Trwa ładowanie...

Psychoza alkoholowa

Avatar placeholder
27.08.2014 13:01
Psychoza alkoholowa
Psychoza alkoholowa (Zdjęcie mężczyzny z przystawioną do skroni butelką / Shutterstock)

Psychoza alkoholowa jest poważną chorobą psychiczną, powstającą w wyniku nadużywania alkoholu. Wyróżnia się wiele psychoz alkoholowych, np. majaczenie drżenne, halucynozę alkoholową, psychozę Korsakowa oraz paranoję alkoholową. Wiele z tych zaburzeń powstaje u osób uzależnionych od alkoholu, które zaprzestały okresowo picia albo zredukowały ilość spożywanego alkoholu. Wówczas objawy psychoz alkoholowych nakładają się na objawy odstawienne. Jak manifestują się poszczególne rodzaje zaburzeń psychotycznych u alkoholików?

spis treści

1. Majaczenie alkoholowe

Majaczenie alkoholowe określa się inaczej jako majaczenie drżenne lub delirium tremens. To najczęściej spotykana psychoza alkoholowa, dotykająca co piątego alkoholika. Objawy majaczeniowe pojawiają się zwykle w trzecią dobę od momentu odstawienia alkoholu i nakładają się na inne objawy zespołu abstynencyjnego. U chorego da się zaobserwować lęk, niepokój, bezsenność, zaburzenia świadomości, zaburzenia orientacji w przestrzeni i czasie. Pojawiają się iluzje, urojenia i omamy. Pacjent relacjonuje, że dostrzega małe, ruchliwe zwierzątka, dziwne stworki i twarze. Czasami pojawia się zespół oblężenia – urojenia prześladowcze, irracjonalne przekonania, że jest się śledzonym, atakowanym przez bandę, że trzeba uciekać. Objawom zwykle towarzyszy wysoka gorączka, zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, niepokój psychoruchowy oraz destabilizacja pracy narządów wewnętrznych, co grozi niewydolnością krążenia i zgonem. Majaczenie drżenne trwa zazwyczaj około tygodnia i wymaga leczenia szpitalnego.

Inne objawy majaczenia alkoholowego, to:

Zobacz film: "Rozpoznaj stan zdrowia psychicznego on-line"
  • urojenia oniryczne – podobne do marzeń sennych. Chory jest przekonany, że jednocześnie bierze czynny udział w wydarzeniach, jest aktorem, jak i widzem, który biernie przypatruje się akcji;
  • halucynoza pasożytnicza – chory widzi i czuje, że chodzą po nim „wyimaginowane” owady, co może prowadzić do aktów samookaleczania się;
  • objaw Liepmanna – pojawienie się halucynacji wzrokowych pod wpływem uciskania gałek ocznych;
  • objaw Aschaffenburga – pod wpływem sugestii chory zaczyna rozmawiać przez telefon, który w ogóle nie dzwonił;
  • objaw „czystej kartki” – pod wpływem sugestii lekarza chory czyta, co znajduje się na de facto niezapisanej kartce papieru;
  • alkoholicy z majaczeniem drżennym wykonują ruchy, przypominające liczenie pieniędzy albo nawlekają nieistniejącą nitkę na nieistniejącą igłę.

Majaczenie alkoholowe to bardzo poważne zaburzenie psychiczne, podczas którego mogą pojawić się również ataki agresji oraz próby samobójcze.

2. Halucynozy alkoholowe

Wyróżnia się ostrą i przewlekłą postać halucynozy alkoholowej. Ostra halucynoza alkoholowa, inaczej ostra omamica, występuje u osób uzależnionych od alkoholu w przebiegu zespołu abstynencyjnego. Przez niektórych lekarzy jest uznawana za rodzaj majaczenia alkoholowego. Podobnie jak majaczenie drżenne pojawia się bowiem w drugą lub trzecią dobę od odstawienia alkoholu. Początek ostrej halucynozy jest nagły. Pacjent zgłasza, że słyszy dziwne głosy, widzi dziwne obrazy – pojawiają się omamy wzrokowe i słuchowe. Czasami pojawiają się też omamy cenestetyczne (czuciowe) – alkoholik twierdzi, że po jego skórze chodzą różne insekty. Treść omamów, to między innymi: głosy zagrażające życiu, głosy oskarżające, myśli prześladowcze, nakazy zabójstwa kogoś lub popełnienia samobójstwa. Halucynacjom i urojeniom towarzyszy zwykle niepokój i spadek samopoczucia. Może wstąpić agresja i autoagresja. Kiedy objawy halucynozy utrzymują się ponad tydzień, może wykształcić się przewlekła postać choroby – halucynoza Wernickiego. Przewlekła halucynoza alkoholowa trwa czasami wiele lat. Obie postacie choroby – ostra i przewlekła – wymagają intensywnego leczenia farmakologicznego.

3. Paranoja alkoholowa

Paranoja alkoholowa to inaczej alkoholowy obłęd zazdrości albo zespół Otella. Występuje najczęściej u mężczyzn po 40. roku życia, nadużywających alkoholu. Chory staje się podejrzliwy wobec partnerki i przekonany o jej niewierności małżeńskiej. Podejrzenia zdrady przybierają charakter urojeń, a każde, nawet niewinne, zachowanie żony jest interpretowane jako oznaka niewierności. Mężczyzna pod wpływem alkoholu zaczyna odczuwać większy popęd seksualny, ale jednocześnie spada potencja. Za zaburzenia erekcji chory obwinia „niewierną” partnerkę. Między małżonkami narastają nieporozumienia, kłótnie. Chory zaczyna śledzić żonę, dręczyć ją pytaniami, żądać wyjaśnień, sprawdzać bieliznę osobistą, grozić jej i jej wyimaginowanym kochankom. Skrajna postać zespołu Otella sprowadza się do ograniczenia życia chorego wyłącznie do sprawdzania partnerki i poszukiwania dowodów zdrady. Ten stan psychotyczny i urojenia zazdrości słabo reagują na leczenie farmakologiczne.

4. Psychoza Korsakowa

Psychozę Korsakowa określa się inaczej jako alkoholowy zespół amnestyczny. Psychoza Korsakowa stanowi skutek wieloletniego i intensywnego picia oraz objaw zaburzeń metabolizmu. Istotne znaczenie dla rozwoju choroby ma niedobór witamin z grupy B. Chory wykazuje znaczne problemy z pamięcią, nie potrafi przyswajać nowych wiadomości (zaburzenia pamięci świeżej), konfabuluje, tzn. wypełnia luki pamięciowe wymyślonymi przez siebie historiami, nie poznaje osób z najbliższego otoczenia albo twierdzi, że zna się z osobami, których nigdy wcześniej naprawdę nie widział, traci orientację w przestrzeni i czasie. Problemom z pamięcią zwykle towarzyszą objawy neurologiczne, np. polineuropatie. Psychoza Korsakowa bardzo często przechodzi w głębokie otępienie umysłowe.

Psychozy alkoholowe świadczą o poważnych stanach psychotycznych. Osoby uzależnione od alkoholu płacą wysoką cenę za nałóg w postaci omamów, urojeń, zaburzeń świadomości, zaburzeń pamięci i myślenia. Czasami psychozy alkoholowe przypominają obrazem klinicznym zaburzenia schizofreniczne. Farmakoterapia niejednokrotnie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, prowadząc do otumanienia pacjenta niż jego wyleczenia.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Następny artykuł: Zachowanie po alkoholu
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze