Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (872 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Zmiana czasu dotknie 1/4 Polaków. SOR-y są przygotowane, ryzyko zawału i udaru wzrasta właśnie teraz

 Karolina Rozmus
27.10.2022 17:21
Zmiana czasu może skutkować bólem głowy, rozdrażnieniem i problemami ze snem
Zmiana czasu może skutkować bólem głowy, rozdrażnieniem i problemami ze snem (Getty Images)

Apatia, zmęczenie, bezsenność, depresja - ten problem już po weekendzie może dotknąć jedną czwartą naszej populacji. Wszystkiemu winna zmiana czasu. Zdaniem neurologów to jednak skutki zyskania dodatkowej godziny snu mogą być dużo bardziej dotkliwe, a dla jednej grupy chorych nawet niebezpieczne. - Zgłaszalność na SOR-y w okresach przełomów pogodowych czy zmian pór roku jest większa i niewykluczone, że może to mieć pośredni związek także i ze zmianą czasu - ostrzega neurolog prof. Konrad Rejdak.

spis treści

1. Do tego może prowadzić zmiana czasu

Dwa lata temu do Sejmu wpłynął projekt ustawy, który na dobre miał skończyć z przestawianiem zegarków dwukrotnie w ciągu roku. Mimo poparcia dla pomysłu, także płynącego ze środowisk medycznych, w nocy z 29 na 30 października znów zmieni się czas. Podjęcie decyzji wstrzymała bowiem pandemia, a Komisja Europejska zaleciła, by w latach 2022-2026 obowiązywał nadal czas letni i zimowy.

Przesunięcie zegarka w tył może u wielu osób spowodować ból głowy, apatię czy zmęczenie. Jedno z badań przeprowadzonych w Danii wykazało również, że w listopadzie, niedługo po zmianie czasu rośnie liczba chorych na depresję i to nawet o 10 proc.

- Osoby podatne, czy mające schorzenia przewlekłe, mogą czuć się gorzej po zmianie czasu i powinny się na to przygotować. W skali indywidualnej może nie wydaje się to dużym problemem, ale patrząc na to globalnie, nie można wpływu zmian czasu zupełnie ignorować – przyznaje w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Konrad Rejdak, kierownik Kliniki Neurologii SPSK Nr 4 w Lublinie oraz prezes Polskiego Towarzystwa Neurologicznego.

Zobacz film: "Skandynawia swoje, Polska swoje. Zmiana czasu nadal budzi kontrowersje"
Wiele osób będzie zmagać się z bezsennością
Wiele osób będzie zmagać się z bezsennością (Getty Images)

- Jestem przeciwny zmianom czasu, bo one straciła sens ekonomiczny, a tym samym stały się zbędne, zwłaszcza że biologicznie jest to obciążające – deklaruje.

Tego samego zdania jest dr Adam Hirschfeld, członek zarządu oddziału Wielkopolsko-Lubuskiego PTN, neurolog z poznańskiej kliniki PsychoMedic, który tłumaczy, że wprowadzenie zmian czasu w XIX wieku miało ograniczyć koszty związane z energią.

- Dzisiaj nie tylko nie ma uzasadnienia ekonomicznego, ale też może być szkodliwe dla zdrowia – podkreśla w rozmowie z WP abcZdrowie.

Co jeszcze może nam doskwierać w najbliższych dniach?

  • rozdrażnienie,
  • rozregulowanie rytmu dobowego,
  • rozregulowanie metabolizmu,
  • problemy z koncentracją.

- Przejście na zimowy czas często pojawia się w kontekście zyskiwania dodatkowej godziny snu – przyznaje dr Hirschfeld, dodając, że mimo to nie powinniśmy oczekiwać korzyści zdrowotnych płynących z dłuższego snu.

- Dostępne dowody naukowe wskazują na sytuację zgoła odwrotną. Okazuje się, że osoby sypiające zwyczajowo powyżej ośmiu godzin na dobę, niejako odpokutowują tą dodatkową godzinę snu wcześniejszymi pobudkami w ciągu następnego tygodnia. Co sumarycznie przekłada się na deficyt snu – tłumaczy.

