Artroplastyka – rodzaje, wskazania i powikłania po zabiegu
Artroplastyka jest zabiegiem chirurgicznym, celem którego jest odtworzenie stawu. Przeprowadza się go w różnych lokalizacjach. To na przykład artroplastyka dysku lędźwiowego, artroplastyka stawu nadgarstkowo-śródręcznego kciuka czy artroplastyka biodra. Jakie są wskazania do ich wykonania? Czym artroplastyka różni się od artroskopii?
1. Co to jest artroplastyka?
Artroplastyka, inaczej operacyjne odtworzenie stawu, jest zabiegiem chirurgicznym przeprowadzanym w różnych lokalizacjach. Wykonywana jest na przykład artroplastyka dysku lędźwiowego, artroplastyka nadgarstka lub śródręcza (artroplastyka stawu nadgarstkowo-śródręcznego kciuka), artroplastyka kręgosłupa szyjnego czy artroplastyka biodra.
Wskazaniem do przeprowadzenia artroplastyki jest silny ból ograniczający codzienne czynności lub przewlekły ból podczas odpoczynku lub snu, za który odpowiadają nieprawidłowości w zakresie budowy i funkcjonowania stawów czy ich przewlekłe zapalenie. Operację przeprowadza się, gdy dolegliwości nie ustępują po odpoczynku lub przyjmowaniu leków bądź nie odnotowuje się brak poprawy po leczeniu zachowawczym, takim jak zastrzyki lub fizjoterapia.
Na czym polega artroplastyka dysku lędźwiowego?
Artroplastyka lędźwiowa, czyli inaczej wszczepienie sztucznego dysku lędźwiowego, to operacja, podczas której usuwa się jądro miażdżyste w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. W jego miejsce wstawia się sztuczny dysk lędźwiowy, który zastępuje funkcję mechaniczną krążka międzykręgowego. Jego zadaniem jest utrzymanie lub przywrócenie ruchomości kręgosłupa (zapewnia zakres ruchomości zbliżony do fizjologicznego). Sztuczne dyski implantuje się przez jamę brzuszną (z dojścia przedniego).
Zabieg artroplastyki lędźwiowej pozwala pozbyć się bólu dolnego odcinka kręgosłupa spowodowanego zwyrodnieniem krążka międzykręgowego. Wskazaniem do artroplastyki dysku lędźwiowego jest dyskopatia na poziomie L4 – L5 i L5 – S1, gdy nie doszło do znacznego wypadnięcia dysku do kanału kręgowego. Przeciwwskazaniem do zabiegu jest znaczna rwa kulszowa czy objawy stenozy.
Jakie są zalecenia po zabiegu? Najważniejsze jest, by:
- po zabiegu pozostać w pozycji leżącej przez 1-2 doby,
- ból po zabiegu kontrolować lekami dożylnymi,
- przez pierwsze 4 tygodnie od zabiegu ograniczyć aktywność ruchową i nie podnosić ciężkich przedmiotów.
Do pełnej aktywności pacjenci powracają zwykle w okresie od 4 tygodni do 3 miesięcy.
Co to jest artroplastyka stawu nadgarstkowo-śródręcznego kciuka?
Artroplastyka stawu nadgarstkowo-śródręcznego kciuka (I CMC, first carpo metacarpal joint) jest operacją, która polega na wycięciu kości czworobocznej większej oraz rekonstrukcji więzadeł z interpozycją ścięgien dla przywrócenia stabilizacji I kości śródręcza.
Zabieg przeprowadza się u osób, które zmagają się z silnym bólem związanym z zaawansowanymi zmianami zwyrodnieniowymi stawu podstawnego kciuka. Na zniwelowanie uciążliwych dolegliwości, które wywołują zniszczone zwyrodnieniowo powierzchnie stawowe pozwala usunięcie kości czworobocznej.
2. Powikłania artroplastyki
Artroplastyka nadgarstka lub śródręcza, artroplastyka dysku lędźwiowego, artroplastyka kręgosłupa szyjnego czy artroplastyka biodra to operacje, z którymi wiąże się ryzyko powikłań.
Tak, jak w przypadku każdej inwazyjnej procedury medycznej, może dojść do infekcji, ale i uszkodzenia dużych naczyń krwionośnych, zwłaszcza żył z następowym krwotokiem. Czasem pojawiają się zakrzepy i problemy z protezą. Bywa, że dochodzi do uszkodzenia nerwów. Zdarza się, że po endoprotezoplastyce może być konieczna artroskopia jako operacja rewizyjna.
3. Artroplastyka a artroskopia
Artroplastyka i artroskopia to dwie procedury wykonywane w celu przywrócenia funkcji stawów. Jaka jest między nimi różnica?
Podczas endoprotezoplastyki chirurg zastępuje staw sztucznym zamiennikiem (w zależności od stopnia uszkodzenia może zastąpić część stawu lub cały staw). Artroskopia przeprowadzana jest w celu naprawy uszkodzonych części stawu lub diagnozowania problemów ze stawami. Artroplastyka to na ogół bardziej rozległa operacja stosowana w leczeniu rozległych uszkodzeń stawu, które nie zareagowały na leczenie zachowawcze.
Artroskopia to procedura małoinwazyjna. W porównaniu z endoprotezoplastyką oznacza niski wskaźnik infekcji, szybszy czas gojenia, minimalny ból po operacji, minimalne uszkodzenie tkanki, niższe wskaźniki ryzyka i mniej blizn. Endoplastyka, ponieważ jest na ogół procedurą bardziej inwazyjną, zwykle wiąże się z większym ryzykiem powikłań.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.