Trwa ładowanie...

Wyprysk jako powikłanie żylaków - przyczyny, objawy, leczenie

Wyprysk jako powikłanie żylaków
Wyprysk jako powikłanie żylaków

Główne powikłania żylaków kończyn dolnych to owrzodzenia, które przebiegają bardzo często z wypryskiem podudzi. Są to zmiany bardzo uciążliwe ze względu na swój charakter oraz uporczywe objawy towarzyszące. Wyprysk współistniejący z owrzodzeniem goleni może dotyczyć nawet 60-70% chorych. Odpowiednie leczenie może skutecznie ograniczać zakres choroby oraz ograniczyć objawy.

spis treści

1. Co to są żylaki?

Przewlekła choroba żylna kończyn dolnych, czyli żylaki kończyn dolnych, to zespół zmian patologicznych, powstających stopniowo, w następstwie zaburzeń odpływu krwi z kończyn dolnych. Ze względu na kaliber naczyń krwionośnych wyróżniamy żylaki pni głównych (żyły odpiszczelowej i żyły odstrzałkowej), żylaki siatkowate oraz telenagiektazje. Rozwojowi żylaków sprzyja wiele czynników:

  • cechy dziedziczne,
  • siedzący tryb życia,
  • ilościowa lub jakościowa niewydolność zastawek żylnych,
  • upośledzenie pompy mięśniowo-stawowej,
  • zaburzenie mikrokrążenia,
  • upośledzenie odruchowego skurczu naczyń w trakcie pionizacji,
  • czynniki hormonalne.

2. Powikłania żylaków

Zobacz film: "Czy mniejsza potrzeba snu jest normalną częścią procesu starzenia?"

Rokowanie u chorych na żylaki zależy przede wszystkim od tego, czy zdołamy zapobiec powstawaniu powikłań spowodowanych zwiększonym ciśnieniem krwi w kończynach albo je wyleczyć, jeżeli już istnieją. Powikłania żylaków leczone niewłaściwie mogą skutkować ciężkim inwalidztwem. Do powikłań żylaków należą:

  • żylak krwawiący na skutek pęknięcia - występuje zwykle samoistnie lub po bardzo nieznacznym urazie. Powikłanie to nie jest częste. Żylak, który grozi pęknięciem, zwykle uwypukla się ponad cienką skórę i prześwituje przez nią niebieskawo,
  • obrzęk - występuje przeważnie w godzinach popołudniowych, ograniczony jest zwykle do stopy i dolnej części goleni. Może prowadzić do zaburzeń w odżywianiu skóry i tkanki podskórnej,
  • zapalenie żylaków - występuje ono często bez uchwytnej przyczyny,
  • podskórne wybroczyny - występują często u chorych z żylakami, gdy na skutek niewielkich urazów pękają drobne naczynia,
  • ostre i przewlekłe zapalenie tkanki podskórnej,
  • owrzodzenie podudzia - najpoważniejsze powikłanie przewlekłej niewydolności żylnej. Owrzodzeniu bardzo często towarzyszy występowanie wyprysku.

3. Owrzodzenia podudzi

Lokalizacją owrzodzeń żylnych jest najczęściej kostka przyśrodkowa. Skala zmiany może być różna. W przypadku zaniedbania obserwuje się owrzodzenia okalające podudzie. Najczęściej owrzodzenia są nieregularnego kształtu o płaskich brzegach, mogą być nieznacznie wyniesione. Są to najczęściej zmiany płytkie. W dnie obserwowana jest ziarnina, złogi włóknika, rzadko tkanki martwicze. Widoczna mieszanina krwi i ropy o nieprzyjemnym zapachu świadczy o zakażeniu.

