Zaburzenia mikcji - charakterystyka, najczęstsze zaburzenia, co to jest mikcja

Mikcja to termin, którym lekarze określają oddawanie moczu. W trakcie mikcji zebrany w pęcherzu moczowym płyn zostaje usunięty na zewnątrz ciała za pośrednictwem cewki moczowej.

Zbierający się w pęcherzu mocz jest płynem wytwarzanem w nerkach. W jego składzie znajdują się produkty przemiany materii takie jak mocznik, kwas moczowy oraz amoniak, barwniki żółciowe, sole mineralne (chlorki, fosforany oraz węglany), a także woda. Uryna, stopniowo zbierając się w pęcherzu moczowym powoduje naprężenie ścian pęcherza. Sytuacja ta powoduje wysłanie sygnału do mózgu o potrzebie wydalenia nadmiaru moczu na zewnątrz.

Na mikcję wpływają dwa ośrodki: ośrodek korowy odpowiedzialny za świadomą kontrolę oddawania moczu, a także ośrodek występujący w moście mózgu. Ten drugi odpowiada za odruch bezwarunkowy oddawania moczu.

Zaburzenia mikcji to po prostu problemy dotyczące oddawania moczu. Ludzki pęcherz moczowy może zmieścić od trzystu pięćdziesięciu do czterystu mililitrów płynu wytwarzanego przez nerki. Za normę uznaje się oddawanie 1,5 litra moczu w ciągu dnia (dotyczy to osób, które prawidłowo się odżywiają i piją 2,5 litra płynów). Proces oddawania moczu może zostać zaburzony w wyniku różnorodnych czynników np. w przebiegu chorób dolnych dróg moczowych.

Do najczęstszych zaburzeń mikcji zalicza się:

• anurię – bezmocz pojawiający się u pacjentów z zaburzeniami czynności układu moczowego np. uszkodzeniem aparatu filtrującego nerek. Anuria występuje wtedy, gdy osoba oddaje mniej niż sto mililitrów moczu w ciągu doby
• dysurię – bolesne oddawanie moczu, które występuje najczęściej w przebiegu zakażeń oraz bakteryjnych chorób układu moczowego czy cewki moczowej. Dyzuria często towarzyszy zapaleniu pęcherza oraz ostremu zapaleniu cewki moczowej. U niektórych pacjentów ten problem powoduje pieczenie narządów rodnych.
• zatrzymanie moczu – ten niebezpieczny objaw jest typowy dla chorób gruczołu krokowego (np. przerostu gruczołu krokowego), a także dla kamicy nerkowej, zapalenia nerek czy choroby nowotworowej. U pacjenta występuje problem z oddaniem moczu, mimo iż płyn został prawidłowo wyprodukowany przez nerki.
• oligurię – to zaburzenie mikcji często nazywane jest skąpomoczem. Niewystarczające wydalanie moczu często pojawia się u pacjentów odwodnionych, chorych na niewydolność nerek
• poliurię – zaburzenie mikcji znane jako wielomocz stanowi powszechny problem pacjentów z cukrzycą. Poliuria powoduje wydalanie dużej ilości moczu, powyżej dwóch, trzech litrów w ciągu jednej doby. Inną przyczyną tego problemu jest moczówka prosta.

Zaburzenia mikcji występują nie tylko u pacjentów dorosłych, ale również u dzieci. Typowym zaburzeniem mikcji występującym u dzieci jest tzw. moczenie nocne. Do niedawna za główną przyczynę tego problemu u maluchów uważano zaburzenia na tle emocjonalnym. Badania specjalistów wykluczyły jednak związek między moczeniem nocnym, a stresem występującym u najmłodszych pacjentów. Na przypadłość cierpią głównie maluchy do szóstego roku życia, nie jest to jednak reguła. U starszych dzieci i nastolatków problem ten może być spowodowany problemami emocjonalnymi, traumą. Problemu pod żadnym pozorem nie należy bagatelizować. Wskazana jest konsultacja z lekarzem rodzinnym lub pediatrą, jeśli problem utrzymuje się przez dłuższy czas.