Powikłania miażdżycy – zawał serca, udar mózgu, ostre niedokrwienie kończyn

Miażdżyca to przewlekła choroba zapalna naczyń tętniczych. W jej przebiegu dochodzi do zmian w strukturze ścian naczynia, powstania stanu zapalnego, gromadzenia lipidów i włóknienia. Procesy te prowadzą do powstawania tzw. blaszek miażdżycowych, które zwężają światła naczyń, powodując niedokrwienie i niedotlenianie. W skrajnych przypadkach dochodzi do zupełnego zamknięcia światła przez naderwaną blaszkę miażdżycową lub jej oderwany fragment. Prowadzi to do bardzo groźnych powikłań, często skutkujących zgonem.

1. Przyczyny, objawy i leczenie zawału serca

Zawał serca jest spowodowany nagłym zamknięciem światła tętnicy wieńcowej, doprowadzającej krew do mięśnia sercowego. Za samo zamknięcie światła odpowiada najczęściej zakrzep, powstający w miejscu samoistnego pęknięcia blaszki miażdżycowej. Dochodzi wówczas do martwicy, która rozwija się już w 15-30 minut po zatrzymaniu dopływu krwi.

Podstawowym objawem zawału jest silny, dławiący ból w klatce piersiowej, typowo zlokalizowany za mostkiem i nieustępujący po podjęzykowym podaniu nitrogliceryny. Czasem może zdarzyć się, że promieniuje on do nadbrzusza, lewej ręki lub żuchwy. U cukrzyków lub osób w starszym wieku może mieć przebieg zupełnie bezobjawowy. Bólowi często towarzyszy uczucie duszności i co za tym idzie niepokoju o własne życie.

Zobacz film: "Co to jest i jak powstaje blaszka miażdżycowa?"

W leczeniu zawału serca kluczowe znaczenie ma jak najszybsze przywrócenie przepływu krwi przez zwężone naczynia. Chorego, w miarę możliwości, przekazuje się do ośrodka przeprowadzającego interwencje wewnątrznaczyniowe, mające na celu przywrócenie drożności naczynia.

2. Przyczyny, objawy i leczenie udaru mózgu

Nagłe zamknięcie światła naczyń doprowadzających krew do mózgu, np. tętnic szyjnych czy kręgowych prowadzi do udaru niedokrwiennego mózgu. Objawem ostrzegawczym są często tzw. przemijające napady niedokrwienne (TIA). Obraz kliniczny obu patologii jest praktycznie taki sam, a jedynym kryterium ich różnicowania stanowi czas trwania. TIA przemija w ciągu 24 godzin, objawy udaru natomiast utrzymują się powyżej doby, a czasem nawet do końca życia.

Objawy udaru są uzależnione od lokalizacji uszkodzenia mózgu. Mogą to być zaburzenia mowy, porażenie nerwu twarzowego, objawiającego się opadaniem kącika ust, niemożnością marszczenia czoła czy wyszczerzenia zębów; niedowłady lub paraliże kończyn, zaburzenia czucia.

Udar mózgu jest stanem zagrożenia życia, a wraz z upływem czasu zmniejsza się szansa przywrócenia funkcji niedokrwionego, a przez to niedotlenionego fragmentu mózgu. W leczeniu udaru mózgu, najważniejsze znaczenie, oczywiście przy braku przeciwwskazań, ma włączenie leczenia trombolitycznego, mającego na celu rozpuszczenie zakrzepu, zatykającego naczynie.

3. Przyczyny, objawy i leczenie ostrego niedokrwienia kończyn

Za przypadki ostrego niedokrwienia kończyn, kolejnego możliwego powikłania miażdżycy, częściej jednak odpowiadają zatory, powstające podczas migotania przedsionków. Niemniej u co piątej osoby dotkniętej tą patologią, pierwotną przyczyną okazało się właśnie pęknięcie blaszki miażdżycowej.

Objawami ostrego niedokrwienia kończyn jest wystąpienie nagłego, silnego, rwącego bólu kończyny i jej zblednięcie. Chory skarży się na zaburzenia czucia w jej obrębie, a także na niedowład lub zupełny paraliż. Niemożliwe jest wyczucie tętna na danej kończynie.

Stan ostrego niedokrwienia kończyn wymaga natychmiastowego wdrożenia leczenia, mającego na celu udrożnienie zwężonej tętnicy. Stosuje się leczenie trombolityczne lub interwencję wewnątrznaczyniową.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.