3.1. Objawy towarzyszące owrzodzeniu

W otoczeniu owrzodzeń żylnych, w obrębie podudzi obserwujemy także inne objawy, takie jak:

  • obrzęk, który nasila się wieczorem lub po długotrwałym staniu,
  • żylaki,
  • przebarwienia brunatne lub czerwonobrunatne. Przebarwienia związane są z wynaczynieniem erytrocytów, a co za tym idzie, nagromadzeniem hemosyderyny oraz wzmożonym wytwarzaniem melaniny po przebytym zapaleniu. Zmiany te mają najczęściej układ plamisty z tendencją do zlewania się w większe ogniska,
  • liczne telangiektazje na powierzchni przyśrodkowej stopy i wokół kostki przyśrodkowej,
  • zanik biały czyli niewielkie, białe, zanikowe ognisko otoczone teleangiektazjami, które jest zlokalizowane w okolicy kostki przyśrodkowej,
  • wyprysk podudzi, który bardzo często towarzyszy owrzodzeniu.

4. Przyczyny wyprysku podudzi

Wiele czynników etiopatologicznych odgrywa rolę w rozwoju tych wykwitów. Pierwotnie zmiany skórne możemy powiązać z zastojem krwi w przebiegu niewydolności żylnej, niedotlenieniem oraz gorszym odżywieniem skóry, a być może również uwalnianiem na drodze nieimmunologicznej czynników sprzyjających zapaleniu. Prowadzi to do scieńczenia skóry, znacznej utraty wody przez skórę, upośledzenia jej funkcji ochronnej oraz do większej podatności skóry na podrażnienia i uszkodzenia nawet przy drobnych urazach.

Bardzo często objawem współistniejącym jest alergia kontaktowa. Uczulenie mogą wywoływać składniki leków stosowanych miejscowo takie jak antybiotyki, podłoża maści - lanolina, euceryna, środki konserwujące, zapachowe, miejscowe środki znieczulające, kortykosteroidy, pochodne heparyny a także antygeny drobnoustrojów zasiedlających owrzodzenie.

5. Objawy wyprysku podudzi

Zmiany skórne w przebiegu wyprysku podudzi mogą być ograniczone lub rozległe i wówczas obejmują prawie całą powierzchnię podudzia. Zmianom może towarzyszyć uporczywy świąd.

W okresie zaostrzeń obserwujemy ostry stan zapalny skóry podudzi, liczne nacieki, obrzęk oraz znaczne sączenie na powierzchni. Wielu chorych zgłasza w tym przypadku również pieczenie i ból. Zmiany sączące mogą ulegać zliszajcowaceniu, czyli nadkażeniu bakteryjnemu.

Zliszajcowacenie objawia się żółtomiodowymi strupami, które zasychają na powierzchni zmiany. Charakterystyczną cechą wyprysku podudzi jest również okresowe uogólnianie się objawów chorobowych. Zmiany możemy zlokalizować wówczas na kończynach, tułowiu i twarzy z zajęciem powiek. Taki przebieg choroby wiąże się z rozprzestrzenianiem się alergenu drogą krwi po wchłonięciu w obrębie podudzia.

6. Leczenie wyprysku podudzi

W okresie zaostrzenia zmian wypryskowych, gdy obserwowany jest duży stan zapalny, zaczerwienienie oraz nasilone sączenie na powierzchni zmiany stosujemy okłady wilgotne zawierające taninę. Ich celem jest ograniczenie wysięku. W ostrym okresie choroby duże dolegliwości bólowe i pieczenie ograniczają możliwość zastosowania preparatów kortykosteroidowych w postaci aerozoli (są one natomiast pomocne w okresie podostrym).

W tym okresie choroby stosowane są głównie leki przeciwhistaminowe. W okresie przewlekłym stosowane są głównie maści natłuszczające skórę oraz pasty (np. pasta cynkowa), które chronią skórę przed działaniem drażniącym wysięku z owrzodzenia i maceracją. Okresowo stosuje się miejscowe preparaty kortykosteroidowe o słabej sile działania. Preparaty glikokortykosteroidowe mogą jednak wywoływać liczne działania niepożądane - podczas długotrwałego stosowania mogą prowadzić do ścieńczenia skóry i upośledzenia gojenia, dlatego też muszą być stosowane z rozwagą – zawsze pod okiem lekarza specjalisty.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Następny artykuł: Żylaki a nowotwory
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze