Seryna - działanie, właściwości i dawkowanie
Seryna to aminokwas endogenny, który jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Pełni ważną funkcję w trawieniu białek, wpływa na koncentrację, pamięć i zdolności poznawacze. Jest ważny zarówno dla zdrowia fizycznego, jak i psychicznego. Co warto o nim wiedzieć?
1. Czym jest seryna?
Seryna, inaczej kwas α-amino-β-hydroksypropionowy (skróty to Ser lub S) to aminokwas białkowy i organiczny związek chemiczny uformowany z glicyny, który pełni w organizmie wiele ważnych funkcji. Stanowi składnik białek, w tym między innymi występującej w mleku kazeiny czy obecnej w jedwabiu fibroiny. Wzór sumaryczny Ser to C3H7NO3.
Seryna jest aminokwasem endogennym, czyli jest wytwarzana przez organizm. Powstaje z pochodzącego z glikolizy 3-fosfoglicerynianu. Zlokalizowana jest głównie w mózgu. Można ją również dostarczać z pożywieniem lub poprzez suplementację.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
2. Działanie seryny
Za co odpowiada seryna? Okazuje się, że:
- bierze udział w trawieniu białek jako składnik proteaz serynowych,
- uczestniczy w metabolizmie tłuszczów,
- wykazuje pozytywny wpływ na funkcje poznawcze i koncentrację, usprawnia procesy myślowe, odtwarzania informacji i zapamiętywania,
- działa immunostymulująco, podnosi odporność organizmu. Pobudza wytwarzanie przeciwciał, bierze udział w produkcji immunoglobulin,
- obniża poziom kortyzolu, czyli tak zwanego hormonu stresu,
- wpływa na rozwój tkanki mięśniowej, ponadto zapobiega jej utracie,
- tonuje odczuwany ból,
- bierze udział w produkcji tryptofanu, czyli aminokwasu łagodzącego bezsenność i skutki zmęczenia, dbającego o dobre samopoczucie,
- wraz z glicyną umożliwia produkcję puryn i pirymidyn. Bierze udział w procesie syntezy nukleotydów,
- wpływa n układ nerwowy poprzez regulowanie pracy neuronów i udział w procesie budowy osłonek mielinowych.
Serynę stosuje się również podczas leczenia bądź niwelowaniu skutków różnych zaburzeń psychicznych, a także podczas terapii antynarkotykowych.
3. Źródła kwasu α-amino-β-hydroksypropionowego
Seryna jest aminokwasem endogennym. Oznacza to, że może być naturalnie wytwarzana przez organizm, w przeciwieństwie do aminokwasów egzogennych, które należy dostarczać wraz z pożywieniem. Należy pamiętać, że zarówno aminokwasy endogenne, jak i egzogenne, są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Serynę można znaleźć w mleku sojowym i serach, nasionach lnu, pestkach dyni i słonecznika, orzechach, zarodkach pszennych oraz sezamie, a także w żelatynie i rybach (sandacz, śledź, halibut) oraz niektórych roślinach strączkowych.
4. Zastosowanie seryny w kosmetyce
Seryna znajduje zastosowanie w kosmetyce, ponieważ poprawia kondycję włosów i skóry. Jak działa? Okazuje się, że seryna:
- ujędrnia i wygładza skórę,
- pozwala na utrzymywanie wilgoci w skórze,
- stabilizuje pH skóry,
- zmniejsza podatność na podrażnienia,
- wspiera naturalną barierę ochronną,
- wykazuje działanie przeciwzmarszczkowe,
- wygładza, nabłyszcza i natłuszcza powierzchnię włosów,
- zapobiega elektryzowaniu się włosów,
- niweluje nieładne zapachy,
- występuje w roli stabilizatora i substancji antystatycznej.
5. Suplementacja i dawkowanie seryny
Ponieważ seryna jest aminokwasem endogennym, czyli produkowanym przez organizm, jej niedobory zdarzają się rzadko. Zwykle są skutkiem niedożywienia, anemii lub ciężkiej choroby.
Efektem zbyt małej ilości związku może być:
- obniżenie nastroju,
- stany depresyjne,
- zaburzenie funkcji poznawczych,
- problemy z zapamiętywaniem,
- obniżona odporność organizmu.
W takiej sytuacji warto nie tylko szczególnie zadbać o dietę zasobną w produkty będące jej źródłem, ale i sięgnąć po suplementy diety. Serynę w postaci suplementu traktuje się jak preparat do łagodzenia oznak zmęczenia psychicznego, a także poprawy skuteczności pracy układu nerwowego.
Co ważne, o ile niedobór związku wiąże się z nieprzyjemnymi dolegliwościami, o tyle przedawkowanie aminokwasu nie wiąże się z żadnymi poważnymi konsekwencjami dla zdrowia. Suplementy diety zawierające serynę najczęściej mają postać kapsułek. Można je kupić w aptece, a także różnych sklepach z odżywkami dla sportowców i suplementami, zarówno stacjonarnych, jak i on-line. Częściej niż suplementy na bazie czystej seryny można kupić mieszanki oraz odżywki białkowe.
Przyjęto, że standardowa dzienna dawka seryny wynosi 30 mg na kilogram masy ciała. Należy ją jednak zwiększyć w przypadku problemów psychicznych. Wówczas dawka wynosi od 60 do 120 mg substancji na kilogram masy ciała.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.