Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (870 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Wady wymowy – rodzaje, przyczyny, objawy i leczenie

Avatar placeholder
08.11.2022 13:57
Wady wymowy mogą mieć różne przyczyny
Wady wymowy mogą mieć różne przyczyny (Adobe Stock)

Wady wymowy to nieprawidłowości dotyczące artykulacji głosek, które polegają na ich deformacji lub zniekształcaniu, zastępowaniu ich opuszczaniu w wypowiadanym wyrazie. Ich przyczyny i objawy są bardzo różne. Jakie są wady wymowy? Czy trzeba je leczyć?

spis treści

1. Co to są wady wymowy?

Wady wymowy, inaczej zaburzenia artykulacji bądź dyslalia, to z definicji patologiczna, wadliwa realizacja fonemów powodująca zniekształcenia postaci fonetycznej lub fonologicznej wyrazów. Oznacza to nieprawidłowe wymawianie głosek, to jest inaczej, niż określa to ogólnie przyjęty wzorzec.

Istotą wady wymowy jest niemożność realizowania jednego, kilku lub kilkunastu dźwięków mowy zwanych fonemami. By umożliwić bądź ułatwić sobie zadanie, dziecko bądź dorosły stosuje:

  • zniekształcanie głoski (deformacja),
  • zastępowanie niewygodnej głoski inną łatwiejszą (substytucja),
  • opuszczanie głoski (elizja).
Zobacz film: "Zbyt krótkie wędzidełko trzeba podciąć, zwłaszcza u malucha"

W rezultacie mowa jest zniekształcona, często także niezrozumiała.

2. Przyczyny wad wymowy

Wady wymowy u dzieci, tak jak i wady wymowy u dorosłych, mogą mieć różne przyczyny. Najczęściej odpowiadają za nie:

  • zmiany anatomiczne narządów mowy i jamy ustnej, takie jak wady zgryzu, nieprawidłowa budowa podniebienia, zbyt duży język (makroglosja), krótkie wędzidełko podjęzykowe oraz języka, przerośnięty trzeci migdałek podniebienny, skrzywienie przegrody nosowej,
  • problemy z funkcjonowaniem narządu słuchu,
  • nieprawidłowa praca narządów mowy oraz ich niska sprawność, na przykład nieprawidłowe połykanie (połykanie infantylne),
  • nieodpowiednie wzorce podczas uczenia się mowy, na przykład wady wymowy rodziców, co sprawia, że dziecko poprzez naśladownictwo wypowiada się w podobny sposób,
  • nieprawidłowe funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego, opóźniony rozwój emocjonalny i psychomotoryczny.

Wada wymowy nie jest dziedziczna, jednak dziecko może odziedziczyć pewne cechy fizyczne, które skutkują powstawaniem wady wymowy (wady zgryzu, nieprawidłowa budowę aparatu artykulacyjnego, problemy z funkcjonowaniem narządów słuchu).

3. Wady wymowy – klasyfikacja

Wyróżnia się wiele wad wymowy. Do najczęściej rozpoznawanych należy sygmatyzm, znany także jako seplenienie. To nieprawidłowa realizacja głosek dentalizowanych (s, z, c, dz, ś, ź, ć, dź, sz, ż, cz, dż).

Istnieje kilka rodzajów sygmatyzmu, w tym:

  • seplenienie przyzębowe cechujące się tym, że język zbyt mocno przylega do dolnych siekaczy podczas mówienia,
  • seplenienie międzyzębowe cechujące się tym, że podczas artykulacji język wysuwa się między zęby; jest przy tym spłaszczony, a powietrze rozchodzi się po jego całej powierzchni,
  • seplenienie boczne, podczas którego strumień powietrza jest kierowany na boki podczas artykulacji,
  • seplenienie wargowe, o którym mówi się, kiedy szczelina tworzy się między wargami, a język pozostaje bierny.

Inną często obserwowaną wadą wymowy jest rotacyzm (reranie), czyli nieprawidłowa wymowa głoski "r". Obserwuje się ją zarówno u dzieci, jak i dorosłych.

Wyróżnia się reranie języczkowe (drgania wykonywane są przez języczek znajdujący się na końcu podniebienia miękkiego, a język zwykle nie bierze udziału w artykulacji), ale także reranie wargowe, międzyzębowe, policzkowe, podniebienne i gardłowe.

Wadami wymowy dotyczącymi nieprawidłowej wymowy konkretnych głosek jest:

  • kappacyzm, to jest wada polegająca na nieprawidłowej realizacji głoski k,
  • gammacyzm, czyli niewłaściwa realizacja głoski g.
  • lambdacyzm, to jest nieprawidłowa realizacja głoski l.

Diagnozowaną wadą wymowy jest także mowa bezdźwięczna, czyli nieumiejętność realizowania głosek dźwięcznych. Te są zastępowane głoskami bezdźwięcznymi, na przykład: d - t, b- p, g - k, dz - c.

Trzeba także wspomnieć o nosowaniu, czyli rynolalii. Ta wada wymowy polega na tym, że głoski nosowe wymawiane są jako ustne lub odwrotnie.

Gdy obserwuje się występowanie jednocześnie kilku wad wymowy, mówi się o dyslalii wielorakiej. Ponieważ ilość zaburzonych głosek jest duża, a wyrazy nie wybrzmiewają prawidłowo, mowa staje się bełkotliwa i niezrozumiała dla otoczenia.

4. Jak pozbyć się wady wymowy?

Leczenie wad wymowy rozpoczyna się od wizyty u logopedy i postawienia diagnozy. Specjalista określa jej rodzaj poprzez wywiad, obserwację oraz badanie narządów mowy. To pozwala na zaplanowanie odpowiedniej terapii logopedycznej.

Wskazana jest także wizyta u laryngologa, który ocenia stan migdałków podniebiennych, drożności nosa oraz przewodów słuchowych. Jeśli przyczyną nieprawidłowej artykulacji jest wada zgryzu, wskazana jest konsultacja ortodontyczna, zaś przy problemach ze słuchem zalecana jest wizyta u audiologa.

W terapii logopedycznej stosuje się różne metody, techniki i narzędzia. Ponieważ wady wymowy, a i ich przyczyny są różne, terapia zawsze jest dostosowywana indywidualnie do potrzeb pacjenta. Ponieważ każdy przypadek jest inny, nie ma określonego schematu postępowania terapeutycznego w logopedii.

Warto pamiętać, że wada wymowy sama nie minie, a im szybciej zostanie podjęta terapia logopedyczna, tym szybciej będzie można poradzić sobie z problemem.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze