Uczulenie na czekoladę – przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie
Uczulenie na czekoladę obserwuje się głównie u dzieci. Jego objawy są typowe. Po spożyciu słodkości pojawiają się wypryski skórne, świąd czy katar sienny. Za reakcję alergiczną odpowiada nie czekolada jako taka, ale jeden z jej składników. To najczęściej mleko, orzechy czy kakao. Czy zawsze konieczne jest wyeliminowanie czekolady z diety? Co warto wiedzieć?
1. Co to jest uczulenie na czekoladę?
Uczulenie na czekoladę najczęściej dotyka dzieci. Ma to związek z tym, że układ pokarmowy młodego człowieka ma mniejszą tolerancję na wiele substancji. Alergia na czekoladę może objawić się także u niemowląt karmionych piersią, ponieważ alergen zostaje przekazany z mlekiem matki.
Alergię na czekoladę zalicza się do grupy alergii pokarmowych, to jest związanych z przyjmowanym pożywieniem. Ponieważ czekolada jest produktem złożonym z wielu składników, większość których ma właściwości uczulające, reakcja dotyczy któregoś z nich, a nie czekolady jako takiej.
Nadmierna reakcja organizmu może wiązać się zarówno z obecnością jednego alergenu, jak i kilku. W czekoladzie może znajdować się wiele alergenów. To głównie mleko i kakao, także orzechy, jaja, pszenica (gluten), owoce (także kandyzowane), jak również dodatki naturalne oraz chemiczne (barwniki, aromaty, konserwanty). Warto pamiętać, że czekolada jest także źródłem teobrominy, kofeiny czy tyraminy.
2. Przyczyny alergii na czekoladę
Uczulenie jest nadmierną reakcją układu immunologicznego na różne substancje, które przez komórki odpornościowe są traktowane jako potencjalnie niebezpieczne. Oznacza to, że gdy w organizmie pojawi się alergen, układ odpornościowy zostaje sprowokowany do produkcji histaminy, przeciwciał i wytworzenia reakcji alergicznej.
Uczulenie na czekoladę może mieć zróżnicowane podłoże. Odpowiada za to:
- obciążenie genetyczne,
- czynniki biologiczne, na przykład przebyte choroby układu pokarmowego,
- czynniki środowiskowe: zanieczyszczenie powietrza, narażenie na bierne palenie papierosów,
- błędy popełniane w karmieniu, na przykład zastąpienie w okresie niemowlęcym mleka matczynego mlekiem krowim.
3. Objawy uczulenia na czekoladę
Objawy alergii na czekoladę pojawiają się zarówno zaraz po jej zjedzeniu, jak i później (po kilku godzinach, a nawet po kilku dniach). Są one typowe dla większości alergii pokarmowych. Jak wygląda uczulenie na czekoladę?
Objawy uczulenia na czekoladę to najczęściej:
- wysypka: na policzkach czy przedramionach,
- świąd, często uporczywy i silny,
- duszność, katar sienny, kaszel alergiczny,
- obrzęk warg, języka lub gardła,
- wzdęcia, biegunka, nudności lub wymioty,
- ból głowy,
- zgaga,
- złe samopoczucie.
W rzadkich przypadkach uczulenie na czekoladę może prowadzić do wstrząsu anafilaktycznego, który zagraża życiu. Gdy obserwuje się nie tylko objawy alergii, ale i spadek ciśnienia tętniczego, zaburzenia rytmu serca czy trudności w oddychaniu, niezbędna jest natychmiastowa pomoc medyczna.
4. Diagnostyka i leczenie
Aby potwierdzić przypuszczenia, że przyczyną różnych dolegliwości jest uczulenie na czekoladę, należy porozmawiać z lekarzem. Rozpoznanie ułatwia przeprowadzenie testów skórnych.
Czasem w celu postawienia diagnozy konieczny jest test prowokacji, który powinien być przeprowadzony w warunkach szpitalnych, w związku z możliwością wystąpienia gwałtownej reakcji alergicznej. Polega on na podaniu czekolady i obserwowaniu pacjenta.
Należy przy tym odstawić wszelkie leki przeciwalergiczne, by te nie fałszowały wyniku. Podejrzenie alergii potwierdza pojawienie się typowych objawów uczulenia.
Leczenie uczulenia na czekoladę, tak jak i wszelkich alergii pokarmowych, polega na przestrzeganiu zasad diety eliminacyjnej, czyli wykluczeniu czekolady z jadłospisu.
Doraźnie, w przypadku nasilonych objawów, można zastosować leki przeciwhistaminowe, które zmniejszają świąd oraz wysypkę. W przypadku duszności, kaszlu czy nieżytu nosa niekiedy konieczne są glikokortykosteroidy i leki rozszerzające oskrzela.
Alergie pokarmowe nie podlegają odczulaniu, więc wyleczenie się z nich jest niemożliwe. Dobra wiadomość jest taka, że uczulenie na czekoladę u dzieci często przechodzi z wiekiem.
Ponieważ czasem w czekoladzie uczula wyłącznie jeden składnik, przede wszystkim należy ustalić, jakie konkretnie produkty spożywcze działają alergizująco. Oznacza to, że osoby uczulone na kakao mogą jeść białą czekoladę, a nietolerujące orzechów czy rodzynek – czekoladę bez ich dodatku. Nie trzeba zatem rezygnować ze słodkości w ogóle, a wyłącznie uważnie czytać etykiety i wybierać takie produkty, który nie zawierają alergenu.
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.