Stulejka - charakterystyka, konsekwencje, leczenie, profilaktyka
Stulejka (łac. phimosis) jest drobnym defektem anatomicznym - to zwężenie otworu napletka (łac. preputium), które uniemożliwia odsłonięcie żołędzi prącia. Kiedy napletka nie można ściągnąć, między nim a żołędzią gromadzi się wydzielina, która może utrudniać wydalanie moczu. Stulejka bywa wrodzona, może być też spowodowana stanem zapalnym. Ten z kolei powoduje bolesność i obrzęk napletka, co dodatkowo utrudnia odprowadzanie moczu. U małych dzieci napletek jest ryjkowaty, można go łatwo przesuwać, ale trzeba pamiętać o zachowaniu zasad higieny. Pojawia się jednak zarówno u chłopców, jak i dorosłych mężczyzn, im prędzej zlikwiduje się ją, tym lepiej. Warto dowiedzieć się jakie są na to sposoby.
1. Stulejka - charakterystyka
Przyczyną stulejki wrodzonej jest zwężenie napletka, utrudniające jego zsuwanie. Napletek to fałd skóry prącia, który w normalnych warunkach pokrywa żołądź. Trudności z naciąganiem napletka powodują, że zmniejszona zostaje higiena, gdyż każde mycie prącia wiąże się z dużą bolesnością. Stulejka prowadzi więc do stanów zapalnych pod napletkiem, a to z kolei przyczynia się do obrzęku i pogrubienia, a w dalszej kolejności pogłębia trudności w zsuwaniu napletka.
U chłopców, którzy nie ukończyli pierwszego roku życia jest zjawiskiem naturalnym, występującym zawsze. Ważne, aby w tym przypadku nie zsuwać napletka, ponieważ może to doprowadzić do pęknięć, co skutkuje pojawieniem się blizn. Napletek powinien sam się odleić do ukończenia przez chłopca drugiego roku życia. Jeśli żołądź nie odsłoni się w wieku trzech-czterech lat, powinniśmy zgłosić się do lekarza rodzinnego, który najprawdopodobniej wypisze skierowanie do chirurga dziecięcego.
Jeśli chory ze stulejką usilnie dąży do zsuwania napletka, na jego powierzchniowych warstwach powstają blizny , a gdy się goją, staje się on coraz mniej elastyczny. Pogłębiający się stan zapalny napletka spowodowany stulejką może doprowadzić do stanu, w którym całkowicie zostanie uniemożliwione jego zsunięcie. Sytuacja taka prowadzi do zakażenia bakteryjnego (nie tylko związanego z zalegającym i rozkładającym się moczem), które może zagrozić drogom moczowym.
Stulejka może być wadą wrodzoną, ale może także być spowodowana innymi czynnikami, takimi jak: liszaj twardzinowy i zanikowy, zbliznowacenie spowodowane siłowym odciąganiem napletka, stany zapalne napletka lub cewki moczowej, cukrzyca, nieprawidłowa higiena i pielęgnacja okolic intymnych niemowlaka.
Do wystąpienia stulejki nabytej przyczynić się może również nietypowa masturbacja, polegająca na leżeniu na brzuchu i ocieraniu penisa o materac. W takiej sytuacji pacjentowi ze stulejką doradza się tradycyjne onanizowanie, przypominające stosunek seksualny z kobietą. W niektórych przypadkach ustalenie przyczyny stulejki nabytej nie jest jednak możliwe, zwłaszcza że odróżnienie stulejki nabytej od wrodzonej u niemowląt bywa problematyczne.
2. Stulejka - rodzaje
Wyróżniamy dwa rodzaje tego schorzenia:
- stulejka całkowita - napletek całkowicie nie odsłania żołędzi prącia,
- stulejka częściowa (niepełna) - mówimy o niej, gdy żołądź można częściowo odsłonić lub odsłonić ja całkowicie, gdy penis nie znajduje się we wzwodzie, lub całkowicie odsłonić żołądź członka we wzwodzie, podczas kiedy napletek zaciska się w rowku zażołędnym (powstaje w ten sposób tak zwany załupek).
3. Stulejka - konsekwencje
Stulejka jest przyczyną nie tylko stanów zapalnych okolic prącia, ale również może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia chorego. Stałe drażnienie żołędzi i wewnętrznej strony napletka może spowodować zwężenie ujścia zewnętrznego cewki moczowej i zanik błony śluzowej napletka. W skrajnych przypadkach stulejka całkowicie uniemożliwia wydalanie moczu. Stulejka ma negatywny wpływ na życie seksualne.
