Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Izabela Lenartowicz

Choroba bostońska (bostonka) - przyczyny, objawy, leczenie. Bostonka u dzieci i dorosłych

Bostonka rozprzestrzenia się w szybkim tempie, zwłaszcza w żłobkach i przedszkolach
Bostonka rozprzestrzenia się w szybkim tempie, zwłaszcza w żłobkach i przedszkolach (Ilustracja / Shutterstock)

Bostonka, czyli choroba bostońska, nazywana również schorzeniem dłoni, stóp i ust rozprzestrzenia się w szybkim tempie, zwłaszcza w żłobkach i przedszkolach. Nazwa choroby nawiązuje do epidemii schorzenia, która miała miejsce w Bostonie.Charakterystyczne objawy bostonki to wysoka gorączka, a także wysypka. Czy infekcja ta jest niebezpieczna? Co jeszcze warto o niej wiedzieć?

spis treści

1. Co to jest bostonka?

Bostonka, której właściwą nazwą jest choroba bostońska, to schorzenie obejmujące stopy, dłonie i usta. Jest wywoływana przez wirusy z grupy Coxsackie, które przedostają się z chorego organizmu na zdrowy drogą kropelkową. Najwięcej zachorowań w naszej strefie klimatycznej odnotowuje się jesienią i na wiosnę.

Bostonka dotyka najczęściej dzieci do 10 roku życia i rozprzestrzenia się błyskawicznie. Wystarczy więc, że chore dziecko kichnie lub kaszlnie w grupie swoich rówieśników, aby u wszystkich dzieci pojawiły się objawy wirusa bostońskiego. Chociaż nazwa bostonki brzmi tajemniczo i egzotycznie, to lekarze uspokajają, że powikłania bostonki występują niezmiernie rzadko.

Zobacz film: "Rak prostaty. Historia Stanisława"

Bostonka jest bardzo niebezpieczna dla kobiet ciężarnych - zarażenie się nią w pierwszym trymestrze może spowodować powstanie wad u płodu, w skrajnych przypadkach nawet poronienie, jednak w drugim i trzecim trymestrze ryzyko jest już dużo mniejsze.

1.1. Jak można się zarazić bostonką?

Bostonka jest chorobą niezwykle zaraźliwą, należy do grupy chorób tzw. brudnych rąk. Wirusy wywołujące tą chorobę znajdują się w ślinie, wydzielinie z gardła i z nosa, a także w pęcherzykach wysypkowych. Mogą też przenikać przez łożysko. Wykrywane są też w stolcu chorych nawet do jedenastu tygodni od zakończenia bostonki.

Choroba bostońska to choroba zakaźna, która rozprzestrzenia się nie tylko drogą kropelkową, źródłem zakażenia może być także stolec. Zazwyczaj można się nią zarazić w okresie letnim i jesiennym. W zapobieganiu chorobie najbardziej pomaga zachowanie odpowiednich zasad higieny, częste mycie rąk, unikanie zanieczyszczonych publicznych toalet.

Pierwsze objawy choroby bostońskiej można zaobserwować po około 3-6 dniach od zakażenia. Bostonka charakteryzuje się przede wszystkim tzw. gorączką bostońską (wysoką temperaturą, ok. 39 stopni Celsjusza).

Poznaj powszechne problemy skórne dzieci
Poznaj powszechne problemy skórne dzieci [12 zdjęć]

Masz problem z wysypką, obrzękiem czy guzkiem na skórze dziecka? Choroby, alergie, gorąco czy zimno

zobacz galerię

2. Przyczyny bostonki

Za rozwój bostonki odpowiadają enterowirusy Coxsackie - A5, A9, A16, B1 i B3, które mogą również powodować anginę, przeziębienie czy też biegunkę.

Wirusy te mogą również odpowiadać za poważniejsze choroby, takie jak:

Według jednej z teorii wirusy Coxsackie są związane z cukrzycą typu 1, ponieważ wirusy te niszczą komórki wyspowe, które odpowiadają za produkcję insuliny.

Choroba ta na szczęście zazwyczaj mija samoistnie, dlatego bardzo ważne jest właściwe łagodzenie jej objawów, aby nie miała ona trudnego do przetrwania przebiegu.

3. Objawy choroby bostońskiej

Objawy choroby bostońskiej początkowo mogą być mylone z ospą wietrzną. Pacjent uskarża się na wysoką temperaturę, tzw. gorączkę bostońską. Wówczas, temperatura jego ciała może wynosić około 39 stopni Celsjusza.

Do innych charakterystycznych objawów bostonki należą:

  • nudności i wymioty,
  • wysypka na skórze dłoni, stóp i w okolicy jamy ustnej,
  • złe samopoczucie,
  • ból gardła,
  • gorączka (nawet do 40 stopni C),
  • bóle kostno-stawowe,
  • zapalenie gardła i migdałków (herpangina),
  • brak apetytu.
Najpopularniejsze choroby i problemy wieku dziecięcego
Najpopularniejsze choroby i problemy wieku dziecięcego [10 zdjęć]

Niezależnie od tego, czy twój maluch spędza czas na placu zabaw, w żłobku czy sali zabaw, zawsze istnieje

zobacz galerię

Dziecko zarażone wirusem Coxsackie jest rozdrażnione, płaczliwe i skarży się na ból gardła.

Na skórze dłoni, stóp oraz w obrębie jamy ustnej pojawiają się wypryski, które przybierają formę pęcherzy wypełnionych surowiczym płynem.

Wypryski pojawiają się po 2-3 dniach trwania gorączki bostońskiej, która stopniowo ustępuje. Grudki nie występują na całym ciele i mają tendencję do zlewania się. Maluch nie musi także uskarżać się na dokuczliwy świąd skóry. W celu osuszenia wyprysków, można sięgnąć po płyny lub kremy antywirusowe lub fiolet gencjanowy.

3.1. Jak przebiega bostonka?

Okres wylęgania się choroby jest dość krótki - zwykle jest to około 3 do 5 dni, po których następuje faza tzw. faza prodromalna, gdy chory może mieć objawy przypominające grypę. Pod koniec tego okresu może pojawić się wysypka.

Po tym czasie przez następny tydzień do 10 dni mamy do czynienia z chorobą właściwą - jest to tak zwana faza wysypkowo-osutkowa. Wysypka ta nie jest zwykle duża i zazwyczaj nie swędzi. Problemem może być natomiast szereg zmian w gardle i jamie ustnej, które obejmują całą błonę śluzową. Ból ten utrudnia przyjmowanie pokarmów stałych oraz płynów.

Po tym okresie następuje faza zdrowienia, w której może dojść do złuszczania się skóry tam, gdzie wcześniej była wysypka. Warto pamiętać, że może dochodzić u części zdrowych już osób, do oddzielania się paznokci od macierzy.

4. Rozpoznanie choroby bostońskiej

Zwykle lekarze nie mają problemu z odróżnieniem choroby bostońskiej od innych schorzeń, które objawiają się wysypką. Tym, co odróżnia ją od ospy wietrznej jest sama wysypka - w przypadku ospy jest ona rozsiana na skórze kończyn, tułowia, twarzy, a nawet na obszarze owłosionej skóry.

Jak odróżnić bostonkę od alergii? W przypadku alergii pojawia się nasilone swędzenie oraz zmiany rozsiane na skórze całego ciała.

Innym częstym rozpoznaniem jest rumień wielopostaciowy wysiękowy w opryszczce pospolitej - tutaj wykwity są zwykle większe, o kształcie tarczowatym.

Wirus bostoński atakuje głównie małe dzieci
Wirus bostoński atakuje głównie małe dzieci (123rf)

5. Profilaktyka choroby bostońskiej

Choroba bostońska jest przenoszona drogą kropelkową, dlatego przyjęło się, że okres zarażania wirusem bostońskim trwa do momentu przyschnięcia wszystkich krostek. Jednak nie oznacza to, że okres zarażania definitywnie się zakończył.

Warto wziąć pod uwagę, że wirus jest wydalany z kałem przez około 4 tygodnie od wyzdrowienia. Przed wirusem bostońskim można się obronić, należy jednak pamiętać o kilku prostych zasadach.

Przede wszystkim - częste pranie. Najlepiej, aby zaraz po powrocie dziecka z przedszkola jego rzeczy od razu lądowały w pralce. Niezwykle istotne w profilaktyce wirusa bostońskiego jest także restrykcyjne przestrzeganie zasad higieny.

