Czy storczyk jest trujący i szkodliwy dla dzieci oraz zwierząt domowych?

Nad tym, czy storczyk jest trujący, zastanawiają się przede wszystkim rodzice małych dzieci oraz właściciele kotów, królików czy psów, które przebywają w mieszkaniach. Dobra wiadomość dla wielbicieli tych pięknych i nietuzinkowych kwiatów jest taka, że storczyki nie są trujące ani dla ludzi, ani dla zwierząt domowych. Tym samym fakt, że dziecko zjadło storczyk, nie jest powodem, dla którego należy jechać na SOR czy kontaktować się z lekarzem.

Orchidea a storczyk

Storczyk (Orchis L.) to rodzaj bylin z rodziny storczykowatych - Orchidaceae (tym samym storczyk i orchidea są synonimami). Gatunki w jej obrębie różnią się od siebie wyglądem i sposobem życia.

Wyróżnia się naziemne odmiany storczyków, które rosną głównie w tropikach, ale także w Europie (także w Polsce) i Australii oraz rośliny storczykowate. Znajduje się w niej kilkadziesiąt tysięcy gatunków oraz około tysiąc rodzajów. Przeważająca część storczyków to epifity żyjące głównie na gałęziach drzew w lasach Ameryki Południowej i Środowej oraz w południowo-wschodniej Azji.

Jak wygląda storczyk?

Jak wygląda storczyk? Zdecydowanie oryginalnie. To stylowy, urodziwy kwiat, który nie bez przyczyny cieszy się popularnością i uznaniem, także roślinnych koneserów. Storczyki to egzotyczne rośliny, które zachwycają kolorami i oryginalnością kwiatów. Są popularną ozdobą mieszkań, ale także biur, salonów kosmetycznych czy hoteli.

Korzeń stanowią dwie bulwy: jajowate do kulistych, niepodzielne, podziemne. Na łodydze znajduje się jeden osadzony pochwiasto liść, pozostałe u nasady są skupione w różyczkę. Kwiaty są zebrane w gęsty kłos osadzony na szczycie łodygi.

Dla polskiej flory typowe są takie gatunki storczyka jak:

• storczyk kukawka,
• storczyk męski,
• storczyk purpurowy,
• storczyk blady,
• storczyk błotny,
• storczyk cuchnący,
• storczyk drobnokwiatowy,
• storczyk samczy,
• storczyk trójzębny.

Co istotne, powyższe gatunki Orchidaceae są objęte ścisłą ochroną gatunkową. Z uwagi na zagrożenie wyginięciem wpisano nawet do Polskiej Czerwonej Księgi Roślin. Najpopularniejsze odmiany storczyka doniczkowego, które można znaleźć w większości kwiaciarni i sklepów, to Phalenopsis, także Paphiopedilum (zwany Pantofelkiem lub Sabotkiem), Cymbidium, uprawiana bez podłoża Vanda, Cattleya czy Miltonia, Dendrobium, Oncidium czy Ludisia i Vuylstekeara.

Sporo mówi się na temat tego, by nie trzymać storczyków w sypialniach i pokojach dzieci - z uwagi na to, że mogą wywoływać reakcje alergiczne. Czy to prawda? Kwestia jest złożona.

Storczyki to kwiaty owadopylne. Ich pyłki bezpośrednio nie rozprzestrzeniają się po mieszkaniu, co oznacza, że nie drażnią dróg oddechowych. Nie powodują alergii, a co za tym idzie nie wpływają na pojawienie się dokuczliwych objawów, takich jak świąd nosa i oczu, katar czy kaszel.

Jednak o ile sam storczyk jest rośliną bezpieczną dla dzieci i zwierząt, szkodliwe mogą być stosowane do ich uprawy nawozy, stąd należy wybierać wyłącznie preparaty oparte na naturalnych składnikach.

Choć nie wszyscy są tego zdania, pojawiają się głosy, że problematyczne może być także podłoże storczyka — specjalna, luźna, wilgotna kora, czasem z dodatkiem mchu torfowca, kokosa, keramzytu lub styropianu. Ta, poruszana w czasie zabiegów pielęgnacyjnych, może sprawić, że do otoczenia, a co za tym idzie także układów oddechowych domowników, mogą przedostać się chorobotwórcze mikroorganizmy, to jest grzyby i pleśnie (ich rozwojowi sprzyja wilgotne środowisko).

Na wszelki wypadek, by uniknąć rozwoju patogenów w podłożu storczyków, dobrze jest podlewać kwiat rano, najlepiej przegotowaną, letnią wodą. W kontekście alergii wywoływanych przez kwiaty warto pamiętać, że choć orchidea rzadko wywołuje reakcje nadwrażliwości, w przypadku silnej alergii lepiej ograniczyć liczbę roślin w mieszkaniu. Ich nadmiar może mieć negatywny wpływ na samopoczucie.

Skoro storczyk jest bezpieczny, czy może być także jadalny? Konsumowany może być z pewnością storczyk wykonany z masy cukrowej. Jeśli chodzi o żywe rośliny, spożywać można płatki lub całe kwiaty Dendrobium phalaenopsis, które mają intensywnie różowe, różowo-białe lub białe podłużne, szpiczaste płatki kwiatów i lancetowate, grube liście.

Płatki storczyków są bardzo popularne w kuchni azjatyckiej, ale i nowoczesnej kuchni europejskiej oraz kuchni fusion. Te piękne, dekoracyjne kwiaty o dużych i mięsistych płatkach, wykorzystuje się do dekoracji zarówno półmisków i talerzy, jak i różnych potraw, tak tortów i deserów, jak i sałatek czy dań głównych oraz sushi. Jak smakują storczyki? Zdecydowanie nie tak zjawiskowo, jak wygląda. Łatwo pomylić go z sałatą (dno kwiatowe bywa gorzkie).