Bezsenność w ciąży - przyczyny, sposoby

Bezsenność w ciąży towarzyszy wielu kobietom. Problemy z zasypianiem związane są zazwyczaj ze zmianami, które dokonują się w ciele kobiety. Bezsenność może być przyczyną gorszego samopoczucia czy zaburzeń nastroju i funkcji poznawczych. Kobiecie ciężarnej trudno jest poradzić sobie z tym problemem, ponieważ okres ciąży jest przeciwwskazaniem do stosowania większości leków, w tym środków nasennych.

Bezsenność w ciąży może mieć następujące postaci (występujące razem lub oddzielnie):

• trudności w zaśnięciu,
• częste budzenie się w nocy,
• trudności w ponownym zaśnięciu,
• sen nie przynoszący wystarczającej ilości wypoczynku i regeneracji.

Bezsenność w ciąży powoduje, że kobieta jest zmęczona, rozdrażniona i nie ma siły na wykonywanie wielu czynności. Trudności z zasypianiem mogą także negatywnie odbić się na zdrowiu dziecka. Warto mieć na uwadze, że istnieją domowe (a przy tym w pełni bezpieczne spodoby), które pozwalają poradzić sobie z bezsennością w ciąży.

Bezsenność może pojawić się już w pierwszym trymestrze ciąży, jest ona wtedy spowodowana przede wszystkim niepokojem o dziecko i siebie. Jest ona jednak rzadka w tym czasie. Drugi trymestr to czas spokoju i harmonii dla przyszłej mamy, bezsenność praktycznie wtedy nie występuje. Najgorszym dla snu okresem ciąży jest trzeci, ostatni jej trymestr. Pod koniec ciąży pojawia się wiele czynników, które nie pozwalają zasnąć przyszłej mamie. Stres spowodowany zbliżającym się porodem, strach przed nowymi obowiązkami i nową rzeczywistością, nie zapominając również o przyczynach natury fizjologicznej. Wszystkie te czynniki powodują, że kobieta ciężarna może uskarżać się na problemy ze snem.

Wśród najczęstszych przyczyn bezsenności w ciąży wymienić należy:

• częste parcie na pęcherz w nocy,
• duży rozmiar brzucha, który powoduje dyskomfort u ciężarnej,
• bóle pleców w zaawansowanej ciąży,
• zmiana ułożenia narządów wewnętrznych w jamie brzusznej,
• bóle piersi,
• utrudnione oddychanie,
• zgagę,
• dolegliwości trawienne,
• niepokój o przebieg porodu i zdrowie dziecka,
• wahania hormonalne (zwiększenie stężenia estrogenów ma znaczący wpływ na fazy snu: może powodować wydłużenie fazy REM oraz skrócenie fazy NREM),
• bardzo intensywne sny,
• bolesne kopniaki od dziecka,
• silne skurcze nóg oraz łydek,
• skurcze przepowiadające.

Sposoby na bezsenność w ciąży to nie to samo co leczenie bezsenności u osób niebędących w ciąży. Większość leków i część ziół nie jest odpowiednia dla kobiet w ciąży, gdyż mogą one zagrozić dziecku. Jak zaradzić bezsenności w ciąży bez sięgania po środki nasenne? Oto najpopularniejsze sposoby, które pomogą zwalczyć problemy ze snem.

Kobietom ciężarnym, borykającym sie z problemem bezsenności zaleca się:

• unikanie ciężkich i tłustych pokarmów, ponieważ dolegliwości trawienne nie sprzyjają zasypianiu,
• spożywanie brązowych ryżów oraz makaronów (pokarmy te zawierają wolno przyswajalne cukry),
• nieforsowne, specjalne ćwiczenia dla kobiet w ciąży w ciągu dnia,
• ciepłą kąpiel lub prysznic przed snem,
• unikanie napojów gazowanych,
• spokojne spacery przed pójściem spać,
• wietrzenie pomieszczenia do spania (optymalna temperatura na noc to 21 st. C),
• masaż pleców czy stóp przed snem,
• rezygnacja z alkoholu, kawy, mocnej herbaty,
• dostosowanie temperatury tak, aby w mieszkaniu nie było za ciepło ani za zimno,
• aromaterapię,
• relaksację i słuchanie przyjemnej, spokojnej muzyki.

Jeśli jesteś w ciąży i borykasz się z problemem bezsenności, pamiętaj, że na trudności z zasypianiem pomagają znane i wyuczone rytuały. Możesz dla przykładu zawsze około godziny dwudziestej brać ciepłą kąpiel z olejkami eterycznymi, a później poprosić partnera o wykonanie odprężającego masażu przy świecach.

Ciąża to czas, kiedy powinnaś nauczyć się relaksować. Tak naprawdę najskuteczniejsza na bezsenność w ciąży jest prawidłowa higiena snu. Wieczorem unikaj wszelkiego rodzaju ekscytacji: aktywności fizycznej, kawy, herbaty, ożywionych dyskusji itd. Zarezerwuj swoją sypialnię tylko i wyłącznie do spania. Nie oglądaj tam telewizji, nie korzystaj z komputera, a nawet nie rozmawiaj przez telefon. Kładź się do łóżka, tylko żeby spać i od razu, kiedy poczujesz senność.

Postaraj się kłaść zawsze o tej samej godzinie. Spróbuj się zrelaksować ze szklanką ciepłego mleka w jednej ręce i książką w drugiej. Jeśli masz problem z zaśnięciem, wypróbuj tego triku: połóż się na lewym boku, wyprostuj lewą nogę, a prawą zegnij w kolanie. Włóż poduszkę między nogi, żeby nie ściskać brzucha. Specjaliście zalecają również planowanie drobnych drzemek w ciągu dnia. Dzięki nim odzyskasz siły i zregenerujesz organizm. Odpowiednia pora na drzemkę to czas przed południem. Drugą drzemkę możesz zaplanować już po południu.

W okresie ciąży warto wykonywać także ćwiczenia oddechowe oraz relaksacyjne. Postaraj się skorzystać z pomocy pań pracujących w szkołach rodzenia. Szkoły rodzenia mają w swojej ofercie specjalne zajęcia relaksacyjne dla przyszłych mam.

Ciąża to nie choroba, to naturalny stan, do którego kobieta została przygotowana przez naturę. Jeśli źródłem bezsenności jest niepokój, a ciąża bardzo cię stresuje - polecamy rozmowę z przyjaciółką, najlepiej także mamą. To na pewno zmniejszy towarzyszące ci napięcie psychiczne.

W walce z bezsennością pomocna okazuje się również medycyna naturalna. W szczególności homeopatia lub akupunktura.

Jeżeli pomimo stosowania powyższych metod, wciąż masz problemy ze snem w ciąży, najlepiej zwrócić się do lekarza. Co prawda, wszystkie środki nasenne stanowią zagrożenie ciąży i są całkowicie zabronione, jednak istnieją również łagodne preparaty uspokajające, które można stosować bez obaw. Zawsze jednak należy taką decyzję skonsultować ze specjalistą. Warto podkreślić, że niektóre zioła mogą być niebezpieczne dla kobiet ciężarnych. Stosowanie ich bez konsultacji z lekarzem może być przyczyną komplikacji.

Pamiętaj, aby nie stosować żadnych środków farmakologicznych, jeśli lekarz nie wyraził na to zgody. Takie postępowanie może zaszkodzić twojemu dziecku.

Źródła

1. Szelenberger W. Bezsenność, Via Medica, Gdańsk 2007, ISBN 83-60072-61-5
2. Prusiński A. Bezsenność i inne zaburzenia snu, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007, ISBN 83-200-3434-9
3. Hanretty K. P. Położnictwo, Urban & Partner, Wrocław 2006, ISBN 83-89581-34-5
4. Dudenhausen J. Położnictwo praktyczne i operacje położnicze, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, ISBN 978-83-200-4032-6