborze witamin, zwłaszcza wit. B12. Pieczenie stóp może być również objawem reumatoidalnego zapalenia stawów oraz dny moczanowej. - Z takimi problemami mamy do czynienia również w niektórych chorobach nerek, np. przy niewydolności nerek - tłumaczy prof. Dzida. Lekarz podkreśla, że bardzo niebezpiecznym sygnałem jest też pojawienie się opuchlizny na stopach.
- Spuchnięte stopy, niemieszczące się do butów, szczególnie pod koniec dnia mogą świadczyć o niewydolności żylnej albo niewydolności serca, co jest jeszcze groźniejsze. Jeżeli ktoś ma szczupłe nogi, kiedy wstaje rano, natomiast w ciągu dnia zwiększają swoją objętość, "kipią" ze skarpetek czy z butów pod koniec dnia to jest bardzo poważny sygnał, który może świadczyć o niewydolności krążenia - wyjaśnia specjalista hipertensjologii i diabetologii.
Katarzyna Grzęda-Łozicka, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.