Braki leków coraz częstsze. Eksperci apelują o narodową strategię
Raport "Bezpieczni w czasie kryzysu", przygotowany przez Wojskowy Instytut Medyczny, Rynek Zdrowia i WNP Economic Trends, wskazuje, że dostępność leków stała się jednym z kluczowych elementów bezpieczeństwa narodowego. Doświadczenia ostatnich lat – pandemia COVID-19, a później wojna w Ukrainie – unaoczniły, że zakłócenia w globalnych łańcuchach dostaw mogą prowadzić do dramatycznych braków w systemie ochrony zdrowia.
Polska produkuje tylko 1/3 potrzebnych leków. Reszta zależy od importu
W tym artykule:
Polska zależna od importu
Z raportu wynika, że Polska jest w stanie wyprodukować jedynie jedną trzecią podstawowych leków potrzebnych pacjentom. Pozostałe dwie trzecie zależą od importu substancji czynnych (API), głównie z Azji.
To uzależnienie sprawia, że każdy kryzys geopolityczny czy logistyczny przekłada się na ryzyko niedoborów w aptekach i szpitalach. Jak pokazują dane, w placówkach wojskowych braki leków zgłaszane są średnio raz w miesiącu, co zmusza lekarzy do improwizacji terapeutycznych.
Lekowe rezerwy i doświadczenia wojny w Ukrainie
Znaczenie rezerw strategicznych ujawniło się szczególnie po 24 lutego 2022 roku, kiedy Polska przyjęła falę uchodźców oraz rannych z Ukrainy. Zapas leków i sprzętu medycznego pozwolił wtedy na szybkie zabezpieczenie podstawowych potrzeb zdrowotnych.
Brak leków. "Polscy klienci klientami drugiej kategorii"
Autorzy raportu podkreślają, że podobne rozwiązania powinny być rozwijane systemowo – tak jak inwestycje w nowoczesne metody logistyki, np. drony transportujące leki do trudno dostępnych miejsc.
Zobacz także: Nowe obwieszczenie MZ. Te leki trudno będzie kupić
Potrzebna narodowa strategia
Eksperci zwracają uwagę, że kluczowe znaczenie ma opracowanie narodowej strategii bezpieczeństwa lekowego. Powinna ona obejmować:
zwiększenie krajowej produkcji leków i substancji czynnych,
budowanie i utrzymywanie rezerw strategicznych,
wykorzystanie listy leków krytycznych w refundacji i zamówieniach publicznych,
systemowe wsparcie firm farmaceutycznych z polskim kapitałem.
Wojskowy Instytut Medyczny prowadzi już prace nad algorytmami prognozowania zapotrzebowania na leki, które mają ułatwić planowanie i minimalizować ryzyko braków.
Współpraca krajowa i europejska
Raport podkreśla, że inwestycje w farmaceutyczną infrastrukturę produkcyjną i logistyczną powinny być traktowane jak strategiczne inwestycje państwowe. Wymaga to ścisłej współpracy między resortami zdrowia, rozwoju i funduszy, a także wsparcia ze strony Kancelarii Premiera.
Polska, jako członek UE, powinna również aktywnie zabiegać o przeznaczenie części funduszy europejskich na rozwój lokalnej produkcji farmaceutycznej.
Bezpieczeństwo lekowe nie jest już wyłącznie kwestią zdrowotną, ale integralnym elementem odporności państwa. W czasach kryzysów liczy się bowiem nie tylko sprzęt wojskowy, lecz także pewność, że pacjentom nie zabraknie leków ratujących życie.
Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
- Rynek Zdrowia
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
