Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Aneta Zwierzchowska

USG w ciąży - opis badania, ocena rozwoju ciąży

USG w ciąży pozwala na wykrycie nieprawidłowości i wdrożenie odpowiedniego leczenia.
USG w ciąży pozwala na wykrycie nieprawidłowości i wdrożenie odpowiedniego leczenia. (AdobeStock)

Badanie ultrasonograficzne - USG w ciąży jest bezbolesne, dokładne, tanie i przeprowadza się je, by skontrolować stan zarodka (dziecko do 8. tygodnia ciąży) i płodu aż do narodzin – czy dobrze i prawidłowo się rozwija, czy warunki, w jakich się rozwija, są optymalne. Często USG w ciąży wykonuje się na samym początku ciąży, by ją potwierdzić, a także później, np. w 13. tygodniu, by obejrzeć narządy wewnętrzne dziecka, czy w 36.-38. tygodniu, by ocenić ilość płynu owodniowego, ułożenie dziecka i inne.

spis treści

1. USG w ciąży - opis badania

Podczas USG w ciąży lekarz posługuje się specjalną głowicą, która wytwarza, wysyła i odbiera ultradźwięki. Może przesuwać ją po brzuchu kobiety lub umieścić ją w pochwie. Ultradźwięki odbijają się oraz ulegają rozproszeniu przy kontakcie z narządami i tkankami, które znajdują się w głębi badanego obiektu (w przypadku USG w ciąży interesują nas oczywiście głównie macica i jej wnętrze). Sonda rejestruje następnie sygnał powracający z badanych narządów i aparat przetwarza go na informacje o ich budowie. Dzięki temu powstaje dwuwymiarowy obraz, który można obejrzeć na monitorze.

Dlaczego warto wykonywać to badanie? USG pozwala na wykrycie nieprawidłowości w trakcie ciąży i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Niektóre wady rozwojowe u dzieci można leczyć już w łonie matki. Jeśli nie można tego zrobić, to personel medyczny może chociaż wybrać sposób porodu (np. zaplanować cesarskie cięcie) i przygotować się do udzielenia pomocy dziecku zaraz po urodzeniu. Standardowo zaleca się co najmniej trzy badania USG w ciąży.

Zobacz film: "Trójwymiarowe USG"
USG w ciąży
USG w ciąży

USG pozwala na wykrycie nieprawidłowości w trakcie ciąży i wdrożenie odpowiedniego leczenia.

zobacz galerię

2. USG w ciąży - ocena rozwoju ciąży

2.1. USG w ciąży - 11.-14. tydzień ciąży

USG w ciąży wykonuje się najczęściej sondą dopochwową. Pozwala ono określić:

  • liczbę pęcherzyków ciążowych, kosmówek i owodni w jamie macicy – czyli, czy ciąża jest pojedyncza, czy mnoga (bliźniacza, trojacza…) oraz ewentualnie, z jakiego typu ciążą mnogą mamy do czynienia;
  • czynność serca płodu – czy jest obecna i jaka jest jej częstość;
  • długość ciemieniowo-siedzeniową (CRL) – odległość od czubka główki do końca tułowia dziecka; pomiar ten umożliwia obliczenie wieku ciążowego i tym samym ustalenie przewidywanego terminu porodu (jest to bardzo istotne uzupełnienie informacji o terminie ostatniej miesiączki);
  • wymiar dwuciemieniowy główki płodu (BPD) – odległość między dwoma ciemiączkami;
  • ogólną budowę anatomiczną narządów wewnętrznych (czaszki, powłok brzusznych, żołądka, pęcherza moczowego);
  • lokalizację i czynność serca, kręgosłup, kończyny;
  • przezierność karkową (NT) i kość nosową (NB) – parametry te pozwalają wstępnie ocenić ryzyko zespołu Downa.

2.2. USG w ciąży - 18.-22. tydzień ciąży

USG w ciąży wykonujemy już sondą przezbrzuszną. Jest ono bardzo istotne, pozwala bowiem dokładnie ocenić anatomię nienarodzonego dziecka i wykryć (a najczęściej wykluczyć!) wiele wad. Oceniane parametry to:

  • wymiar dwuciemieniowy główki płodu (BPD) – czyli szerokość główki od ciemienia do ciemienia,
  • obwód główki (HC),
  • obwód brzuszka (AC),
  • długość kości udowej (FL),
  • budowa czaszki, mózgowia, twarzy, kręgosłupa, klatki piersiowej, serca, jamy brzusznej (żołądka, jelit), pęcherza moczowego, nerek, kończyn,
  • pępowina (czy liczba naczyń jest prawidłowa),
  • położenie łożyska (czy nie mamy do czynienia z łożyskiem przodującym),
  • płeć dziecka (badający ocenia ją zawsze, jednak rodzice, jeśli sobie tego nie życzą, nie muszą się o niej dowiadywać).

2.3. USG w ciąży - 28.- 32. tydzień ciąży

USG w ciąży również wykonujemy sondą przezbrzuszną. Oceniamy w nim te same parametry, co w badaniu drugiego trymestru, a także:

  • ilość płynu owodniowego (tzw. AFI – indeks płynu owodniowego),
  • położenie oraz stopień dojrzałości łożyska.

Pomiary te umożliwiają ocenę warunków, w jakich rozwija się płód. Anatomia dziecka jest trudniejsza do oceny niż w badaniu ok. 20. tygodnia, gdyż jest ono już dość duże.

Nowością jest natomiast badanie 3D (trójwymiarowe) USG w ciąży. Pozwala ono dość dokładnie wizualizować dziecko, łącznie ze szczegółami twarzy, co zwykle jest dla rodziców nie lada atrakcją! Optymalnym terminem na wykonanie go jest 24.–30. tydzień ciąży.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Następny artykuł: Ciąża po aborcji
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze