Serce – anatomia człowieka. Gdzie jest serce i jak jest zbudowane ?
Serce anatomia postrzega jako organ położony w klatce piersiowej w śródpiersiu. Jest zbudowany z komór i przedsionków, także naczyń włosowatych. To bardzo ważny i wyspecjalizowany narząd, który pełni ważną rolę. Co warto o nim wiedzieć?
1. Serce – anatomia, wielkość, położenie i rola
Serce – anatomia, położenie czy funkcje - to bardzo obszerny temat. Trudno się dziwić, ponieważ jego budowa jest skomplikowana, a rola zdecydowanie nie do przecenienia. Serce człowieka to centralny punkt układu krwionośnego człowieka.
Jaką wielkość ma serce?
Serce to narząd jamisty zbudowany z tkanki mięśniowej. Jego kształt przypomina zaokrąglony stożek, którego wierzchołek jest skierowany ku dołowi i w lewo, a podstawa ku górze i w prawo. Jak duży jest organ? Serce ma wielkość dużej pieści. Waży około 0,5% wagi ciała (od 300 do 350 g).
Anatomia człowieka - gdzie jest serce?
U człowieka serce jest położone w środkowej części klatki piersiowej, tak zwanym śródpiersiu, lekko w lewo za mostkiem. Organ osią długą jest skierowane od prawego ramienia do okolicy podżebrowej po lewej stronie. Około 2/3 serca leży po lewej stronie od linii środkowej ciała, a pozostała część po stronie prawej.
Od dołu serce graniczy z przeponą, od tyłu z przełykiem, w górnej części z tchawicą, od boków sąsiaduje z płucami, a od przodu bezpośrednio dochodzi do przedniej ściany klatki piersiowej (także do mostka).
Jak działa serce?
Jeśli chodzi o serce, ważna jest nie tylko jego anatomia, ale i funkcjonowanie. Mięsień sercowy uznawany jest bowiem za jeden z najważniejszych narządów w organizmie ludzkim, który poprzez rytmiczne skurcze pompuje krew, co umożliwia dostarczenie jej do wszystkich organów ustroju.
Serce to mięsień działający na zasadzie pompy ssącej i tłoczącej krew. Schemat jego działania w dużym uproszczeniu wygląda następująco: serce prawe tłoczy krew do krwiobiegu małego (tzw. krążenie małe lub płucne), a lewe do krwiobiegu dużego (krążenie duże lub ogólne). Obydwie połowy serca kurczą się stale, równocześnie i wypychają tę samą ilość krwi.
Warto pamiętać, że w przypadku zdrowego serca krew może płynąć tylko w jedną stronę. Tętnice transportują krew z serca do narządów, żyły z narządów do serca. Umożliwiają to zastawki w sercu, które działają jak zawory zwrotne.
2. Budowa serca – schemat uproszczony
Budowa serca człowieka obejmuje dwie połowy:
- prawą (prawe serce), gdzie krąży krew żylna,
- lewą (lewe serce), gdzie krąży krew tętnicza.
Każda połowa boczna serca dzieli się na dwie części:
- mniejszą – górną o cienkich ścianach, do której krew dopływa żyłami, zwaną przedsionkiem,
- większą - dolną, o bardziej odpornych, grubszych ścianach, która wypycha krew z serca do krwiobiegu, zwaną komorą. Komora lewa ma kształt stożka i jest dłuższa niż komora prawa.
Ludzkie serce ma dwa przedsionki (prawy i lewy) i dwie komory (prawa i lewa) oraz naczynia włosowate. Przedsionki są od siebie oddzielone przegrodą międzyprzedsionkową, a komory przegrodą międzykomorową.
Prawy przedsionek serca leży bezpośrednio za mostkiem. To część serca wysunięta najbardziej w prawo. Do niego z organizmu spływa odtlenowana krew żylna - dwoma dużymi żyłami głównymi (próżnymi). Do prawego przedsionka spływa też krew żylna z krążenia wieńcowego (z naczyń zaopatrujących serce) przez zatokę wieńcową, zlokalizowaną na tylnej ścianie serca, w rowku pomiędzy przedsionkami i komorami. Cofaniu się krwi do prawej komory zapobiega zastawka pnia płucnego (posiada kształt kieszonki).
Pomiędzy prawym przedsionkiem a prawą komorą znajduje się zastawka trójdzielna, która przy skurczu komór serca zapobiega cofaniu się krwi do przedsionka. Zewnętrzna granica pomiędzy przedsionkami a komorami to tak zwana bruzda wieńcowa.
Powyżej zastawki aortalnej odchodzą od tętnicy głównej naczynia wieńcowe, które zaopatrują serce w krew i tlen. Istnieje prawa tętnica wieńcowa (RCA) i lewa tętnica wieńcowa (LCA), która dzieli się przy pniu głównym (LMCA) na gałąź (RCX) zaopatrującą ścianę boczną serca oraz gałąź (RIVA) zaopatrującą ścianę przednią. W okolicy podstawy serca widoczne są wielkie naczynia wychodzące z serca: aorta i pień płucny oraz uchodzące do niego żyły czyli: żyła główna górna, żyła główna dolna i cztery żyły płucne (dwie prawe i dwie lewe).
Budowa ściany serca
Serce anatomia to także budowa ściany organu, która jest złożona z trzech warstw: wsierdzia, śródsierdzia i nasierdzia.
Serce jest otoczone przez włóknisty worek, to jest osierdzie (worek osierdziowy, pericardium). To włóknista błona wypełniona niewielką ilością płynu, które ograniczają tarcie pomiędzy mięśniem sercowym i otaczającymi go narządami, pełnią również funkcję mocowania organu w śródpiersiu.
Poniżej osierdzia znajduje się kolejna warstwa – nasierdzie (przebiegają tętnice wieńcowe). Pod nasierdziem obecna jest właściwa warstwa mięśniowa serca – wsierdzie (cienka błona, która wyściela ściany serca).
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.