Uczulenie na czekoladę – przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie
Uczulenie na czekoladę obserwuje się głównie u dzieci. Jego objawy są typowe. Po spożyciu słodkości pojawiają się wypryski skórne, świąd czy katar sienny. Za reakcję alergiczną odpowiada nie czekolada jako taka, ale jeden z jej składników. To najczęściej mleko, orzechy czy kakao. Czy zawsze konieczne jest wyeliminowanie czekolady z diety? Co warto wiedzieć?
1. Co to jest uczulenie na czekoladę?
Uczulenie na czekoladę najczęściej dotyka dzieci. Ma to związek z tym, że układ pokarmowy młodego człowieka ma mniejszą tolerancję na wiele substancji. Alergia na czekoladę może objawić się także u niemowląt karmionych piersią, ponieważ alergen zostaje przekazany z mlekiem matki.
Alergię na czekoladę zalicza się do grupy alergii pokarmowych, to jest związanych z przyjmowanym pożywieniem. Ponieważ czekolada jest produktem złożonym z wielu składników, większość których ma właściwości uczulające, reakcja dotyczy któregoś z nich, a nie czekolady jako takiej.
Nadmierna reakcja organizmu może wiązać się zarówno z obecnością jednego alergenu, jak i kilku. W czekoladzie może znajdować się wiele alergenów. To głównie mleko i kakao, także orzechy, jaja, pszenica (gluten), owoce (także kandyzowane), jak również dodatki naturalne oraz chemiczne (barwniki, aromaty, konserwanty). Warto pamiętać, że czekolada jest także źródłem teobrominy, kofeiny czy tyraminy.
Zobacz także:
2. Przyczyny alergii na czekoladę
Uczulenie jest nadmierną reakcją układu immunologicznego na różne substancje, które przez komórki odpornościowe są traktowane jako potencjalnie niebezpieczne. Oznacza to, że gdy w organizmie pojawi się alergen, układ odpornościowy zostaje sprowokowany do produkcji histaminy, przeciwciał i wytworzenia reakcji alergicznej.
Uczulenie na czekoladę może mieć zróżnicowane podłoże. Odpowiada za to:
- obciążenie genetyczne,
- czynniki biologiczne, na przykład przebyte choroby układu pokarmowego,
- czynniki środowiskowe: zanieczyszczenie powietrza, narażenie na bierne palenie papierosów,
- błędy popełniane w karmieniu, na przykład zastąpienie w okresie niemowlęcym mleka matczynego mlekiem krowim.
3. Objawy uczulenia na czekoladę
Objawy alergii na czekoladę pojawiają się zarówno zaraz po jej zjedzeniu, jak i później (po kilku godzinach, a nawet po kilku dniach). Są one typowe dla większości alergii pokarmowych. Jak wygląda uczulenie na czekoladę?
Objawy uczulenia na czekoladę to najczęściej:
- wysypka: na policzkach czy przedramionach,
- świąd, często uporczywy i silny,
- duszność, katar sienny, kaszel alergiczny,
- obrzęk warg, języka lub gardła,
- wzdęcia, biegunka, nudności lub wymioty,
- ból głowy,
- zgaga,
- złe samopoczucie.
W rzadkich przypadkach uczulenie na czekoladę może prowadzić do wstrząsu anafilaktycznego, który zagraża życiu. Gdy obserwuje się nie tylko objawy alergii, ale i spadek ciśnienia tętniczego, zaburzenia rytmu serca czy trudności w oddychaniu, niezbędna jest natychmiastowa pomoc medyczna.
4. Diagnostyka i leczenie
Aby potwierdzić przypuszczenia, że przyczyną różnych dolegliwości jest uczulenie na czekoladę, należy porozmawiać z lekarzem. Rozpoznanie ułatwia przeprowadzenie testów skórnych.
Czasem w celu postawienia diagnozy konieczny jest test prowokacji, który powinien być przeprowadzony w warunkach szpitalnych, w związku z możliwością wystąpienia gwałtownej reakcji alergicznej. Polega on na podaniu czekolady i obserwowaniu pacjenta.
Należy przy tym odstawić wszelkie leki przeciwalergiczne, by te nie fałszowały wyniku. Podejrzenie alergii potwierdza pojawienie się typowych objawów uczulenia.
Leczenie uczulenia na czekoladę, tak jak i wszelkich alergii pokarmowych, polega na przestrzeganiu zasad diety eliminacyjnej, czyli wykluczeniu czekolady z jadłospisu.
Doraźnie, w przypadku nasilonych objawów, można zastosować leki przeciwhistaminowe, które zmniejszają świąd oraz wysypkę. W przypadku duszności, kaszlu czy nieżytu nosa niekiedy konieczne są glikokortykosteroidy i leki rozszerzające oskrzela.
Alergie pokarmowe nie podlegają odczulaniu, więc wyleczenie się z nich jest niemożliwe. Dobra wiadomość jest taka, że uczulenie na czekoladę u dzieci często przechodzi z wiekiem.
Ponieważ czasem w czekoladzie uczula wyłącznie jeden składnik, przede wszystkim należy ustalić, jakie konkretnie produkty spożywcze działają alergizująco. Oznacza to, że osoby uczulone na kakao mogą jeść białą czekoladę, a nietolerujące orzechów czy rodzynek – czekoladę bez ich dodatku. Nie trzeba zatem rezygnować ze słodkości w ogóle, a wyłącznie uważnie czytać etykiety i wybierać takie produkty, który nie zawierają alergenu.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.