Trwa ładowanie...

Rozmaryn lekarski - właściwości lecznicze i zastosowanie

Avatar placeholder
17.02.2023 13:00
Rozmaryn lekarski przynosi wiele korzyści dla zdrowia. Wykazuje działanie żółciopędne oraz bakteriobójcze.
Rozmaryn lekarski przynosi wiele korzyści dla zdrowia. Wykazuje działanie żółciopędne oraz bakteriobójcze. (Adobe Stock)

Rozmaryn lekarski to aromatyczna roślina, która kojarzy się z wakacjami nad Morzem Śródziemnym, skąd pochodzi. Doskonale odnajduje się w kuchni, kosmetyce i medycynie naturalnej. Co warto o nim wiedzieć? Dlaczego warto go stosować?

spis treści

1. Co to jest rozmaryn lekarski?

Rozmaryn lekarski (Rosmarinus officinalis L. cineoliferum) to krzew z rodziny wargowych. Pochodzi z górzystych wybrzeży Morza Śródziemnego. Rośnie na glebach suchych i bogatych w wapń. Uprawia się go niemal na całym świecie.

Rosnący w warunkach naturalnych rozmaryn osiąga dwa do trzech metrów wysokości. Ma drobne, ciemnozielone, błyszczące liście, które kształtem przypominają igły oraz białe lub niebieskawo-fioletowe kwiaty, które są zebrane w niewielkie groniaste kwiatostany na skróconych pędach. Jego starsze pędy są zdrewniałe, młode - zielone. Roślina roztacza intensywny, charakterystyczny zapachu.

Zobacz film: "Dlaczego warto wykonywać badania profilaktyczne?"

Rozmaryn lekarski – zastosowanie

Grecy i Rzymianie układali gałązki rozmarynu wokół wizerunków swoich bogów. Obecnie roślina odnajduje się zarówno w kuchni, jak i medycynie oraz kosmetyce.

2. Rozmaryn lekarski - właściwości lecznicze

Rozmaryn zawiera wiele związków biologicznie czynnych. To między innymi:

  • garbniki,
  • flawonoidy (luteolina, genkwanina, diosmetyna i ich glikozydy),
  • difenole diterpenowe,
  • kwas karnozolowy,
  • terpeny,
  • witaminy (A, B6, C),
  • minerały (wapń, żelazo, magnez, mangan, cynk, selen).

Rozmaryn lekarski przynosi wiele korzyści dla zdrowia. Okazuje się, że:

  • działa bakteriobójczo, zwłaszcza na paciorkowce i gronkowce,
  • ma właściwości żółciopędne i żółciotwórcze, wspomaga pracę wątroby,
  • pobudza czynność wydzielniczą żołądka, poprawia trawienia, łagodzi dolegliwości żołądkowe,
  • działa moczopędnie, wspomaga pracę układu moczowego, tonuje zapalenie pęcherza oraz dróg moczowych,
  • oczyszcza organizm z toksyn,
  • posiada działanie rozgrzewające,
  • łagodzi skurcze naczyń krwionośnych,
  • wzmacnia, poprawia sprawność fizyczną, tak u osób starszych, jak i rekonwalescentów,
  • pozytywnie na nastrój, redukuje stres i poprawia pamięć.
  • wspomaga wydzielanie insuliny i obniża poziom glukozy we krwi.

Z kolei olejek rozmarynowy, wykorzystywany w aromaterapii, ma działanie bakteriobójcze i grzybobójcze, przeciwzapalne, antyseptyczne, wykrztuśne i przeciwreumatyczne. Poza tym rozrzedza śluz w oskrzelach, ułatwia oddychanie i trawienie.

Olejek z rozmarynu stosuje się przy:

  • przeziębieniu i innych w infekcjach górnych dróg oddechowych,
  • infekcjach wywołanych przez gronkowce lub paciorkowce,
  • zapaleniu stawów, reumatyzmie,
  • zapaleniu pęcherza moczowego,
  • osłabieniu, wyczerpaniu fizycznym, po chorobie,
  • żylakach,
  • rozstępach,
  • cukrzycy,
  • przy bólach i skurczach mięśni,
  • stwardnieniu rozsianym.

Rozmaryn wykazuje różne właściwości lecznicze. By skorzystać z jego walorów, można sięgać po suszone zioło, preparat ze świeżych lub suszonych liści (herbatka, nalewka alkoholowa, ekstrakt), suszony i sproszkowany ekstrakt w kapsułkach oraz olejek eteryczny otrzymywany przez destylację kwitnących wierzchołków rozmarynu. Olej rozmarynowy można wcierać w skórę, rozpylać na ciało i w powietrzu lub przyjmować doustnie.

3. Właściwości pielęgnacyjne rozmarynu

Rozmaryn, z uwagi na właściwości, można także znaleźć w wielu kosmetykach. To zarówno balsamy do ciała czy odżywki do włosów, jak i szampony czy żele pod prysznic. Dużym uznaniem cieszy się hydrolat rozmarynowy. Jest szczególnie polecany dla osób o cerze trądzikowej i tłustej.

Roślina ma różne właściwości pielęgnacyjne, między innymi antyseptyczne i ujędrniające skórę. Ponadto kosmetyki z rozmarynem spowalniają procesy starzenia się skóry, stanowi silny przeciwutleniacz o właściwościach odmładzających. Ponieważ poprawiają krążenie krwi, mają pozytywny wpływ na wygląd skóry i redukcję cellulitu.

4. Rozmaryn w kuchni

Rozmaryn lekarski jest również popularnym ziołem i dodatkiem do wielu potraw. Surowcem leczniczym są jego gałązki. Można je stosować, gdy są świeże lub w postaci suszonej. Rozmaryn podkreśla smak:

  • zup i sosów,
  • dań jednogarnkowych, zapiekanek warzywnych i makaronowych, kaszotto, risotto,
  • sałatek,
  • ryb gotowanych, pieczonych grillowanych i duszonych,
  • mięs, zwłaszcza wieprzowiny, wołowiny, dziczyzny,
  • warzyw gotowanych i duszonych,
  • marynat do ryb czy mięs (to naturalny środek konserwujący).

Przeciwwskazania do stosowania rozmarynu

Przeciwwskazania dotyczą oleju rozmarynowego, który nierozcieńczony może wywołać podrażnienie skóry. Nie należy go stosować u małych dzieci, kobiet w pierwszym trymestrze ciąży, osób zmagających się z nadciśnieniem, wrzodami żołądka i wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego.

5. Rozmaryn – uprawa

Rozmaryn można kupić lub hodować w ogrodzie bądź na balkonie, a nawet na kuchennym parapecie. Aby pozyskać roślinę, można kupić sadzonkę w doniczce, ale i rozmnożyć go przez wysiew z nasion oraz przez sadzonki zielne, pozyskane z roślin matecznych. Warto pamiętać, że roślina wyróżnia się dużą odpornością na środowisko suche, ale i niską wytrzymałość na mróz.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze