Zwiększa ryzyko alzheimera, parkinsona, SM. Naukowcy kolejny raz potwierdzają

Badania sugerują, że ciężkie infekcje wirusowe mogą zwiększać ryzyko rozwoju chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera czy Parkinsona, a nawet stwardnienie rozsiane (SM).

Choroba Alzheimera a infekcje wirusowe. To już kolejne powiązanieChoroba Alzheimera a infekcje wirusowe. To już kolejne powiązanie
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
Aleksandra Zaborowska

Ogromna baza danych pod lupą naukowców

Analiza opublikowana w magazynie "Neuron" objęła około pół miliona dokumentacji medycznych. Wyniki były zaskakujące: badacze wykazali aż 22 powiązania między infekcjami wirusowymi a rozwojem chorób neurodegeneracyjnych. Szczególnie niepokojące okazały się przypadki zapalenia mózgu o podłożu wirusowym (encefalitis). Osoby po takim epizodzie wykazywały aż 31-krotnie większe ryzyko zachorowania na chorobę Alzheimera. Dla porównania - spośród 406 pacjentów z encefalitis u 24 rozwinęła się ta poważna choroba.

Nie tylko wirusowe zapalenie mózgu budzi obawy. Hospitalizacja z powodu zapalenia płuc po grypie również wiązała się z wyższą podatnością na alzheimera, demencję, chorobę Parkinsona czy stwardnienie zanikowe boczne (ALS). Również zakażenia jelitowe, wirusowe zapalenie opon mózgowych czy półpasiec zwiększały ryzyko poważnych uszkodzeń układu nerwowego.

Mikrobom ma wpływ na naszą psychikę. Dr Parol: To ma duży związek

Jednym z kluczowych odkryć jest to, że negatywny wpływ infekcji wirusowych na mózg może utrzymywać się nawet przez 15 lat. Co więcej, żaden z badanych wirusów nie miał działania ochronnego - aż 80 proc. z nich określono jako neurotropowe, czyli zdolne do przenikania przez barierę krew-mózg.

Naukowcy podkreślają, że pewnym środkiem zapobiegawczym mogą być szczepienia. Istnieją skuteczne preparaty przeciw grypie, półpaścowi czy zapaleniu płuc (pneumokokom), które, choć nie eliminują całkowicie ryzyka zachorowania, istotnie zmniejszają liczbę ciężkich przypadków i hospitalizacji. Tym samym mogą ograniczać długofalowe skutki infekcji, w tym ryzyko neurodegeneracji.

Wirusy a choroby mózgu

W 2022 roku badanie przeprowadzone na ponad 10 milionach osób powiązało wirusa Epsteina-Barr z 32-krotnie większym ryzykiem stwardnienia rozsianego.

To wtedy zespół badawczy rozpoczął analizę od 35 tys. pacjentów z sześcioma typami chorób neurodegeneracyjnych w Finlandii, porównując ich dane z grupą kontrolną 310 tys. osób. Na tym etapie zidentyfikowano 45 powiązań, które następnie zweryfikowano przy pomocy bazy UK Biobank, obejmującej 100 tys. rekordów. Ostatecznie potwierdzono 22 silne związki między wirusami a chorobami mózgu.

Choć badanie miało charakter obserwacyjny i nie dowodzi przyczynowości, autorzy – w tym neurogenetycy Michael Nalls i Andrew Singleton z amerykańskiego National Institute on Aging – podkreślili, że wyniki znacząco wzmacniają hipotezę o roli wirusów w procesach neurodegeneracyjnych.

Jest to szczególnie istotne w obliczu faktu, iż choroby neurodegeneracyjne należą do najpoważniejszych wyzwań medycyny XXI wieku - skutecznych terapii jest niewiele, a czynniki ryzyka są liczne.

Aleksandra Zaborowska, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła:

  • Kjetil Bjornevik et al., "Longitudinal analysis reveals high prevalence of Epstein-Barr virus associated with multiple sclerosis", Science, 2022,

  • Kristin S. Levine et al., "Virus exposure and neurodegenerative disease risk across national biobanks", Neuron, 2023.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Kawa za kierownicą pomaga? Eksperci ostrzegają przed "zjazdem kofeinowym"
Kawa za kierownicą pomaga? Eksperci ostrzegają przed "zjazdem kofeinowym"
Potęguje stres, podnosi kortyzol. Niewinny nawyk na cenzurowanym
Potęguje stres, podnosi kortyzol. Niewinny nawyk na cenzurowanym
Co daje burak w diecie? Remedium na zaparcia, wsparcie serca
Co daje burak w diecie? Remedium na zaparcia, wsparcie serca
Nie tylko anemia. Niedobór żelaza przyczynia się też do RLS
Nie tylko anemia. Niedobór żelaza przyczynia się też do RLS
"Bigosowe zwolnienia" w grudniu? Firmy widzą wysyp L4 przed świętami
"Bigosowe zwolnienia" w grudniu? Firmy widzą wysyp L4 przed świętami
Najpopularniejszy deser jesienią. Bomba cukru i tłuszczu
Najpopularniejszy deser jesienią. Bomba cukru i tłuszczu
Pogromca cukrzycy, skarb dla wątroby. Chrup na zdrowie
Pogromca cukrzycy, skarb dla wątroby. Chrup na zdrowie
Wpływa na cukrzycę i przepuszczalność jelit. Potwierdzone badaniami
Wpływa na cukrzycę i przepuszczalność jelit. Potwierdzone badaniami
Nowe podejście do leków krytycznych? CMA ma wzmocnić produkcję i zapasy
Nowe podejście do leków krytycznych? CMA ma wzmocnić produkcję i zapasy
Wyjątkowy pomysł szpitala w Legnicy. "Święta to czas szczególny"
Wyjątkowy pomysł szpitala w Legnicy. "Święta to czas szczególny"
Dick Van Dyke skończył 100 lat. Zdradza, czego od lat nie pije
Dick Van Dyke skończył 100 lat. Zdradza, czego od lat nie pije
Nawyki, które mają wpływ na starzenie mózgu. Naukowcy mówią o 8 latach różnicy
Nawyki, które mają wpływ na starzenie mózgu. Naukowcy mówią o 8 latach różnicy