Trądzik posterydowy – przyczyny, objawy i leczenie
Trądzik posterydowy to choroba skóry i jeden z rodzajów trądziku. Jest on związany z używaniem sterydów, zarówno preparatów miejscowych, jak i sterydowych leków ogólnoustrojowych. Zmiany są bardzo charakterystyczne, a leczenie długotrwałe. Co warto wiedzieć?
1. Co to jest trądzik posterydowy?
Trądzik posterydowy jest chorobą skóry i konsekwencją zmian, jakie w niej zachodzą po stosowaniu sterydów, leków zawierających glikokortykosteroidy. To substancje o silnym działaniu przeciwzapalnym, które wprawdzie eliminują objawy zapalenia i sprawiają, że skóra się wygładza, niestety nie usuwają przyczyny problemu. Co ważne, sterydy zmniejszają zdolność i możliwości skóry do reagowania na podrażnienia i infekcje.
2. Objawy trądziku posterydowego
Objawy trądziku posterydowego, czyli zmiany skórne, pojawiają się sukcesywnie. Nie manifestują się od razu po aplikacji na skórę leków zawierających glikokortykosteroidy czy zażyciu leków sterydowych, ale dopiero po jakimś czasie, zwykle po kilku tygodniach leczenia.
Trądzik posterydowy najczęściej pojawia się na klatce piersiowej. Problem może również dotyczyć szyi, pleców i ramion. Najbardziej widoczne i dokuczliwe są zmiany skórne na twarzy.
Najpierw obserwuje się zaczerwienienie i rumień. Następie skóra staje się szorstka, a przy mieszkach włosowych powstają:
- niewielkie, swędzące i twarde guzki,
- białe lub żółte plamki,
- duże i bolesne czerwone grudki,
- otwarte i zamknięte zaskórniki trądzikowe,
- obrzęki przypominające cysty.
Miejscami skóra może się łuszczyć. Sprawę pogarsza fakt, że zmiany utrzymują się dłużej niż zwykle, są bardziej wyraźne i dokuczliwe, a i goją się, pozostawiając blizny, czerwone ślady i ciemne przebarwienia. Typowe dla trądziku posterydowego jest również tak zwane zapalenie okołoustne. Zmiany skórne układają się wokół brzegów warg i kącików ust.
3. Przyczyny trądziku posterydowego
Trądzik posterydowy może być wywołany zarówno stosowaniem sterydowych preparatów miejscowych, jak i ogólnoustrojowych leków steroidowych: doustnych, wstrzykiwanych lub wziewnych.
Używanie maści lub kremów sterydowych sprawia, że problematyczna skóra wygląda lepiej. Jej stan poprawia się, ale przyczyna problemów nie zostaje usunięta. Leczenie jest bowiem objawowe, nie przyczynowe. W rezultacie odstawienie sterydów sprawia, że proces zapalny powraca, a jego objawy się nasilają. Ponadto skóra nie reaguje dostatecznie efektywnie, a jej osłabione reakcje obronne nie eliminują patogenów, co sprzyja ich rozwojowi.
Kołem ratunkowym wydaje się kolejna dawka sterydu. Im dłużej trwa to błędne koło, tym objawy trądziku posterydowego są bardziej intensywne i dokuczliwe. Nasilenie jego objawów zależy także od wielkości dawki steroidu, długości leczenia i podatności na trądzik.
Trądzik posterydowy pojawia się także u kulturystów, którzy stosują sterydy anaboliczne w dużych dawkach czy osób po operacji przeszczepu narządów i chemioterapii, które stosowały kortykosteroidy. Sprzyjają mu również wysokie dawki testosteronu.
4. Leczenie trądziku posterydowego
Leczenie trądziku posterydowego przebiega podobnie, jak w przypadku trądziku zwykłego czy trądziku różowatego. Szansą na przywrócenie skórze zdrowego wyglądu jest zaprzestanie używania preparatów sterydowych oraz podjęcie leczenia przyczynowego.
W tym celu wykorzystuje się preparaty do skóry, jak i leki doustne. To antybiotyki (leki przeciwbakteryjne), niesterydowe leki przeciwzapalne oraz środki łagodzące i antyseptyczne (na przykład nadtlenek benzoilu, czasem łączony z kwasem salicylowym), oczyszczające i pielęgnujące skórę. Trądzik grzybiczy wywołany steroidami leczy się miejscowymi środkami przeciwgrzybiczymi.
W terapii bardzo ważne jest, by leczenie przebiegało pod kontrolą lekarza. Nie wolno się również zniechęcać i zrażać. Naturalne bowiem jest, że stan skóry może się pogorszyć, a proces leczenia będzie trwał kilka miesięcy. Zmiany cofają się stopniowo, stąd na poprawę wyglądu potrzeba czasu.
5. Jak zapobiegać trądzikowi posterydowemu?
Trądzikowi posterydowemu można również zapobiegać. Bardzo ważne jest, by sterydy stosować z głową. Co to oznacza? Należy po nie sięgać wyłącznie wtedy, gdy jest to konieczne. Trzeba też zrozumieć, że preparaty do stosowania miejscowego nie działają przyczynowo, a prowadzą jedynie do złagodzenia objawów. Glikokortykosteroidy należy stosować wyłącznie przez krótki czas, tylko na poważne schorzenia, pod ścisłą kontrolą lekarską.
Więcej na temat trądziku
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.