Badanie potencjałów słuchowych
Badanie potencjałów słuchowych wywołanych (BERA, ERA, CERA) jest badaniem głównie wykonywanym u niemowląt. Wykorzystuje aktywność bioelektryczną kory mózgowej w wyniku pobudzenia receptorów narządu zmysłu przez bodziec zewnętrzny. Pozwala na ocenę i określenie ewentualnych uszkodzeń słuchu. Czasami przydatne jest także w orzecznictwie lekarsko–sądowniczym.
1. Badania potencjałów wywołanych
Badania potencjałów wywołanych dzieli się na:
- badanie potencjałów wzrokowych – czyli ocena od siatkówki do kory wzrokowej. Po wcześniejszym wykonaniu badania okulistycznego u pacjenta badanie potencjałów wywołanych obejmuję ocenę każdego oka oddzielnie. Na ekranie monitora telewizyjnego (oddzielonego od badanego na odległość 1,5 metra) pokazywane są (każdorazowo po 200 razy) błyski ekranu i wzór zmieniającej się szachownicy;
- badanie potencjałów słuchowych – czyli ocena połączeń między uchem wewnętrznym a korą płata skroniowego. Wymaga wcześniejszego wykonania badania laryngologicznego. Pacjentowi zakładane są słuchawki, a bodźce w postaci natężenia dźwięku przekazywane są dla każdego ucha osobno (do 3000 razy). Istotne jest, by każdy podawany dźwięk przekraczał o 60 dB (decybeli) próg słyszalności;
- badanie potencjałów czuciowych – czyli ocena połączeń między zakończeniami czuciowymi w skórze a odpowiednim obszarem kory czuciowej mózgu. Do konkretnie dobranego nerwu (na górnej i dolnej kończynie) umieszcza się elektrodę drażniącą o natężeniu przekraczającym o 1,5 raza prób pobudliwości do 1000 razy powtórzony.
Każdy pacjent, bez względu na podział możliwie uszkodzonych receptorów zmysłowych, przed badaniem powinien:
- umyć głowę,
- nie stosować żadnych lakierów i żeli do włosów,
- dokładnie poinformować lekarza w wywiadzie medycznym o wszystkich ważnych informacjach, m.in o aktualnie stosowanych lekach,
- zawsze komunikować o nagle pojawiających się dolegliwościach typu ból, zawroty, senność.
2. Wskazania do badania potencjałów słuchowych wywołanych
Badanie potencjałów wywołanych znajduje zastosowanie w badaniach układu nerwowego i badaniu chorób oczu. Ma również zastosowanie do pobudzania narządu słuchu. W otolaryngologii rejestruje się prądy powstające w pniu mózgu i korze płata skroniowego. Innymi wskazaniami do tego badania są:
- podejrzenie guza nerwu statyczno-słuchowego;
- podejrzenie symulacji głuchoty lub niedosłuchu;
- monitorowanie przebiegu niektórych operacji neurochirurgicznych.
Badanie słuchu wykonywane jest przede wszystkim u niemowląt i małych dzieci, ale może być wykonywane w każdym wieku. Nie ma także przeciwwskazań do wykonywania go u kobiet ciężarnych. Badanie słuchu u niemowląt poprzedza szereg badań specjalistycznych: neurologicznych, z zakresu pediatrii, psychologii.
U dorosłych zaleca się wykonanie wcześniej fizykalnego badania otolaryngologicznego, subiektywnego badania słuchu (tj. badanie progowe tonalne, testy nadprogowe, audiometria słowna), badania narządu przedsionkowego, czasami badania neurologicznego, czy tomografii komputerowej głowy. Badanie słuchu tonami określa próg słyszenia i przydatne jest, m.in. w orzecznictwie lekarsko-sądowym.
3. Przebieg badania potencjałów słuchowych wywołanych
Badanie daje ocenę słuchu i określa miejsce uszkodzenia narządu słuchu. Działanie pewnym znanym bodźcem na receptory narządów zmysłu wyzwala w odpowiednim obszarze kory mózgowej pewną aktywność bioelektryczną (tzw. potencjał wywołany). Potencjały te mają niewielkie napięcie wynoszące od około 0,5 mV do 100 mV. Dzięki użyciu specjalnych wzmacniaczy, prądy te mogą być rejestrowane przy pomocy elektrod umieszczonych na skórze głowy.
Wady słuchu mogą być wychwycone w bardzo cichym pomieszczeniu. Badany leży nieruchomo na plecach. Na skórze głowy lekarz umieszcza trzy elektrody, które połączone są z przedwzmacniaczem, który z kolei połączony jest ze słuchawkami i komputerem. Pierwsza elektroda umiejscowiona jest na czole (tzw. elektroda aktywna), druga na jednym uchu (tzw. elektroda uziemiająca), a ostatnia na drugim uchu (tzw. elektroda odniesienia).
Urządzenie rejestruje odpowiedzi, uśredniając wartość potencjałów słuchowych. Pacjent zakłada słuchawki, przez które podawane są bodźce akustyczne o skokowo malejących natężeniach, w ilości 1000 - 2000. Czas trwania pojedynczego bodźca wynosi 0,2 ms, a czas powtarzania 80 ms. Całe badanie trwa około 1 h. Podczas badania niedosłuchu wymagana jest cisza. W tym czasie badany nie może przeżuwać i przełykać śliny oraz powinien mieć zamknięte oczy. W przypadku, gdy badanym jest małe dziecko, badanie wykonuje się podczas snu, po karmieniu lub w znieczuleniu ogólnym. Badanie potencjałów słuchowych wywołanych jest badaniem nieinwazyjnym i nie niesie za sobą żadnych specjalnych zaleceń i powikłań.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.