Należy nauczyć malucha częstszego mycia rączek. Ważne jest także, by nie korzystał ze sztućców i kubków innych dzieci, a także nie częstował się ich kanapkami. Dobrym nawykiem jest ponadto regularna dezynfekcja zabawek i szkolnych przyborów.

Leki pomocne w leczeniu bostonki znajdziesz dzięki wyszukiwarce KtoMaLek.pl. Wypróbuj jej możliwości i sprawdzaj dostępność leków w ponad 10 600 aptekach w Polsce! Zarezerwuj swój lek online i zapłać za niego w aptece.

6. Leczenie choroby bostońskiej

Terapia, mająca na celu wyleczenie bostonki, polega tylko na leczeniu objawowym. Oznacza to, że możemy wyleczyć dolegliwości wywołane przez wirus bostonki, jednak nie jesteśmy w stanie unieszkodliwić źródła choroby bostońskiej.

Czasem objawy bostonki mijają bez podawania leków przeciwzapalnych i przeciwgorączkowych. Częściej jednak jest konieczne podanie dziecku leku na zbicie gorączki i leków przeciwbólowych, które ułatwią połykanie i uśmierzą ból skóry.

Bardzo istotną kwestią w czasie bostonki jest odpowiednie nawodnienie organizmu – przyjmowanie płynów może sprawiać problem, kiedy gardło jest owrzodzone, dlatego rodzice powinni dopilnować, by maluchy mimo wszystko nie zapominały o piciu.

Najlepiej w przypadku choroby bostońskiej sprawdzi się chłodna woda, która pomoże załagodzić dolegliwości. Należy unikać podawania dziecku owocowych soków.

ZOBACZ TAKŻE:

W przypadku wysokiej temperatury maluch powinien zażywać dostosowane do jego kategorii wiekowej i wagowej leki przeciwgorączkowe oraz przeciwbólowe. Pediatra często zaleca również stosowanie leków przeciwzapalnych, a także środków przeznaczonych do smarowania zmian skórnych.

Najczęściej jest to roztwór gencjany. Ponadto ważne jest, by nie pozwolić maluchowi na rozdrapywanie pęcherzy, gdyż może to doprowadzić do powstania infekcji bakteryjnej. W przypadku nadkażenia zazwyczaj zalecana jest antybiotykoterapia.

W przeciwieństwie do pęcherzy powstałych w wyniku ospy wietrznej, pęcherze choroby bostońskiej nie muszą być smarowane żadnymi lekami, które spowodują ich zniknięcie. Sytuacja zmienia się jednak, gdy pęcherze przerodzą się we wrzodziejące ranki i zostaną zakażone przez bakterie. Wtedy konieczna będzie konsultacja z lekarzem, który z pewnością przepisze dziecku maść z antybiotykiem, którą należy smarować pęcherze.

Poznaj powszechne przyczyny wysypki u dzieci
Poznaj powszechne przyczyny wysypki u dzieci [10 zdjęć]

Wysypki u niemowląt i małych dzieci występują bardzo często. Choć mogą mieć zróżnicowane przyczyny,

zobacz galerię

7. Powikłania po bostonce

Powikłania po chorobie bostońskiej bywają często bardzo poważne. Wzrasta ryzyko powstania:

  • zapalenia mięśnia sercowego,
  • zapalenia mózgu,
  • zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych,
  • podrażnienia opłucnej,
  • krwotocznego zapalenia spojówek.

Pamiętajmy, że choć choroba bostońska w wielu przypadkach mija samoistnie, nie powinniśmy rezygnować z wizyty u lekarza. Istnieje bowiem ryzyko powstania komplikacji niebezpiecznych dla zdrowia dziecka. Owrzodzenie może znacznie się nasilić, powodując nawet problemy z otwieraniem ust.

Chorobą bostońską mogą zarazić się też dorośli, co jest groźne zwłaszcza dla kobiet w ciąży, gdyż może doprowadzić do poronienia.

Warto zdawać sobie sprawę z tego, że choroba bostońska, w przeciwieństwie do wielu innych infekcji okresu dziecięcego może pojawić się ponownie.

Schorzenie jest wywoływane przez różne typy mikrobów, dlatego organizm nie może się na nie uodpornić. Chore na bostonkę dziecko powinno pozostać w domu, by nie narażać rówieśników na zarażenie.

Treść artykułu jest całkowicie niezależna. Znajdują się w nim linki naszych partnerów. Wybierając je, wspierasz nasz rozwój.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze