Trwa ładowanie...

Sialografia - wskazania, skutki uboczne, przygotowanie, cena

 Katarzyna Wąś-Zaniuk
Katarzyna Wąś-Zaniuk 21.02.2024 17:27
Sialografia zaliczana jest do badań radiograficznych. Dzięki tej procedurze można zbadać i ocenić stan przewodów gruczołowych i miąższu ślinianek.
Sialografia zaliczana jest do badań radiograficznych. Dzięki tej procedurze można zbadać i ocenić stan przewodów gruczołowych i miąższu ślinianek. (Adobe stock)

Sialografia zaliczana jest do badań radiograficznych. Dzięki tej procedurze można zbadać i ocenić stan przewodów gruczołowych i miąższu ślinianek. Jakie są ograniczenia i potencjalne ryzyka związane z badaniem sialografii? Co warto wiedzieć o tym badaniu?

spis treści

1. Czym jest sialografia?

Sialografia to badanie radiograficzne, które przy użyciu promieniowania rentgenowskiego pozwala zbadać i ocenić stan przewodów gruczołowych i miąższu ślinianek.

Procedura ta wykonywana jest przy użyciu kontrastu. Z sialogramu, z którego lekarz dokonuje interpretacji można wyczytać umiejscowienie, rozległość i kształt zmiany chorobowej, a także określić jej typ. Cała procedura trwa do kilkudziesięciu minut.

2. Zastosowanie sialografii w diagnostyce schorzeń gruczołów ślinowych

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Czym jest ból?"

W jakich przypadkach jest stosowana sialografia? Ta procedura diagnostyczna wykonywana jest zwykle na polecenie lekarza specjalisty. Wśród najczęstszych wskazań do wykonania sialografii wymienia się:

3. Przeciwwskazania do wykonania sialografii i środki ostrożności

Badania radiograficznego o nazwie sialografia nie powinno się wykonywać u pacjentów:

  • z ostrym bądź przewlekłym ropnym stanem zapalnym ślinianek,
  • uczulonych na środek kontrastujący,
  • u których wcześniej wykonano badanie radioizotopowe tarczycy.

Ogólny zły stan zdrowia pacjenta również stanowi przeciwwskazanie do wykonania procedury. Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku najmłodszych pacjentów oraz kobiet, które spodziewają się dziecka. U dzieci często zachodzi potrzeba jednoczesnego podania leku uspokajającego.

Ponadto, procedury nie powinno się wykonywać u pacjentek w drugiej połowie cyklu menstruacyjnego, u których zaistniała możliwość zapłodnienia.

4. Skutki uboczne sialografii

Sialografia jest procedurą diagnostyczną o bardzo niskim ryzyku powikłań. Zdarza się jednak, że u niektórych pacjentów po wykonaniu badania obserwuje się reakcję układu immunologicznego organizmu na obcą substancję, czyli środek kontrastowy.

Reakcja nadwrażliwości ustępuje po wydaleniu z organizmu. U niektórych osób podanie środka kontrastującego zbyt szybko lub w nadmiernych ilościach może spowodować omdlenia.

5. Sialografia – przygotowanie do badania i zalecenia po zabiegu

Badanie radiograficzne przewodów gruczołowych i miąższu ślinianek nie wymaga specjalnego przygotowania. Nie ma także żadnych rygorystycznych zaleceń, których należy przestrzegać po zakończeniu procedury. Zabieg wykonywany jest w trybie ambulatoryjnym. Oznacza to, że osoba, u której wykonano sialografię może normalnie wrócić do domu i zająć się codziennymi sprawami.

6. Gdzie można wykonać badanie sialografii i jakie są jego koszty?

Jeśli pacjent jest ubezpieczony w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia i ma skierowanie wystawione przez specjalistę – może wykonać sialografię w szpitalu za darmo. Cena badania dla pacjentów nieubezpieczonych lub nieuprawnionych do korzystania z bezpłatnych świadczeń zdrowotnych w szpitalach waha się od 85 do 100 złotych.

7. Jak przebiega sialografia?

W trakcie badania pacjent znajduje się w pozycji siedzącej. Przed rozpoczęciem procedury, badana ślinianka jest starannie osuszana za pomocą tampona, aby zapewnić optymalne warunki do wprowadzenia środka cieniującego. Następnie, lekarz przystępuje do stymulacji gruczołu ślinowego poprzez delikatne masowanie, co ma na celu otwarcie ujścia ślinianki.

Do ujścia wprowadzana jest nylonowa żyłka, po której do gruczołu ślinowego wpuszcza się cewnik. Najczęściej jest to cewnik polietylenowy o długości 15 - 20 cm, a żyłka nylonowa jest dłuższa o kilka centymetrów od cewnika (metoda Selingera). Osoba wykonująca procedurę usuwa żyłkę, dzięki czemu gruczoł ślinowy zostaje oczyszczony ze śliny oraz pęcherzyków powietrza.

Kiedy cewnik znajduje się we właściwej pozycji na głębokości 2 - 3 centymetrów, lekarz powoli wstrzykuje środek cieniujący, zwykle w ilości 1 - 2 ml, a następnie wykonuje zdjęcie rentgenowskie. Radiogramy robione są w pozycji bocznej, skośnej, tylno-przedniej, przednio-tylnej.

Przed rozpoczęciem badania, osoba przeprowadzająca procedurę będzie chciała uzyskać kilka istotnych informacji od pacjenta. Może ona spytać o ewentualne choroby gardła, krtani, przełyku, uczulenia, ciążę oraz o wykonane w ciągu ostatnich 6 miesięcy badanie radioizotopowe tarczycy.

W trakcie wykonywanej sialografii pacjent może doświadczyć różnych dolegliwości. Dlatego też, jeżeli poczuje ból, duszność, nudności lub inne niepokojące objawy, powinien natychmiast zgłosić to specjaliście przeprowadzającemu badanie.

8. Czy wyniki badania sialografii są natychmiastowe?

Tak. Wynik badania przekazywany jest pacjentowi w postaci opisu z dołączonymi zdjęciami rentgenowskimi niemal zaraz po zakończeniu procedury.

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze