Przodostopie – lokalizacja, budowa i ćwiczenia
Przodostopie to przednia część stopy sięgająca od stawów stępowo-śródstopnych do końca palców. Tworzą je paliczki i kości śródstopia. Z tą ważną dla mobilności lokalizacją wiążą się różne patologie. Na czym polegają? Jak je leczyć?
1. Co to jest przodostopie?
Przodostopie to przednia część stopy, która zaczyna się na podstawach kości śródstopia, a kończy na szczytach paliczków. Prawidłowo ta część dystalnej części kończyny dolnej jest położona w prostej osi do jej części tylnej.
W budowie stopy wyróżnia się nie tylko przodostopie, ale i śródstopie, które tworzą trzy kości klinowate, kość łódkowata i kość sześcienna oraz tyłoskopie obejmujące kości stopy aż do linii Lisfranca. Linia ta biegnie pomiędzy I, II i III kością klinową, kością sześcienną, a 5 kośćmi śródstopia.
Budowa stopy
Stopa, której zadaniem jest dźwiganie masy ciała, pomoc przy poruszaniu się i stabilizacji ciała, jest usytuowaną pod kostką. Jej anatomia obejmuje kości stępu, kości śródstopia oraz kości palców stopy.
Podstawę budowy i działania stopy stanowią łącznie 33 stawy, 26 kości oraz 107 ścięgien i więzadeł, które warunkują pracę wielu mięśni. Kości łączą się w stawach, które są wzmocnione wiązadłami. Ich ruch obsługują mięśnie. Powierzchnię stopy pokrywa skóra, w której znajdują się nerwy oraz gruczoły potowe. Końcówki palców przed okaleczeniem chronią paznokcie.
Stopę dzieli się na stęp, śródstopie i paliczki:
- stęp tworzy 7 kości: kość piętowa, kość skokowa, kość łódkowata, kości klinowate I, II i III oraz kość sześcienna.
- śródstopie tworzy 5 kości śródstopia,
- paliczki składają się z 3 części (paliczka bliższego, paliczka środkowego i paliczka dalszego), z wyjątkiem palucha (hallux), który nie posiada paliczka środkowego. Tworzą go 2 paliczki (bliższy i dalszy).
2. Wady przodostopia - wrodzona stopa przywiedziona
Najczęstszą wadą wrodzoną przodostopia jest przodostopie przywiedzione. Ma ono związek z ułożeniem wewnątrzmacicznym płodu, podczas którego dochodzi do wydłużenia mięśnia piszczelowego przedniego i przerostu mięśnia odwodziciela palucha.
Nieprawidłowość diagnozuje się najczęściej w pierwszych trzech miesiącach życia. Przywiedzenie przedniej części stopy jest widoczne już po urodzeniu. Wada może mieć różny stopień nasilenia, rzadko nasilony, częściej łagodny.
Leczenie przodostopia przywiedzionego zależy od wieku i stopnia ciężkości. Na czym polega terapia? U najmłodszych pacjentów stosuje się ćwiczenia redresyjne, to jest wykonywania prostych ćwiczeń polegających na rozciąganiu mięśni po stronie przyśrodkowej stopy.
W niektórych przypadkach może być konieczne unieruchomienie stopy tak zwanymi gipsami redresyjnymi. U starszych pacjentów rozważa się leczenie operacyjne. Zdarza się, że objawy ustępują samoistnie. Leczenia nie wymagają najbardziej łagodne przypadki.
Wrodzone przodostopie przywiedzione bywa mylone z wrodzoną stopą końsko szpotawą, ponieważ przednia część stopy jest przywiedziona w stawie stepowo-śródstopnym i przyjmuje ustawienie szpotawe. Choć obserwuje się uwypuklenie bocznego brzegu stopy, zwykle nie pojawia się odwrócenie i końskie ustawienie tyłostopia czy nadmierne wydrążenie.
3. Przyczyny i leczenie bólu przodostopia
Ból zlokalizowany w obrębie podeszwy przodostopia to metatarsalgia. Najczęściej bezpośrednią przyczyną dolegliwości jest podrażnienie tkanek miękkich i innych struktur położonych w tej okolicy: tkanki podskórnej, kaletek i aparatu torebkowo-więzadłowego stawów śródstopno-paliczkowych.
Metatarsalgia wynika najczęściej z zaburzeń biomechaniki w obrębie stawów stopy i stawu skokowego, które przekładają się na nieprawidłową dystrybucję obciążeń kości śródstopia. Pojawia się na tle przeciążeniowym, zwłaszcza w warunkach niewydolności mechanizmu amortyzacji stopy.
Ból najczęściej jest zlokalizowany pod głowami środkowych kości śródstopia (II i III). Na skórze podeszwy tworzą się bolesne zgrubienia skóry (odciski, modzele). Na czym polega leczenie bólu przodostopia? Terapia ma charakter zachowawczy i operacyjny. Można sobie pomóc nosząc wkładki ortopedyczne. Wkładka na przodostopie chroni przed uciskiem i tarciem, łagodzi nerwoból mięśni w tej części stopy.
W wielu sytuacjach sprawdza się but ortopedyczny odciążający przodostopie, który wspiera i chroni stopę po przebytych zabiegach chirurgicznych w obrębie przodostopia czy operacji haluksa.
Takie rozwiązanie sprawdzi się również przy wrzodach, infekcjach, urazach stóp. Mogą z nich korzystać również osoby ze stopą cukrzycową lub borykające się z zastojami żylnymi w jej obrębie.
Jak dobrać but odciążający przodostopie? Najważniejsze jest, by wybrać odpowiedni rozmiar. Można posiłkować się rozmiarem swoich butów, biorąc pod uwagę opatrunek (but musi być na tyle duży, by zmieścić kontuzjowaną stopę).
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.