Wirus RSV – objawy, przyczyny, leczenie, powikłania, profilaktyka

RSV, czyli syncytialny wirus oddechowy (respiratory syncytial virus), to wirus wywołujący zakażenia dróg oddechowych. Jest on dość powszechny, a częstotliwość jego występowania bardzo wysoka. RSV ma charakter sezonowy. W Polsce najwięcej zachorowań obserwuje się od jesieni do wczesnej wiosny.

Wirus RSV jest wysoce zaraźliwy, może przenosić się drogą kropelkową poprzez kichanie, czy kaszel. Do zakażenia dochodzi również przez kontakt z wydzielinami, także przez kontakt pośredni (poprzez zainfekowane przedmioty).

Zakażenia wirusem RSV występują u osób w każdym wieku. U większości chorych przebieg jest łagodny. Najczęściej u pacjentów dochodzi także do samoistnego wyzdrowienia w ciągu 1-2 tygodni.

Dla kogo wirus RSV może być niebezpieczny?

Na ciężki przebieg zakażenia, czasem wymagający hospitalizacji, narażeni są pacjenci z grupy wysokiego ryzyka. Są to przede wszystkim małe dzieci, a w szczególności noworodki urodzone przedwcześnie lub z przewlekłą chorobą płuc.

Wirus RSV jest również niebezpieczny dla osób starszych (powyżej 65 lat, zwłaszcza z chorobami współistniejącymi), ale także osób dorosłych z przewlekłą chorobą płuc, czy serca oraz z osłabionym układem odpornościowym.

U dorosłych objawy RSV są najczęściej łagodne, przypominają przeziębienie. Zwykle pojawia się katar, kaszel, ból gardła i ból głowy. Czasem w przebiegu RSV obserwuje się także łagodną gorączkę lub zmęczenie.

Z kolei możliwe objawy RSV u dzieci to:

• nieżyt błony śluzowej nosa,
• zmniejszenie apetytu, trudności w przyjmowaniu pokarmów,
• suchy kaszel,
• gorączka,
• szybki i płytki oddech,
• świszczący oddech,
• drażliwość,
• objawy ze strony układu pokarmowego,
• zmniejszona aktywność,
• ślinotok, pienista wydzielina z ust, zasinienie wokół warg, poruszanie skrzydełkami nosa (u niemowląt), napady bezdechów (u wcześniaków).

Co istotne, objawy mogą pojawić się dopiero po ok. 5 dniach (chociaż czas ten może być różny) od ekspozycji na wirusa.

Leczenie pacjentów zakażonych RSV najczęściej jest objawowe. Może obejmować dostępne bez recepty środki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, krople lub spraye do nosa, pastylki na gardło, inhalacje solą fizjologiczną, czy leki obkurczające błonę śluzową. Zaleca się także oklepywanie, odpoczynek, picie dużej ilości płynów.

W cięższych przypadkach leczenie może wymagać hospitalizacji. Może obejmować podanie tlenu (przy spadku saturacji), wspomaganie oddychania, odsysanie wydzieliny z górnych dróg oddechowych, podanie leków rozszerzających drogi oddechowe, czy nawadnianie przez kroplówkę.

W przypadku małych dzieci zakażenie może prowadzić do ciężkiego zapalenia oskrzelików, zapalenia płuc. Wirus RSV jest bowiem najczęstszym patogenem, wywołującym zapalenia oskrzelików i zapalenia płuc u dzieci do 2. roku życia.

Do powikłań wirusa RSV zalicza się także zapalenie ucha, czy dławicę. W skrajnych przypadkach może dojść do niewydolności oddechowej.

Syncytialny wirus oddechowy może objawiać się podobnie do innych schorzeń. Grypa jest jedną z chorób, którą można łatwo pomylić z wirusem RSV. Co to za choroba? Jest to poważne zakażenie dróg oddechowych, wywołane wirusem grypy (z rodziny Orthomyxovirida). Szerzy się drogą kropelkową lub poprzez kontakt z zainfekowanym przedmiotem.

Ponadto zakażenie RSV może zostać pomylone także z koronawirusem. Wiele objawów tych schorzeń wygląda bardzo podobnie – suchy kaszel, duszności, ból głowy, podwyższona temperatura ciała. Czasem jednak przebieg zakażenia SARS-Cov-2 jest niespecyficzny, może wystąpić np. wysypka.

RSV u dorosłych łatwo natomiast pomylić ze zwykłym przeziębieniem.

Tridemia – co to jest?

Tridemią określa się potrójną epidemię. Obecnie są to równolegle występujące fale zakażeń wirusami: RSV, grypy i COVID-19.

Środki zapobiegawcze, które pozwalają ograniczać rozprzestrzenianie się wirusa RSV to przede wszystkim:

• karmienie piersią,
• ochrona przed kontaktem z dymem,
• częste mycie rąk,
• unikanie kontaktu z osobami chorymi (zwłaszcza przytulania, całowania, podawania dłoni),
• częste dezynfekowanie powierzchni, takich jak blaty, klamki, telefony komórkowe,
• unikanie zatłoczonych miejsc (marketów, galerii handlowych) w okresach zwiększonej zapadalności na RSV.

Przed chorobami wywoływanymi przez syncytialny wirus oddechowy chronią także szczepienia przeciwko RSV.