Wodorowy test oddechowy – na czym polega, wskazania i przeciwwskazania

Wodorowy test oddechowy jest bezinwazyjnym i bezbolesnym badaniem, które pozwala na wykrycie w wydychanym powietrzu wodoru, będącego produktem fermentacji węglowodanów. Jego wynik pozwala stwierdzić, czy proces trawienia i wchłaniania węglowodanów przebiega prawidłowo. Jak się przygotować do badania? Jakie są wskazania i przeciwwskazania do jego wykonania?

1. Co to jest wodorowy test oddechowy?

Wodorowy test oddechowy (WTO lub HBT od angielskiego hydrogen breath tests) jest badaniem, które stosuje się w celu rozpoznania zaburzeń gospodarki węglowodanowej, w tym wykrycia nietolerancji laktozy i innych cukrów.

To jedno z podstawowych narzędzi wykorzystywanych w diagnostyce wielu schorzeń gastroenterologicznych, zarówno czynnościowych, jak i organicznych.

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Badania diagnostyczne zatok"

Wodorowy test oddechowy (WTO) to badanie, które pozwala wykryć wodór i określić jego poziom w wydychanym powietrzu, po podaniu pacjentowi węglowodanów. W warunkach fizjologicznych nie stwierdza się obecności jego obecności lub jego stężenie jest małe.

Wodór w nadmiarze może być przyczyną wzdęć, bólu brzucha, uczucia dyskomfortu czy biegunki. Do spotęgowanej fermentacji w przewodzie pokarmowym dochodzi w wyniku:

• zaburzeń trawienia i wchłaniania niektórych składników, na przykład węglowodanów. Potwierdzeniem wstępnej diagnozy jest dodatni wynik badania po obciążeniu sorbitolem, ksylitolem, laktozą, fruktozą, glukozą lub innym cukrem,
• tak zwanego przerostu bakteryjnego w jelicie cienkim. Zaburzenia w składzie naturalnej mikroflory jelit mają związek z wypieraniem pożytecznych bakterii Lactobacillus i Bacteroides przez chorobotwórcze szczepy: Escherichia coli, Streptococcus, Staphylococcus, Micrococcus oraz Klebsiella.

Wodór w organizmie jest syntezowany przez niektóre szczepy bakterii. Aby potwierdzić zespół przerostu bakteryjnego jelita cienkiego (SIBO, small intestinal bacterial overgrowth syndrom), test wodorowy przeprowadza się z wykorzystaniem laktulozy lub glukozy.

2. Na czym polega badanie?

Na czym polega wodorowy test oddechowy? Badanie jest proste. Za pomocą specjalnej aparatury pobiera się próbki wydychanego powietrza: najpierw na czczo, następnie po podaniu porcji określonych węglowodanów. W zależności od testu, jaki ma być przeprowadzony, pacjent jest poddawany obciążeniu różnymi substancjami.

W ciągu kilku godzin (zwykle 3 godzin) test powtarzany wielokrotnie, zawsze w równych odstępach czasowych. Wydech poprzedza wstrzymanie powietrza przez kilkanaście sekund.

Wyniki wodorowego testu oddechowego wyrażane są w jednostce nazwanej ppm. Test przeprowadzony przed podaniem roztworu węglowodanów nie powinien wskazywać więcej niż 10 ppm (parts per million, to jest części na milion). Normą w odniesieniu do pomiaru wstępnego, wykonanego na czczo, jest wynik nieprzekraczający 20 ppm.

3. Wskazania i przeciwwskazania

Kiedy wykonuje się wodorowe testy oddechowe? Badanie wykonuje się u osób cierpiących na dolegliwości żołądkowo-jelitowe, w tym ból, niestrawność, wzdęcia, nudności, biegunki czy zaparcia.

Wskazaniem do poddania się badaniu są w szczególności podejrzenia takich schorzeń i zaburzeń, jak:

• zespół złego wchłaniania,
• zespół jelita nadwrażliwego,
• celiakia,
• nietolerancja laktozy, fruktozy, sorbitolu, ksylitolu,
• zespół przerostu bakteryjnego jelita cienkiego,
• choroba uchyłkowa jelita grubego,
• niewydolność zewnątrzwydzielnicza trzustki,
• marskość wątroby,
• diagnostyka biegunek,
• częste zaparcia,
• częste wzdęcia o nieznanej przyczynie.

Wodorowe testy oddechowe to badanie proste, bezpieczne i nieinwazyjne, niemniej istnieje grupa przeciwwskazań do ich wykonania. Bezwzględne przeciwwskazania do wykonania testu stanowią:

• dziedziczna nietolerancja fruktozy,
• hipoglikemia poposiłkowa.

Przeciwwskazania względne obejmują:

• antybiotykoterapię w ciągu ostatnich 4 tygodni,
• zabiegi endoskopowe przeprowadzane w ciągu ostatnich 4 tygodni.

4. Przygotowanie do wodorowego testu oddechowego

Badanie jest nieinwazyjne i bezbolesne, nie wywołuje dyskomfortu. Wymaga jednak przygotowania. Jak się przygotować do wodorowego testu oddechowego?

Bardzo ważne jest by pamiętać, że badanie wykonywane jest na czczo. Przerwa między posiłkami powinna wynosić co najmniej 14 godzin. W tym czasie nie może pić nic z wyjątkiem niegazowanej wody.

Ponadto w dniu poprzedzającym badanie nie należy spożywać:

• węglowodanów złożonych,
• laktozy,
• fruktozy,
• błonnika pokarmowego,
• produktów wzdymających.

5. Cena badania

Ponieważ badanie nie jest refundowane przez NFZ, jego koszty musi ponieść pacjent. Cena wodorowego testu oddechowego wynosi około 200 złotych. Gdzie można zrobić wodorowy test oddechowy?

Badanie oferuje wiele laboratoriów. Warto też pamiętać, że istnieje możliwość wypożyczenia aparatury pomiarowej, co umożliwia samodzielne wykonanie badania w domu.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.