Trądzik, zmęczenie i bezsenność to objawy niedoboru witaminy B6. Sprawdź, na co jeszcze warto zwrócić uwagę

Witamina B6, czyli inaczej pirydoksyna, odkryta została w 1938 roku przez Alberta Szenta-Györgyiego, węgierskiego biochemika i laureata Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny. W 1938 została wyizolowana, zaś jej dokładna chemiczna budowa została określona dopiero w 1939 roku przez Richarda Kuhna. Witamina B6 występuje w trzech rodzajach, które są ze sobą spokrewnione i mają zbliżone działanie. Jest to rydoksyna, pirydoksamina i pirydoksal.

Pirydoksyna, podobnie jak wszystkie inne witaminy, zarówno witaminy z grupy B, jak i inne, uczestniczy w wielu procesach życiowych. Witamina B6 jest zaangażowana w największą ilość procesów spośród wszystkich witamin. Dzięki niej odbywa się właściwe funkcjonowanie organizmu, oddziałuje bowiem zarówno na zdrowie fizyczne, jak i psychiczne. Łącznie ta witamina pełni ponad 100 różnorodnych funkcji, ale przede wszystkim jest koenzymem przyspieszającym procesy zachodzące w organizmie.

Najważniejsze funkcje witaminy B6 to:

• reakcje enzymatyczne,
• budowanie hormonów mózgowych,
• funkcjonowanie mięśni,
• utrzymywanie równowagi jonów potasowych i sodowych,
• formowanie hemoglobiny, produkcja przeciwciał,
• transport aminokwasów z przestrzeni pozakomórkowej do komórek.

Witaminę B6 wykorzystuje się również w leczeniu depresji, autyzmu dziecięcego oraz astmy (w przypadku, której jeszcze lepsze efekty przynosi połączenie jej z witaminą C, magnezem i niektórymi niezbędnymi kwasami tłuszczowymi). Chroni przed zapaleniem stawów, reakcjami alergicznymi, zaburzeniami krążenia, poprawia odporność, wspiera działanie komórek nerwowych, łagodzi napięcia przedmiesiączkowe, a nawet wspiera odchudzanie.

Stosowanie suplementu witaminy B6 pomaga kobietom w czasie ciąży w łagodzeniu porannych mdłości. Łączenie pirydoksyny z magnezem jest zaś pomocne w likwidowaniu stanów przedrzucawkowych. To witamina, która chroni rozwój płodu - podawanie odpowiednich dawek zmniejsza ryzyko uszkodzenia płodu.

Niemowlęta, które otrzymują pokarm pozbawiony tej witaminy, mogą być nerwowe i rozdrażnione. W przypadku ciężkich niedoborów mogą wystąpić drgawki.

Na niedobór witaminy B6 narażone są szczególnie osoby stosujące restrykcyjne diety, odchudzające się, a także kobiety przyjmujące tabletki antykoncepcyjne. Według danych, („Abecadło witamin i pierwiastków” Stanisław K. Więckowski) nawet co piąta kobieta i co piąta osoba w podeszłym wieku nie zapewnia swojemu organizmowi właściwej dawki.

Niedobory często stwierdza się również wśród kobiet zażywających lekarstwa o działaniu antydepresyjnym i w czasie terapii estrogenowej. Leki kortyzonowe oraz diuretyki negatywnie wpływają na wchłanianie witaminy B6.

Przyczyną deficytu może być spożywanie zbyt dużej ilości alkoholu, który powoduje uszkodzenia w pracy wątroby. Gorsze działanie tego organu może zaś zaburzać metabolizm pirydoksyny w organizmie. Niekorzystnie na ilość witaminy B6 wpływa również palenie papierosów. Naukowcy twierdzą, że dopiero po upływie dwóch lat od rzucenia nałogu poziom tej substancji wraca do normy.

Brak odpowiedniej ilości witaminy B6 może wywołać negatywne skutki w postaci wzrostu stężenia homocysteiny we krwi, przez co powstaje wyższe ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej serca, a także wielu innych zaburzeń naczyniowych. Wśród objawów poważnego niedoboru wymienia się oznaki o różnym podłożu. Są to m.in.:

• dolegliwości skórne (zapalenie skóry, łojotokowe zapalenie skórne zlokalizowane przede wszystkim na twarzy, trądzik, stany zapalne, pękanie kącików ust, zapalenie jamy ustnej i języka),
• dolegliwości neurologiczne (stany depresyjne i lękowe, padaczka, bezsenność lub przeciwnie -nadmierna senność, wzmożona pobudliwość nerwowa, niewłaściwy elektroencefalogram),
• dolegliwości pokarmowe, wymioty, zapalenie nerwu wzrokowego, niedokrwistość,
• zbyt niska podaż witaminy B6 przyczyniać się może także do tworzenia się cienkich, zdeformowanych kości.

W przypadku niedoborów witaminy B6 warto sięgnąć po produkty bogate w tę cenną substancję. Są to różne produkty spożywcze pochodzenia zwierzęcego i roślinnego.

Dobrym źródłem witaminy B6 są:

• mięso drobiowe,
• ryby (zwłaszcza tłuste),
• jaja,
• warzywa strączkowe,
• awokado,
• banany,
• orzechy i nasiona,
• pełnoziarniste produkty zbożowe,
• owoce suszone,
• warzywa: ziemniaki, papryka czerwona, kapusta pekińska, brukselka.

Niektóre płatki śniadaniowe są wzbogacone o dodatkową porcję witaminy B6.

Warto wspomnieć, że B6 należy do witamin rozpuszczalnych w wodzie, co oznacza, że gotowanie produktów, które ją zawierają przez dłuższy czas, powoduje jej utratę.

Zazwyczaj to właśnie modyfikacja diety i wprowadzenie większej ilości produktów bogatych w witaminę B6 jest polecanym sposobem uzupełnienia niedoborów. W przypadku, gdy nie jesteśmy w stanie uzupełnić deficytów odpowiednim odżywianiem, warto rozważyć suplementację. Na rynku istnieje wiele preparatów zawierających witaminę B6, w różnych dawkach. Najlepiej, by właściwy suplement został dopasowany przez lekarza, po przeprowadzeniu wywiadu lekarskiego i wykonaniu odpowiednich badań krwi.

Źródło: „Abecadło witamin i pierwiastków” Stanisław K. Więckowski, wydawnictwo Tower Press, 2004 rok.

Źródła

1. Dagmara Dąbek