USG doppler ciał jamistych
Obecnie badanie usg jest powszechnie stosowane w medycynie. Nie ma specjalności medycznej, w której nie byłoby ono przydatne, często w celu pierwszej szybkiej diagnostyki. Nowoczesne aparaty umożliwiają także dokładne obrazowanie i wyciąganie wniosków unikając obciążających badań inwazyjnych. Właśnie mała inwazyjność, praktycznie nieszkodliwość samego badania, zerowe ryzyko powikłań jest najważniejszą cechą usg. Jej wartość jest nieoceniona zarówno w rozpoznawaniu chorób, jak i w kontroli wyników leczenia.
USG doppler ciał jamistych
W tym artykule:
USG prącia
Badanie dopplerowskie prącia służące różnicowaniu zaburzeń erekcji (ED- erectile dysfunction) wprowadził do praktyki medycznej urolog Tom Lue w 1985 roku, dzięki wcześniejszemu odkryciu przez Viraga, że iniekcje do ciał jamistych prącia papaweryny wywołują wzwód.
Usg prącia wykonuje się u pacjentów z zaburzeniami erekcji, u których w wyniku badania lekarskiego podejrzewa się impotencję pochodzenia naczyniowego, polegającą na upośledzonym dopływie lub odpływie krwi z członka w czasie jego wzwodu. Za pomocą techniki dopplerowskiej można zmierzyć przepływ krwi w tętnicach głębokich prącia po farmakologicznie wykonanym wzwodzie.
Przebieg badania USG penisa
Badanie powinno być wykonane w komfortowych, intymnych warunkach. Pacjent układa się w pozycji leżącej. W celu wywołania erekcji stosuje się środki rozszerzające naczynia - papawerynę w dawce 40-60 mg lub prostaglandyny E1 w dawce 5-20 ug. Wywołują one erekcję bez pobudzenia seksualnego. Jest to bardzo ważny moment badania, gdyż iniekcję należy wykonać dokładnie w naczynia jamiste, gdyż zbyt powierzchowne podanie środka farmakologicznego może spowodować powstanie obrzęku lub martwicę skóry prącia.
Przepływ krwi, w trakcie tak wywołanej erekcji, zwiększa się 8-10-krotnie w porównaniu ze stanem spoczynku prącia. Pełna sztywność członka zwykle następuje po ok. 20 minutach. Lekarz początkowo za pomocą przykładanej do członka sondy usg lokalizuje ciała jamiste i naczynia krwionośne. W następnej kolejności określany jest przebieg tętnic głębokich w ciałach jamistych i określana jest prędkość przepływu krwi w ich świetle.
Zwykle pełną diagnostyczną ocenę przepływu krwi w naczyniach prącia rozpoczyna się po kilku minutach od wstrzyknięcia środków farmakologicznych.
Przydatność badania USG prącia
Usg prącia nie jest badaniem podstawowym w diagnostyce zaburzeń erekcji. Przeważnie proponuje się je mężczyznom, u których podstawowe leczenie farmakologiczne nie przynosi oczekiwanego efektu. Zwykle taka sytuacja dotyczy około 15-20% mężczyzn z zaburzeniami erekcji.
Na podstawie badania usg prącia można różnicować rodzaj zaburzeń naczyniowych. Podstawą jest zmierzenie dwóch prędkości krwi w naczyniach głębokich prącia: prędkości szczytowo-skurczowej (ang. skrót PSV) oraz końcowo-rozkurczowej (ang. skrót EDV). Gdy dopływ krwi do członka jest prawidłowy, prędkość PSV osiąga wartości powyżej 30 cm/s. Obniżenie tej prędkości, a więc i dopływu krwi oznacza występowanie patologii i może być powodowane przez miażdżycę naczyń tętniczych lub zmiany włókniste.
Gdy patologią jest nadmierny odpływ krwi z członka w czasie erekcji, wartość EDV ulega zwiększeniu powyżej 7 cm/s. Stany takie mogą być powodowane przez włóknienie błony białawej lub obecność przetok tętniczo-żylnych. U części osób zaburzony dopływ krwi do penisa może współistnieć z nadmiernym odpływem poprzez układ żylny.
Postępowanie po otrzymaniu wyniku badania USG prącia
Dalsze zalecenia leczenia i postępowania zależą od otrzymanych wyników badania.
Gdy badanie ukazuje, że dopływ krwi jest nieznacznie zmniejszony, a odpływ żylny prawidłowy, zaleca się modyfikację leczenia farmakologicznego, zwykłe poprzez zwiększenie dawki przepisywanych leków.
W sytuacji gdy wzmożony jest odpływ żylny, z zachowanym prawidłowym dopływem krwi, pacjentom zaleca się próbę zastosowania aparatów próżniowych. W swoim mechanizmie działania poprzez ucisk specjalnego gumowego pierścienia u podstawy członka pozwalają one zahamować na pewien czas odpływ krwi i odbycie satysfakcjonującego stosunku seksualnego. Gdy po wykonaniu iniekcji do penisa nie pojawia się wzwód lub jest on niewielki, należy podejrzewać poważne zaburzenia erekcji o tle naczyniowym. Gdy dopływ krwi jest znacznie upośledzony, nawet zwiększanie dawek obecnie dostępnych leków zwykle nie przynosi efektów i u takich pacjentów trzeba rozważyć zastosowanie leczenia inwazyjnego poprzez wszczepienie protezy prącia.
Źródła
- Pruszyński B. Diagnostyka obrazowa. Podstawy teoretyczne i metodyka badań, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2000, ISBN 83-200-2463-3
- Nowicki A. Ultradźwięki w medycynie, Roztoczańska Szkoła Ultrasonografii, Warszawa 2010, ISBN 978-83-89687-59-3
- Pruszyński B. Radiologia - diagnostyka obrazowa, Rtg, TK, USG, MR i medycyna nuklearna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011, ISBN 978-83-200-4325-9
- Kazoń M. (red.), Urologia (Seria Lekarza Praktyka), Urban & Partner, Wrocław 1997, ISBN 83-85842-71-3
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
