Trądzik grudkowy (acne papulosa)

Trądzik to jedna z najczęściej występujących dolegliwości skórnych. Pojawia się zwykle u ludzi młodych, przechodzących okres dojrzewania, tj. mniej więcej między 12 a 18 rokiem życia. Czasem trądzikowe zmiany skórne mogą utrzymywać się znacznie dłużej i występować u osób po dwudziestce, a nawet trzydziestce.

Trądzik grudkowy to jedna z postaci trądziku młodzieńczego. Należałoby go zdefiniować jako stan, w którym na skórze twarzy przeważają grudki, które najczęściej i tak współwystępują z zaskórnikami i krostami. Grudka (papula) to uniesienie czy wypukłość skóry, która powstaje w wyniku zwiększania się objętości komórek lub odkładania się pod skórą stałych substancji.

O grudkach mówimy wówczas, gdy mają one wielkość do 1 cm i trwałą konsystencję. Podskórne grudki są wykwitami wyniesionymi ponad poziom skóry – widoczne gołym okiem i wyczuwalne dotykiem. Przyczyną ich powstawania są: przerost tkanki, naciek komórkowy lub otorbianie się w gruczołach łojowych nadmiaru łoju, brudu i utlenionych warstw rogowych. Niewyciskane grudki ustępują zwykle bez pozostawienia blizn.

Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:

• Jakimi środkami pozbyć się trądziku grudkowatego? - odpowiada lek. Izabela Ławnicka
• Grudki na skórze twarzy - odpowiada lek. Izabela Ławnicka
• Wyczuwalne grudki podskórne na twarzy - odpowiada lek. Agnieszka Gomolińska

Wszystkie odpowiedzi lekarzy

Trądzik młodzieńczy w ogromnej części przypadków przybiera łagodne postaci. Grudki i krosty pojawiają się sporadycznie i to zwykle tylko na twarzy, w okolicach szczególnie narażonych na gromadzenie się łoju, a więc w tzw. strefie T – czoło, nos, broda. Na ostre postaci trądziku, w tym na trądzik grudkowy, narażeni są głównie dorastający chłopcy. U dziewcząt przebieg trądziku bywa zazwyczaj znacznie łagodniejszy. Jednak w wieku dojrzałym trądzikiem grudkowym zagrożone są głównie kobiety.

Trądzik grudkowy pojawia się w efekcie powstania stanów zapalnych w gruczołach łojowych. Gruczoły łojowe znajdują się w skórze i w normalnym trybie produkują łój, który stanowi specyficzną powłokę ochronną dla skóry i włosów. Praca gruczołów łojowych sterowana jest hormonami. W okresie dojrzewania w organizmie następuje ogromna burza hormonalna, która wpływa na pracę gruczołów, powodując zwiększoną produkcję sebum.

Jednocześnie kanaliki gruczołów łojowych, przez które łój odprowadzany jest na zewnątrz, ulegają zwężeniu. Łój ma utrudnione wypływanie z gruczołów i może zostać zaczopowany w skórze. Sebum to doskonała pożywka dla bakterii. Zaatakowany bakteriami organizm zaczyna się bronić. W efekcie na skórze pojawia się stan zapalny i charakterystyczne grudki – bolesne zgrubienia na skórze, bez ujść dla tworzącej się ropy czy innych substancji wydzielanych przez gruczoły. Czasem grudki mogą przekształcić się w krosty, w których daje się zaobserwować ujścia ropnych torbieli.

• Trądzik różowaty - przyczyny, objawy, leczenie
• Jak usunąć blizny po trądziku?
• Objawy trądziku
• Trądzik a solarium
• Sposoby leczenia trądziku

Czasem podskórnym grudkom mogą towarzyszyć inne zmiany skórne, takie jak: guzy, cysty, torbiele, a nawet przetoki. Wówczas mamy do czynienia z bardzo ciężką postacią trądziku, jaką jest trądzik ropowiczy. Pozostawia on trwałe uszkodzenia skóry – blizny. Najczęściej pojawia się u mężczyzn i obejmuje zwykle nie tylko twarz, ale i ramiona, plecy, pachwiny, a nawet pośladki. W trądziku ropowiczym grudki właściwie zlewają się z pozostałymi zmianami skórnymi, przybierają postać guzów i trudno je wyodrębnić z całości zmian trądzikowych.

Podstawą w leczeniu trądziku grudkowego jest odpowiednia pielęgnacja skóry twarzy. Twarz należy dokładnie oczyszczać, stosować środki antybakteryjne i przeciwzapalne. Zwykła woda, mleczko kosmetyczne lub tonik nie wystarczą. Konieczne jest sięgnięcie po profesjonalne kosmetyki do cery trądzikowej. W niektórych przypadkach nawet i to nie pomaga. Ciężkie postacie trądziku wymagają leczenia farmakologicznego: miejscowego, a czasem – ogólnoustrojowego.

Wyciskanie czy nakłuwanie grudek igłą w celu usunięcia ich zawartości jest niedopuszczalne. O ile zaskórniki może usunąć kosmetyczka, o tyle grudki pozostawiamy bez interwencji z zewnątrz. Wyciskanie grudek grozi bowiem bliznowaceniem tkanek i pozostawieniem na trwałe zmian trądzikowych na skórze.