Stulejka nie tylko powoduje bolesność podczas stosunku, ale może prowadzić do stanów zapalnych dróg moczowych i wewnętrznych narządów płciowych. Często dzieje się tak, gdyż mężczyźni, mimo bólu, ukrywają problemy ze stulejką przed kobietami. Podczas kontaktów seksualnych z mężczyzną ze stulejką, kobietom grożą nawracające stany zapalne dróg moczowych oraz wewnętrznych narządów płciowych. Według niektórych badań, może to sprzyjać nowotworom szyjki macicy.
Brak wiedzy na temat stulejki utrudnia diagnozę i prawidłowe leczenie. Dość często zdarzają się także przypadki, w których napletek zsuwa się prawie prawidłowo w czasie zwisu prącia, natomiast pojawiają się problemy w momencie erekcji i stan ten również negatywnie wpływa na życie seksualne.
Stany zapalne powstające pod napletkiem, powstają nie tylko przez zalegający i rozkładający się mocz, złuszczający się łój, nasienie i nabłonek, ale także przez bakterie. Mogą one doprowadzić nawet do uszkodzenia nerek, nawet do całkowitej niewydolności. w takich skrajnych przypadkach jedynym wyjściem może być dializa lub przeszczep nerki.
Poprzez stany zapalne może dojść do infekcji nasienia, co może skutkować niepłodnością. Takie zmiany mogą być również przyczyną stanów przednowotworowych, jak również nowotworów prącia.
4. Stulejka - leczenie
U małych dzieci ze stójką nie można siłą próbować odciągać napletka, ponieważ może to doprowadzić do jego drobnych uszkodzeń, które gojąc się, będą jeszcze zwężały go. Leczenie stanu zapalnego i przestrzeganie zasad higieny to terapia stulejki u dzieci. Pod kontrolą lekarza urologa można także zastosować miejscowo maść sterydową.
U starszych i dorosłych – potrzebne jest leczenie chirurgiczne. Operacje stulejki wykonuje się, gdy wyleczony zostanie stan zapalny i usunięte zakażenie napletka – ma to niezwykle istotny wpływ na przebieg całego zabiegu. Leczenie stulejki jest chirurgiczne i wykonuje je urolog. Polega on na usunięciu zwężonej części napletka i uformowanie szerszego. W niektórych przypadkach możliwa jest plastyka napletka lub obrzezanie częściowe.
Po operacji stulejki konieczna jest niezwykle regularna i delikatna opieka nad gojącą się raną. Jest to bowiem miejsce bardzo podatne na różne zakażenia i infekcje. Najprostsze zabiegi to: układanie prącia do góry i spłukiwanie żołędzi i napletka rumiankiem lub przegotowaną wodą po oddaniu moczu.
5. Stulejka - zabieg
W przypadku pojawienia się stulejki u starszych dzieci oraz dorosłych, konieczne może okazać się jej operacyjne leczenie, które zazwyczaj polega na usunięciu zwężonej części napletka, a także na wytworzeniu szerokiego, dobrze odprowadzalnego napletka, by można było odsłonić żołądź prącia.
Zdarza się, że poszerzanie bywa nieskuteczne lub zwęża się znów przez blizny; w takich sytuacjach może pojawić się konieczność wykonania kolejnego zabiegu. Opatrunki założone przez lekarza należy zmienić po upływie około doby.
Przez pierwsze tygodnie po zabiegu chory powinien nosić opatrunek i prącie w pozycji do góry (pomocne może być przyklejenie go plastrem do brzucha). Dzięki temu zabiegowi penis szybciej się goi, szybciej też schodzi obrzęk. W czasie rekonwalescencji powinno się stosować maści uśmierzające ból, np. alantan, często lekarze przepisują antybiotyki.
Może pojawić się nadwrażliwość żołędzi, gdyż nigdy nie miała do czynienia z dotykiem. Z tego powodu należy przez co najmniej 10 pierwszych dni po zabiegu delikatnie się obchodzić z penisem. Po zdjęciu szwów zwykle sugeruje się rehabilitację penisa, w przypadku gdy operacja polegała na poszerzeniu ujścia napletka. Mężczyźni po takim zabiegu powinni przez około miesiąc powstrzymać się od uprawiania seksu.
6. Stulejka - profilaktyka
Zapobieganie stulejce opiera się głównie na prawidłowej higienie narządów płciowych, szczególnie w dzieciństwie. Aby nie dopuścić do pojawienia się u dziecka stulejki, należy pamiętać, że:
- przez pierwszy rok życia dziecka odciąganie napletka jest zabronione,
- pierwsza delikatna próba odciągnięcia napletka może odbyć się w drugim roku życia dziecka, jeśli powoduje to u dziecka ból, należy spróbować dopiero 2-3 miesiące później,
- jeśli po trzecim roku życia napletek nadal nie schodzi - należy zgłosić się do lekarza.
U dorosłych profilaktyka stulejki to higiena osobista, zapobieganie zakażeniom i zapaleniom napletka i cewki moczowej. Nie należy ściągać napletka na siłę!
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.