- Osoby sypiające krótko doświadczają przedłużającej się fazy zapadania w sen i częstszych przebudzeń nocnych. Także ogółem odczuwamy skutki zaburzonego rytmu okołodobowego i około tygodniowego okresu ponownej adaptacji – podkreśla neurolog.

Prof. Rejdak dodaje, że taka zmiana czasu może być szczególnie dotkliwa dla osób, które cierpią na bezsenność i pogłębiać ich problemy ze snem.

2. Zmiana czasu może zaburzać procesy fizjologiczne

Za wspomniany już rytm okołodobowy odpowiadają głównie kortyzol i oś podwzgórze-przysadka-nadnercza. Jednak swój udział w naszym samopoczuciu mogą mieć także adrenalina i noradrenalina, a także melatonina. Zmiana czasu może powodować zaburzenia w wydzielaniu tych hormonów.

- Do tego może wywoływać stres związany z nadmiernym wydzielaniem kortyzolu, a to z kolei u podatnych osób może skutkować powikłaniami – w tym skokami ciśnienia czy podniesionym ryzykiem poważniejszych problemów, jak udar mózgu czy zdarzenia sercowo-naczyniowe – mówi prof. Rejdak i dodaje: - Co ciekawe, zgłaszalność na SOR-y w okresach przełomów pogodowych czy zmian pór roku jest większa i niewykluczone, że może to mieć pośredni związek także i ze zmianą czasu.

- Chociaż ten efekt jest najsilniejszy przy zmianie na czas wiosenny, to niektóre badania wskazują, że zmiana czasu wiąże się ze zwiększeniem ryzyka wystąpienia zawału serca – dodaje dr Hirschfeld.

Prof. Rejdak zwraca uwagę, że o wadze rytmu okołodobowego może świadczyć nagroda Nobla z 2017 r., kiedy trzej badacze opisali cykle i zegar biologiczny.

- Jest to dowód na złożoność naszego rytmu biologicznego i na to, że dla organizmu nie pozostaje bez żadnych konsekwencji zmiana czasu, choć wydaje się, że to tylko godzina. Wprawdzie faktycznie to niedługi okres, jednak może on zakłócać fizjologię organizmu i wiązać się z czasowym zaburzeniem funkcji poznawczych - mówi prof. Rejdak i dodaje, że zakłócenia rytmu biologicznego mogą być bardziej dotkliwe u osób w podeszłym wieku, a także z określonymi schorzeniami neurologicznymi.

- Zaburzenia funkcji poznawczych mogą wystąpić szczególnie w chorobach neurodegeneracyjnych, jak choroba Alzheimera, bo one wiążą się z zakłóceniem rytmów biologicznych, a także z bezsennością. Dokładając do tego czynnik w postaci zmiany czasu, nasila się potencjalne ryzyko negatywnych skutków – tłumaczy.

3. Ta grupa chorych ucierpi najbardziej?

- U osoby zdrowej także mogą wystąpić problemy z koncentracją, gorsza wydolność umysłowa, a co dopiero u osoby chorej. Tu miałbym szczególną uwagę co do osób obciążonych chorobami układu nerwowego – apeluje prof. Rejdak.

Mgr Karolina Jurga, psycholog i neuropsycholog, autorka poradnika o demencji "Idealny opiekun nie istnieje" i bloga "Poznaj demencję", potwierdza, że dla osób z chorobami otępiennymi nadchodzą trudne chwile. Z jednej strony związane są ze zmianą czasu, a z drugiej – z szybciej zapadającym zmrokiem.

- Może nawet pojawić się zaostrzenie objawów choroby i to dotyczy bardzo dużego odsetka chorych. Jest z tym związany syndrom zachodzącego słońca, który manifestuje się tym, że kiedy zaczyna się robić szaro, chory staje się bardziej pobudzony – mówi ekspertka w rozmowie z WP abcZdrowie, dodając, że ma to związek z zaburzeniami percepcji.

- Może dojść do zaburzenia rytmu okołodobowego – osoba z demencją może wcześniej czuć senność, zapadać w sen jeszcze przed nadejściem wieczoru, a następnie budzić się w środku nocy – tłumaczy i podkreśla: - Chory mózg może wtedy nawet aktywować traumy wczesnodziecięce.

Karolina Rozmus, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze