Rokowanie w raku piersi
Zapewne każda kobieta, która zapada na raka piersi, zastanawia się, jak potoczy się dalej jej życie. Istnieje wiele czynników wpływających na wyleczenie i na ryzyko pojawienia się nawrotu choroby. Należy wspomnieć także, że nawroty nowotworu zazwyczaj zdarzają się w ciągu 5 lat od zakończenia leczenia. Niemniej jednak w niespełna 25% przypadków rak piersi może pojawić się w pozostałej piersi po okresie 5 lat.
1. Skuteczność terapii raka piersi
Lekarze określają możliwości wyleczenia i powodzenia danej terapii, kierując się:
- lokalizacją nowotworu w piersi i stopniem jego rozprzestrzenienia się w organizmie,
- obecnością receptorów hormonalnych na powierzchni komórek raka,
- czynnikami genetycznymi,
- rozmiarem i kształtem guza,
- wskaźnikiem podziału komórek,
- markerami biologicznymi.
Należy wspomnieć także, że nawroty po leczeniu raka piersi zazwyczaj zdarzają się w ciągu 5 lat od zakończenia leczenia. Niemniej jednak w niespełna 25% przypadków rak piersi może pojawić się w pozostałej piersi po okresie 5 lat.
Przejrzyjmy się zatem bliżej każdemu z wyżej wymienionych czynników.
2. Lokalizacja nowotworu
W przypadku tzw. raka przewodowego in situ, czyli bardzo wczesnej postaci raka piersi lub/i braku przerzutów w węzłach chłonnych pachy, wskaźnik przeżyć 5-letnich wynosi prawie 100%. To znaczy, że prawie wszystkie kobiety z tego rodzaju nowotworem będą się cieszyły życiem przez co najmniej 5 lat od momentu zakończenia terapii. Niemniej oczywiście zdarzają się możliwości nawrotu raka – szacuje się, że stanie się tak u prawie 1/3 z nich.
Kiedy w momencie rozpoznania okazuje się, że rak dał przerzuty do węzłów chłonnych pachy, liczba przeżyć niestety maleje do około 75%. Dzieje się też tak, kiedy guz osiąga rozmiar ponad 5 cm. Jeżeli rak rozprzestrzenił się po organizmie, tzn. są przerzuty w wątrobie, nerkach, płucach, średni czas przeżycia wynosi około 1–2 lat, choć zdarzają się sytuacje, kiedy kobieta w tym stadium zaawansowania żyje przez wiele lat. Dzieje się tak m.in. dzięki opracowaniu coraz lepszych, nowych terapii i wprowadzeniu nowych leków.
3. Receptory hormonalne
Komórki raka piersi mogą zawierać na swojej powierzchni tzw. receptory hormonalne, czyli miejsca, do których mogą przyłączać się żeńskie hormony płciowe, takie jak estrogeny i progesteron, i oddziaływać na nie. Jeżeli są obecne, to wtedy mówimy, że receptory hormonalne są dodatnie, a jeśli ich nie ma – ujemne. Komórki raka wyposażone w receptory rosną generalnie wolniej niż te, które ich nie posiadają. Istnieje także więcej opcji leczniczych, jeżeli receptory są dodatnie.
4. Wpływ genów na raka piersi
Naukowcy opracowali niedawno metodę umożliwiającą ocenę tzw. podpisu genetycznego nowotworu piersi. Istnieje około 70 genów, których aktywność układa się w określone wzory. Analiza danego wzoru pozwoli w dużej mierze odgadnąć, jak rak będzie się rozwijał w indywidualnym przypadku. Jest to metoda przyszłości, ale z pewnością przyczyni się do poprawy wyników leczenia, kiedy będzie można dobrać na tej podstawie odpowiednią terapię do pacjenta.
5. Markery nowotworowe
Naukowcy badają wiele substancji znajdujących się w komórkach raka piersi, które mogą wskazywać, w jakim stopniu nowotwór jest skłonny do rozprzestrzenienia się w organizmie chorej kobiety. Określa się je mianem markerów.
- Białko HER-2jest proteiną należącą do tzw. rodziny receptorów dla naskórkowego czynnika wzrostu. Jest bardzo istotnym markerem w raku piersi. U około 25–30% pacjentek stwierdza się wysoki poziom tego białka, co może świadczyć o bardziej agresywnym nowotworze.
- Białka VEGF i bFGF mogą okazać się ważnymi markerami determinującymi wybór leczenia raka piersi oraz rokowanie. Stosowane już także w Polsce przeciwciało monoklinalne, zwane bewacizumabem (Avastin), jest właśnie skierowane wobec białka VEGF.
- Inne: (na razie w fazie badań) – p53, katepsyna D, proteina cerb-2, bci.2, Ki-67.
6. Inne czynniki ryzyka raka piersi
- Rozmiar guza i kształt - duże guzy stanowią generalnie większe zagrożenie niż małe. Guzy niskozróżnicowane, które mają zatarte obrysy, są bardziej niebezpieczne niż te, których granice są jasno określone i widoczne.
- Wskaźnik podziału komórek. Tu obowiązuje prosta zasada – im szybciej rośnie rak, tym jest groźniejszy. Istnieje wiele testów, które mierzą szybkość podziału komórek raka – m.in. wskaźnik mitotyczny (MI). Im wyższy MI, tym rak jest bardziej agresywny.
Na pytanie o rokowanie w raku piersi nie ma jednoznacznej i prostej odpowiedzi. Można oczywiście opierać się na statystykach, choć tak naprawdę nigdy nie odzwierciedlają one tego, co wydarzy się u danego człowieka.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.