Powiększone źrenice u dziecka – kiedy powinny niepokoić?
Powiększone źrenice u dziecka obserwuje się zarówno w jednym oku, jak i obydwóch. Czy sytuacja powinna niepokoić? Wszystko zależy od okoliczności i ewentualnych objawów towarzyszących. To przede wszystkim typowa reakcja na różne bodźce, ale i objaw choroby okulistycznej czy neurologicznej. Na co zwrócić uwagę?
1. Kiedy widać powiększone źrenice u dziecka?
Powiększone źrenice u dziecka występują w różnych sytuacjach. To najczęściej reakcja naturalna. Warto pamiętać, że średnica tych naturalnych otworów oka zlokalizowanych przed soczewką nie jest stała i wynosi od 3 do 8 milimetrów.
Wielkość źrenic, które odpowiadają za ilość światła padającego na siatkówkę i chronią wnętrze gałki ocznej przed nadmierną ilością oświetlenia, zmienia się w zależności od oświetlenia oraz skurczów mięśni zwieracza i rozwieracza źrenicy.
Regulacja ilości światła, które pada na siatkówkę, umożliwia praca dwóch mięśni tęczówki. To zwieracz źrenicy, który znajduje się przy brzegu źrenicy mięśnia oraz mięsień rozwieracz źrenicy ułożony promieniście.
W warunkach prawidłowych zwężenie źrenicy ma miejsce po bezpośrednim skierowaniu na nią źródła światła (tzw. reakcja bezpośrednia) i po oświetleniu źrenicy drugiego oka (reakcja konsensualna).
2. Naturalne przyczyny powiększonych źrenic u dziecka
Powiększone źrenice to naturalna reakcja organizmu nie tylko na źródło światła, ale również na:
- stres,
- silne bodźce emocjonalne, podniecenie,
- działanie leków doustnych,
- działanie kropli do oczu, które blokują działanie układu przywspółczulnego (przed badaniem oka często aplikuje się krople do oczu, które powiększają źrenice),
- zatrucie lekami takimi jak: alkaloidy tropanowe (atropina, skopolamina, hioscyna), leki przeciwhistaminowe (prometazyna), trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, leki porażające akomodację (tropikamid, homatropina), cholinolityki (bromokryptyna, biperyden) czy pochodne fenotiazyny (chlorpromazyna, perazyna, prometazyna),
- zażywanie substancji psychoaktywnych: kokainy, amfetaminy, LSD lub marihuany oraz dopalaczy,
- spożycie alkoholu wskazujące na głębokie upojenie alkoholowe,
- spożycie roślin, takich jak bieluń dziędzierzawa, pokrzyk wilcza jagoda, lulek czarny lub psianka.
Rozszerzone źrenice u dziecka mogą także wskazywać na wysoki poziom serotoniny. Problemy zdrowotne i różne objawy, które pojawiają się przy zbyt dużym poziomie substancji to zespół serotoninowy.
Gdy dziecko ma tylko rozszerzone źrenice (nie pojawiają się żadne dolegliwości i niepokojące symptomy), odpowiedzialny może być tryptofan. To prekursor serotoniny (zwanej hormonem szczęścia) oraz melatoniny (to hormon regulujący fizjologiczny sen).
3. Powiększone źrenice u dziecka a choroby okulistyczne i neurologiczne
Przyczyn powiększonych źrenic u dzieci i dorosłych jest wiele. Niektóre z nich są związane ze schorzeniami neurologicznymi. Zdarza się, że jest to objaw:
- neuroinfekcji wirusowej lub bakteryjnej,
- urazu czaszkowo-mózgowego, wstrząśnienia mózgu,
- rozległego udaru niedokrwiennego lub krwotoku w pniu mózgu,
- zaburzenia przytomności,
- guza pnia i podstawy mózgu,
- ogniska rozmiękania w śródmózgowiu,
- tętniaka w okolicy pnia mózgu (silne poszerzenie źrenic). Powiększone źrenice, które nie reagują na światło obserwuje się również w:
- encefalopatii Wernickego.
- kile,
- zatruciu jadem kiełbasianym,
- polineuropatii błoniczej. Powiększone źrenice u dziecka może być także związane z chorobami okulistycznymi, takimi jak:
- infekcja gałki ocznej,
- uszkodzenie nerwu okoruchowego,
- stan zapalny przedniego odcinka oka.
4. Powiększona źrenica jednego oka
Źrenice człowieka powinny mieć taki sam rozmiar. Czasem jednak zdarza się, że poszerzona jest wyłącznie źrenica jednego oka. Anomalia nie zawsze jest objawem choroby. Decyduje o tym różnica szerokości. Gdy ta nie przekracza 0,6 mm - nie powinna niepokoić. Stan taki nazywa się anizokorią fizjologiczną.
Objawem choroby może być pojawienie się wyraźnej różnicy w szerokości źrenic. Oznaką procesu chorobowego jest różnica średnic wynosząca ponad 1 mm. Patologia może dotyczyć zarówno gałki ocznej, jak i mięśni zwieracza oraz rozwieracza źrenicy bądź ich unerwienia.
Jednostronne powiększenie źrenicy jest zwykle symptomem:
- migrenowego bólu głowy,
- ostrego napadu jaskry zamkniętego kąta,
- zakończenia napadu drgawkowego,
- tępego urazu gałki ocznej i mechanicznego uszkodzenia mięśnia zwieracza źrenicy,
- guza mózgu,
- neuroinfekcji,
- tętniaka mózgu,
- niecałkowitego porażenia III nerwu czaszkowego na skutek urazu czaszkowo-mózgowego,
- niedokrwienia pnia mózgu,
- zespołu Adiego.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.