Pogotowie ratunkowe – kiedy i jak je wezwać?
Pogotowie ratunkowe z definicji to instytucja opieki zdrowotnej, zadaniem której jest udzielanie pomocy w razie wypadku, urazu, nagłego zachorowania lub gwałtownego pogorszenia stanu zdrowia będącego zagrożeniem życia. Kiedy i jak należy je wezwać?
1. Co to jest pogotowie ratunkowe?
Pogotowie ratunkowe to jednostka organizacyjna funkcjonująca w systemie opieki zdrowotnej i Państwowego Ratownictwa Medycznego. Jego zadaniem jest świadczenie usług medycznych, głównie poprzez niesienie medycznych czynności ratunkowych w ramach ratownictwa medycznego. Prowadzi także ambulatoria oraz transport chorych.
Jednostkami systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne zespoły ratownictwa medycznego, w tym lotnicze zespoły ratownictwa medycznego oraz szpitalne oddziały ratunkowe.
Wyróżnia się trzy rodzaje karetek pogotowia ratunkowego:
- P – w skład medycznego zespołu ratunkowego wchodzą tylko ratownicy i pielęgniarki ratunkowe,
- S – w skład medycznego zespołu ratunkowego wchodzi lekarz, karetka może mieć bogatsze wyposażenie niż karetka P,
- N – specjalistyczna karetka przystosowana do przewozu noworodków i dzieci do 1. roku życia.
Jednostkami współpracującymi z systemem PRM są służby ustawowo powołane do niesienia pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, w szczególności:
- jednostki organizacyjne Państwowej Straży Pożarnej,
- jednostki ochrony przeciwpożarowej włączone do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego,
- jednostki podległe lub nadzorowane przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych i MON,
- organizacje ratownicze, które w ramach swoich zadań ustawowych lub statutowych są obowiązane do niesienia pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, jeżeli zostaną wpisane do rejestru jednostek współpracujących z systemem.
2. Jak wezwać pogotowie ratunkowe?
Aby wezwać pogotowie ratunkowe, po wybraniu odpowiedniego numeru (112 lub 999), należy przekazać dyspozytorowi podstawowe informacje, takie jak:
- miejsce zdarzenia: dokładny adres lub adres orientacyjny (w tym charakterystyczne punkty orientacyjne),
- powód wezwania: zachorowanie, wypadek komunikacyjny, uraz, oparzenie,
- liczba i stan poszkodowanych,
- objawy: ból w klatce piersiowej, napad duszności, utrata przytomności, krwotok, brak oddechu, uraz głowy, drgawki,
- dane poszkodowanego: dorosły, dziecko, kobieta czy mężczyzna. Jeśli jest to możliwe także wiek, imię i nazwisko,
- dane wzywającego: imię i nazwisko, numer telefonu.
Dyspozytor medyczny niezwłocznie dysponuje na miejsce zdarzenia specjalistyczny lub podstawowy zespół ratownictwa medycznego. Nie zawsze się tak jednak dzieje. Zdarza się, że dyspozytor medyczny, po ocenie sytuacji, odmawia wysłania karetki, podając przyczynę odmowy oraz sposób dalszego postępowania.
3. Jaki jest numer pogotowia ratunkowego?
Numer na pogotowie ratunkowe zna chyba każdy. To:
- bezpośredni numer na pogotowie ratunkowe 999,
- międzynarodowy numer alarmowy 112.
Pierwszy z nich umożliwia połączenie z najbliższą miejscu wykonywania połączenia dyspozytornią pogotowia ratunkowego. Drugi – z Wojewódzkim Centrum Powiadamiania Ratunkowego CPR.
4. Kiedy wzywać pogotowie ratunkowe?
Pogotowie ratunkowe można wezwać wyłącznie w sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia lub w sytuacji nagłej, której skutkiem może być poważne uszkodzenie funkcji organizmu, uszkodzenie ciała lub utrata życia.
Wezwania zespołu ratownictwa medycznego wymaga na przykład:
- urazy kończyny dolnej uniemożliwiające samodzielne poruszanie się,
- utrata przytomności,
- zaburzenia świadomości,
- urazy powstałe w wyniku wypadku komunikacyjnego,
- rozległa rana będąca efektem urazu, upadek z dużej wysokości,
- bardzo wysoka gorączka z drgawkami,
- zatrzymanie akcji serca, zaburzenia rytmu serca,
- ostry ból w klatce piersiowej, nasilona duszność,
- ostry ból brzucha,
- uporczywe wymioty, zwłaszcza z domieszką krwi,
- masywny krwotok z dolnego odcinka przewodu pokarmowego,
- masywny krwotok z dróg rodnych, gwałtownie postępujący poród,
- ostre i nasilone reakcje uczuleniowe (wysypka, duszność) będące efektem zażycia leku, ukąszenia lub użądlenia przez jadowite zwierzę,
- zatrucia lekami, środkami chemicznymi lub gazami, połknięcie środka żrącego,
- rozległe oparzenia, udar cieplny,
- wyziębienie organizmu,
- porażenie prądem,
- podtopienie lub utonięcie,
- zadławienie się,
- agresja spowodowana chorobą psychiczną, próba samobójcza.
Zespół ratownictwa medycznego, po przybyciu do miejsca wezwania, ma za zadanie ustabilizować pacjenta, by można go było bezpiecznie przewieźć do szpitala – najbliższego bądź specjalistycznego. Zdarza się, że pacjent jest transportowany helikopterem medycznym. W tym celu wzywane jest Lotnicze Pogotowie Ratunkowe.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.