Trwa ładowanie...

Bezsenność u dzieci – przyczyny, leczenie, skutki

Bezsenność u dziecka może powodować problemy ze skupieniem uwagi i z pamięcią
Bezsenność u dziecka może powodować problemy ze skupieniem uwagi i z pamięcią (Adobe Stock)

Bezsenność u dzieci charakteryzuje się trudnościami w zasypianiu lub utrzymaniu snu. Tego rodzaju problemy nie powinny być bagatelizowane, zwłaszcza jeśli utrzymują się długotrwale. Mogą bowiem upośledzać funkcjonowanie najmłodszych w ciągu dnia, zaburzać ich rozwój fizyczny i psychiczny. Jak rozpoznać i leczyć bezsenność u dzieci?

spis treści

1. Co to jest bezsenność?

Bezsenność definiowana jest jako niedobór snu w stosunku do potrzeb pacjenta. Może ona wynikać z przedwczesnego wybudzania, z trudności z zasypianiem lub utrzymaniem snu. Problemy te mogą pojawiać się niezależnie od warunków do spania.

Istnieje kilka kryteriów podziału bezsenności. I tak, z uwagi na źródło jej pochodzenia wyróżnia się bezsenność pierwotną i wtórną. Z kolei ze względu na czas trwania objawów bezsenność dzieli się na krótkotrwałą, przewlekłą i przygodną.

Zobacz film: "Przekarmianie dzieci"

U dzieci najczęściej obserwuje się natomiast bezsenność behawioralną, która dodatkowo podzielona jest na dwa typy – bezsenność behawioralną z braku dyscypliny i bezsenność behawioralną warunkową.

2. Przyczyny bezsenności u dzieci

Bezsenność i problemy ze snem mogą mieć zróżnicowane przyczyny.

Przejściowe zaburzenia snu u dzieci mogą mieć związek:

  • z czasowym zakłóceniem rytmu codziennych czynności,
  • podróżowaniem,
  • nieregularnymi porami zasypiania i budzenia,
  • okresowymi dolegliwościami (np. bóle wzrostowe),
  • trudnymi wydarzeniami,
  • ze stresem.

Czasem problemy ze snem są też konsekwencją nieodpowiednich nawyków, jak:

  • zbyt późne drzemki,
  • nadmierna stymulacja (zbyt długie oglądanie telewizji, granie w gry),
  • głód,
  • przejadanie się przed snem, spożywanie dużej ilości słodyczy,
  • hałas w pomieszczeniu,
  • niezmieniona pieluszka (u najmłodszych dzieci).

Inne możliwe przyczyny bezsenności u dzieci:

  • lęki wieku dziecięcego i koszmary senne,
  • niektóre choroby somatyczne,
  • przyjmowanie niektórych leków,
  • nieodpowiednia temperatura pomieszczenia (zbyt ciepło/zimno),
  • bezdech senny, dolegliwości ze strony układu oddechowego, niedrożność górnych dróg oddechowych,
  • kolki, ząbkowanie, bóle brzuszka, zaparcia (u niemowląt),
  • zaburzenia neurorozwojowe (neurologiczne zaburzenia snu u dzieci),
  • przyjmowanie substancji psychoaktywnych (u nastolatków).

To musisz wiedzieć

3. Problemy ze snem u dziecka – objawy

Bezsenność i zaburzenia snu u niemowląt i dzieci mogą objawiać się poprzez:

  • stawianie oporu przed snem,
  • częste wstawanie w nocy, problemy z ponownym zaśnięciem,
  • trudności z obudzeniem się,
  • lęk przed zasypianiem, lęk przed ciemnością,
  • problemy z zasypianiem bez rodzica,
  • bardzo wczesne wstawanie,
  • wzmożoną drażliwość, płaczliwość, częste narzekanie i marudzenie w ciągu dnia,
  • problemy ze skupieniem uwagi, pamięcią,
  • gorsze funkcjonowanie społeczne,
  • przemęczenie, nadmierną senność w ciągu dnia, częste ziewanie,
  • spóźnienia, pogorszenie wyników w nauce,
  • wahania nastroju.

4. Jak leczyć bezsenność u dzieci?

Leczenie bezsenności u dzieci uzależnione jest od przyczyny problemu, a o sposobie terapii decyduje lekarz.

W wielu przypadkach wystarcza wprowadzenie odpowiedniej rutyny przed snem, wprowadzenie wyciszających rytuałów, zadbanie o odpowiednie warunki snu.

Zaleca się ograniczenie spożywania tłustych, ciężkostrawnych i słodkich potraw przed snem, korzystania z urządzeń elektronicznych, czy oglądania telewizji. Ważna jest także odpowiednia temperatura i właściwe, subtelne oświetlenie w sypialni, wyeliminowanie drzemek w ciągu dnia, ograniczenie stresu oraz przestrzeganie regularnej pory zasypiania.

Czasem jednak leczenie bezsenności u dzieci wymaga także wdrożenia odpowiedniej strategii terapeutycznej, sprowadzającej się do farmakoterapii lub terapii poznawczo-behawioralnej.

5. Skutki bezsenności u dzieci

Zdrowy i odpowiednio długi sen jest niezbędny dla dobrego stanu zdrowia i samopoczucia, zwłaszcza w przypadku najmłodszych. Sen wpływa bowiem na koncentrację dziecka, jego uwagę, nastrój, zdolności poznawcze, a nawet prawidłowe funkcjonowanie odporności.

Zbyt krótki sen wpływa negatywnie nie tylko na samopoczucie dziecka w nocy, ale też na jego funkcjonowanie całodobowe. Zaburzenia snu u 3-latka i dzieci w innym wieku prowadzą do gorszego samopoczucia fizycznego oraz emocjonalnego.

Skutki bezsenności u dzieci to m.in.:

  • obniżona koncentracja, problemy w skupieniu uwagi (co przekłada się często na gorsze wyniki w nauce),
  • trudności z kontrolowaniem nastroju, nadpobudliwość i impulsywność,
  • nadmierna senność i zmęczenie w ciągu dnia,
  • problemy behawioralne,
  • niski poziom energii, obniżona wydajność,
  • mniejsza odporność, pogorszenie stanu zdrowia,
  • większe ryzyko nadwagi i otyłości.

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Następny artykuł: Do kiedy karmić dziecko w nocy?
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze