Węgorczyca (strongyloidoza) - przyczyny, objawy i leczenie
Węgorczyca, znana także jako strongyloidoza, to choroba pasożytnicza wywoływana przez nicienie Strongyloides stercoralis, czyli węgorki jelitowe. Głównym obszarem występowania węgorczycy są strefy tropikalne i subtropikalne.
1. Przyczyny i objawy węgorczycy
Strongyloides stercoralis to obleniec żyjący w ciepłych i wilgotnych rejonach świata. Ludzie zarażają się nim przez kontakt z ziemią, w której żyje. Ten niewielki nicień jest ledwie dostrzegalny gołym okiem. Młode obleńce mogą przeniknąć skórę człowieka i dostać się obiegiem krwi do płuc i dróg oddechowych. W miarę jak nicienie rosną, osiadają w ścianach jelit. Z czasem produkują jajeczka w jelitach. W miejscu, gdzie przez skórę przedostały się obleńce, skóra może być czerwona i podrażniona. Cały cykl rozwojowy tego nicienia może mieć miejsce wewnątrz ludzkiego organizmu.
W większości przypadków nie pojawiają się żadne symptomy, jeśli jednak występują, są to najczęściej:
- ból brzucha,
- kaszel,
- biegunka,
- wysypka w okolicach pośladków i talii,
- utrata wagi,
- wymioty,
- bezsenność,
- drażliwość,
- ogólne wyniszczenie organizmu.
W miejscu wniknięcia węgorka jelitowego na skórze może pojawić się obrzęk, zaczerwienienie i bolesność.
Węgorczyca może być mylnie brana za wrzody, choroby pęcherzyka żółciowego lub inne choroby układu pokarmowego. Leczenie skierowane na te choroby jest nieskuteczne.
Podczas badań krwi wykrywa się eozynofilię, czyli zwiększenie liczby jednego rodzaju białych krwinek - eozynofilów. Są one odpowiedzialne za zwalczanie infekcji pasożytniczych oraz alergenów, więc ich liczba zwiększa się w momencie reakcji alergicznej oraz zakażenia pasożytami.
Węgorczyca rozsiana pojawia się u zarażonych osób, u których wystąpiło znaczące obniżenie odporności. Ma to miejsce w przypadku długotrwałego przyjmowania kortykosterydów, leków immunosupresyjnych po przeszczepach, zakażenia wirusem HIV, niedożywienia, zaawansowanej gruźlicy, niedokrwistości aplastycznej, choroby popromiennej, trądu i kiły. W przypadku węgorczycy rozsianej objawy są dużo silniejsze, a co więcej, przy braku leczenia mogą doprowadzić do śmierci. Pojawia się silny ból brzucha, szok, powikłania neurologiczne i posocznica. U osób zainfekowanych mogą się także pojawić problemy płucne. Eozynofilia nie zawsze jest wykrywana.
2. Rozpoznanie i leczenie węgorczycy
Zwykle wykonuje się badanie antygenu krwi na obecność S. stercoralis, a także morfologię krwi, aspirację dwunastnicy, badanie plwociny i próbki stolca, a także badanie śliny, moczu na obecność larw węgorka jelitowego. Trudność polega na tym, że np. w próbce stolca w 70 proc. przypadków zachorowań nicienie tego typu są niewykrywane. Jeśli objawy sugerują zakażenie węgorkiem jelitowym, należy robić regularne badania stolca. W przypadku silnych objawów przeprowadza się także biopsję dwunastnicy.
Celem leczenia jest wyeliminowanie nicieni za pomocą leków przeciw obleńcom. Jeśli zostanie zastosowane właściwe leczenie, możliwe jest zupełne wyleczenie. W niektórych przypadkach leczenie należy powtórzyć. Zdarzały się przypadki, że nicień żył w ciele zakażonego jeszcze 1-2 lata po rozpoczęciu leczenia. Leczenie tej choroby pasożytniczej należy kontynuować tak długo, aż zanikną wszystkie objawy.
Możliwe powikłania przy węgorczycy:
- ostra płucna eozynofilia (zespół Loefflera),
- rozsiana węgorczyca (zwłaszcza u osób z HIV),
- niedożywienie,
- posocznica.
Jedynie dbałość o higienę, szczególnie jeśli przebywamy w strefie tropikalnej, może zmniejszyć ryzyko wystąpienia węgorczycy.
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.