Sialografia
Sialografia to badanie radiograficzne, dzięki któremu można zbadać i ocenić stan przewodów gruczołowych i miąższu ślinianek. Sialografia, jak i inne badania radiograficzne, wykorzystuje promienie rentgenowskie. Ze zdjęcia rentgenowskiego można wyczytać miejsce, rozległość, kształt, typ zmian chorobowych, które tam zaszły.
1. Na czym polega sialografia i jakie są wskazania do badania?
Gruczoł ślinowy i jego przewody zostają wypełnione środkiem cieniującym, który ma właściwości pochłaniające promienie rentgenowskie. Potem wykonane zostają zdjęcia rentgenowskie. Sialografia pozwala uzyskać obraz układu przewodów zewnątrz i wewnątrz gruczołowych, dzięki czemu możliwe jest umiejscowienie i określenie typu zmian chorobowych, jego rozległości i kształtu w miąższu ślinianki oraz w przewodach gruczołowych.
Badania radiograficzne są wykonywane na polecenie lekarza. Wskazaniami do jego wykonania są:
- gruźlica;
- kiła;
- promienica ślinianki;
- kamica przewodu wyprowadzającego;
- kamica miąższu ślinianki;
- sialoza;
- zapalenie przewlekłe ślinianki;
- zespół Sjorgena;
- nowotwory ślinianek.
Przed sialografią należy wykonać przeglądowe radiogramy ślinianek.
Występują także pewne przeciwwskazania do wykonania tego badania. Są to:
- przewlekłe ropne zapalenie ślinianki;
- ostre zapalenie ślinianki;
- alergia;
- nadpobudliwość;
- ciężki stan ogólny;
- wcześniej wykonane badanie radioizotopowe tarczycy.
Sialografii nie powinno wykonywać się w ciąży oraz u kobiet w drugiej połowie cyklu miesiączkowego, u których zaistniała możliwość zapłodnienia.
2. Jak przebiega sialografia?
W trakcie badania pacjent znajduje się w pozycji siedzącej. Badana ślinianka powinna być sucha, dlatego miejsce badania osusza się tamponem. Lekarz palcami masuje gruczoł ślinowy, tak by ujście ślinianki otworzyło się. Do ujścia wprowadzana jest nylonowa żyłka, po której do gruczołu ślinowego wpuszcza się cewnik. Najczęściej jest to cewnik polietylenowy o długości 15 - 20 cm, a żyłka nylonowa jest dłuższa o kilka centymetrów od cewnika (metoda Selingera). Następnie wykonujący badanie usuwa żyłkę, tym samym gruczoł ślinowy zostaje oczyszczony ze śliny i pęcherzyków powietrza. Gdy cewnik tkwi w gruczole na głębokości 2 - 3 centymetrów, wykonujący badanie powoli wstrzykuje środek cieniujący w ilości 1 - 2 ml i robi zdjęcie rentgenowskie. Radiogramy robione są w pozycji bocznej, skośnej, tylno-przedniej, przednio-tylnej (zdjęcie styczne). Czas trwania badania to kilkadziesiąt minut. Czasami, po kilku godzinach lub na następny dzień po badaniu, wykonuje się dodatkowo zdjęcia kontrolne, np. w przypadkach znacznego rozszerzenia przewodów wewnątrzgruczołowych. Wynik badania przekazywany jest w postaci opisu z dołączonymi zdjęciami rentgenowskimi.
Przed rozpoczęciem badania, osoba, która je przeprowadza będzie chciała uzyskać kilka informacji od pacjenta. Będzie pytała o ewentualne choroby gardła, krtani, przełyku, uczulenia, ciążę, wykonywane w ciągu ostatnich 6 miesięcy badanie radioizotopowe tarczycy. Jeżeli w trakcie wykonywanej sialografii pacjent poczuje ból, duszność, nudności lub inne dolegliwości, powinien zgłosić to lekarzowi.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.