Piwonia - właściwości, lecznicze zastosowanie, domowe preparaty, ostrożność
W czerwcu w ogrodach królują piwonie. Kwiaty te, poza walorami dekoracyjnymi, wykazują również działanie lecznicze. Są stosowane w fitoterapii jako środek rozkurczowy, poprawiający trawienie i uspokajający.
Napary, nalewki i odwary z korzeni oraz kwiatów piwonii znajdują zastosowanie w leczeniu chorób przewodu pokarmowego, stanach pobudzenia i nadmiernej nerwowości, a także dolegliwościach ze strony górnych dróg układu oddechowego. Piwonia tosowana zewnętrznie łagodzi natomiast atopowe zapalenie skóry oraz bóle reumatyczne.
1. Zdrowotne właściwości piwoni
Piwonia lekarska (Paeonia officinalis), zwana tez peonią to okazała bylina, osiągająca wysokość od 30 do 90 centymetrów. Ma duże korzenie, które ze względu na swój charakterystyczny bulwiasty wygląd niesłusznie bywają określane jako kłącza.
Na wysokich łodygach wyrastają pojedyncze, okazałe kwiaty. Mogą być purpurowe, różowe, białe, rzadziej liliowe lub żółte. Owoc piwonii to mięsisty mieszek wypełniony drobnymi, czarnymi i lśniącymi nasionami.
Piwonie lekarskie są uprawiane powszechnie. Pochodzą z południowej Europy. Surowcem zielarskim są kwiaty, korzenie oraz nasiona. Zawierają one glikozyd salicynę, alkaloid peregnininę, garbniki, cukry, śluz, olejek eteryczny, a także sole mineralne – magnez, sód, potas, żelazo, miedź, chrom, nikiel, bizmut, molibden, tytan, wolfram, stront.
Dodatkowo w korzeniach jest sporo skrobi (7-12 proc.), a w kwiatach znajdują się flawonoidy (kemferol) i antocyjany (paeonina).
Korzenie powinno się wykopywać wiosną lub jesienią i suszyć w lekko ogrzanym piekarniku po wcześniejszym rozdrobnieniu. Kwiaty zbiera się w czerwc i suszy w temperaturze pokojowej, w ciemnym miejscu.
2. Wskazania do leczniczego zastosowania
Napary i odwary z kwiatów lub korzeni piwonii są stosowane do leczenia wielu chorób. Kwiaty działają moczopędnie, odtruwająco, poprawiają krążenie krwi, stosowane są przy chorobie wieńcowej, wzmacniają naczynia krwionośne, działają rozkurczowo, uspokajająco, przeciwalergicznie.
Wykorzystuje się je w leczeniu schorzeń skóry i błony śluzowej, w leczeniu hemoroidów, artretyzmu i reumatyzmu.
Korzeń natomiast działa uspokajająco, przeciwlękowo, rozkurczowo, przeciwbólowo, moczopędnie, czyści krew, poprawia trawienie. Jest używany w leczeniu padaczki, reumatyzmu i hemoroidów. Ponadto, stosowany zewnętrznie łagodzi atopowe zapalenie skóry i inne wypryski skórne.
W medycynie ludowej wywar z korzeni lub kwiatów uważa za skuteczny środek na poprawienie trawienia przy bólach żołądka spowodowanych niestrawnością.
3. Domowe preparaty piwonii
- Napar piwoniowy: sporą szczyptę rozdrobnionych kwiatów zalać 1-2 szklankami wrzącej wody, przykryć, odstawić na 30 minut, przecedzić. Pić w ciągu dnia małymi porcjami. Nadaje się on także do przemywania cery podrażnionej lub z wypryskami. Na opuchnięte i zmęczone oczy można stosować okłady z naparu.
- Nalewka z piwonii: 100 g świeżych lub suchych korzeni zalać 500 ml ciepłego alkoholu 40-60 proc., macerować co najmniej przez dwa tygodnie, po tym czasie przefiltrować. Zażywać 2-3 razy dzienni po 5 ml.
- Odwar z piwonii: 2-3 g rozdrobnionych korzeni zalać filiżanką wody. Doprowadzić do wrzenia i gotować przez 15 minut, a potem przecedzić. Należy pić filiżankę przed posiłkiem. Do stosowania przy chorobach układu pokarmowego, kłopotach trawiennych, infekcjach górnych dróg oddechowych lub w sytuacjach stresowych. Na atopowe zapalenie skóry i bóle reumatyczne można natomiast stosować okłady z odwaru.
Zobacz także:
4. Kiedy należy zachować ostrożność?
Leczenie się preparatami z piwonii na własną rękę jest niewskazane. Zanim sięgniemy po nalewkę czy napar z tej rośliny, skonsultujmy się ze swoim lekarzem. Piwonia jest bowiem rośliną silnie toksyczną i przedawkowanie może doprowadzić do poważnego zatrucia.
Naparów, odwarów, nalewek przygotowanych na bazie piwonii nie powinny zażywać kobiety w ciąży oraz matki karmiące piersią. Jej stosowanie nie jest też wskazane w okresie menstruacji.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.