Chrypka – krótkotrwała, długotrwała, chrypka a choroby

Chrypka, czyli szorstka barwa głosu połączona z uczuciem suchości i drapania w gardle, może wystąpić z wielu powodów. Najczęściej powstaje na skutek nadwerężenia głosu, ale przyczyny mogą być o wiele poważniejsze.

1. Chrypka krótkotrwała

Chrypka, która trwa krótko nie powinna być powodem do niepokoju. Powstaje zazwyczaj na skutek nadwyrężenia głosu (po długim i głośnym śpiewie np. na koncercie czy długim mówieniu, np. w pracy nauczycieli). Dość często towarzyszy też infekcjom dróg oddechowych.

Dieta może nas ochronić przed infekcjami układu oddechowego

Dieta odpowiednia dla naszego układu immunologicznego to nieprzetworzone owoce i warzywa, produkty pełnoziarniste...

zobacz galerię

2. Chrypka długotrwała

Jeśli chrypka utrzymuje się około 3-4 tygodnie, należy zgłosić się na wizytę do lekarza. W takim przypadku może ona być objawem jednej z wielu groźnych chorób, jak między innymi:

• przewlekłe zapalenie krtani,
• polipy i guzki w krtani,
• rak krtani.

3. Chrypka a przewlekłe zapalenie krtani

Do przewlekłego zapalenia krtani dochodzi na skutek pogrubienia strun głosowych lub zaniku błony śluzowej. Spowodowane może to być paleniem tytoniu, nadmiernym spożywaniem alkoholu, ostrym nieżytem krtani, nadużywaniem głosu oraz przebywaniem w pomieszczeniach, w których powietrze jest zanieczyszczone lub przegrzane. O przewlekłym zapaleniu krtani świadczy pojawienie się chrypki, uczucia drapania w gardle, suchego kaszlu i pieczenia w gardle.

4. Chrypka a polipy i guzki krtani

Na skutek przeciążenia strun głosowych lub przewlekłego stanu zapalnego, może dojść do powstania narośli na fałdach strun głosowych. Polipy i guzki mogą być przyczyną chrypki, a nawet czasowej utraty głosu. Polipy usuwane są operacyjnie, ponieważ ich obecność może blokować tchawicę i utrudniać oddychanie.

5. Chrypka a rak krtani

Chrypka może wydawać się niewinną dolegliwością. Zdaniem niektórych, ochrypły głos brzmi interesująco i zmysłowo. Jednak chrypa, która utrzymuje się dłużej niż 2-3 tygodnie, może świadczyć też o rozwijającym się nowotworze.

5.1. Rak krtani atakuje częściej mężczyzn

Rak krtani może objawić uporczywą, utrzymującą się ponad 2 lub 3 tygodnie chrypą. Jeśli zauważysz u siebie podobny problem, zamiast zachwycać się nowym, zmysłowo ochrypłym głosem, skieruj swoje kroki do lekarza. Zbyt późno wykryta choroba może wymagać nawet usunięcia narządu.

Raka krtani rozpoznaje się częściej u mężczyzn niż u kobiet. Panie cierpią na tę dolegliwość 10 razy rzadziej, choć przyczyny powstawania są dość złożone. Choroba zwykle atakuje pacjentów między 45. a 70. r.ż.

Z chorób nowotworowych w obrębie głowy i szyi, to rak krtani występuje najczęściej. W dużej mierze powodowany jest paleniem tytoniu. Przyczyną może być również nadużywanie alkoholu, przewlekłe stany zapalne krtani, zatrucie metalami ciężkimi, kontakt z azbestem, urazy mechaniczne, oparzenia krtani, praca głosem, infekcje, niedobory witaminy A.

5.2. Rozpoznanie raka krtani

Chorobę można wykryć podczas wizyty u laryngologa. Po zwykłej obserwacji, wykonuje się laryngoskopię, pobiera wycinki do dalszych badań. Przydatne są również badania radiologiczne, tomografia, rezonans magnetyczny.

Chrypa utrzymująca się ponad 2-3 tygodnie to jeden z pierwszych objawów, który powinien zaniepokoić i skłonić do konsultacji u lekarza. Oprócz tego warto zwrócić uwagę na trudności z przełykaniem, uczucie obecności ciała obcego w gardle, zmianę głosu, duże ilości plwociny, niekiedy z krwią, kaszel, duszności, nieświeży oddech, ból gardła, który promieniuje aż do ucha, powiększone węzły chłonne, nieuzasadnione chudnięcie, zmęczenie, osłabienie, bladość.

5.3. Rozwój raka krtani

Brodawczaki, białe smugi lub białe plamy na błonie śluzowej to stany, które poprzedzają rozwój nowotworu. Czasem dochodzi również do rogowacenia błon śluzowych. Rak nacieka na otaczające go tkanki, z czasem aż do zamknięcia krtani. Powoduje to duszność i zaburzenia oddychania. Komórki nowotworowe przenoszą się po organizmie wraz z limfą i krwią, dając rakowe przerzuty, nawet w odległych narządach.

Rak krtani może rozwijać się w różnych częściach krtani: nagłośni, głośni, podgłośni. Te w nagłośni źle rokują. To właśnie tam komórki nowotworowe lokują się najczęściej. Częstym skutkiem są więc przerzuty na węzły chłonne. Rzadziej spotyka się rozwój raka między krtanią, gardłem a przełykiem. Ten tzw. rak zapierścienny powoduje dysfagię i odynofagię, czyli zaburzenia przełykania i przechodzenia pokarmu do żołądka. Rak głośni może rokować potencjalnie najlepiej.

Leczenie, w zależności od stopnia zaawansowania choroby, polega na usunięciu całości lub części krtani. W najlepszym razie wycinana jest struna głosowa, w najgorszym - cała krtań i przyległe węzły chłonne.

W ramach NFZ można otrzymać elektroniczną protezę krtani. Chorzy mogą również podjąć naukę mowy przełykowej, która jednak jest pozbawiona intonacji. Podejmowane są także operacje rekonstrukcji narządu, co pozwala choremu funkcjonować jak dawniej.

6. Chrypka a choroba refluksowa

Powstanie chrypki może wynikać z choroby refluksowej żołądka. Cofanie się kwasu żołądkowego może wywołać obrzęk brzegów fałdów głosowych oraz tylnej części krtani. Oprócz chrypki chory doświadcza pieczenia krtani oraz uczucia obecności ciała obcego w gardle.

W takim przypadku należy zgłosić się lekarza, który przeprowadzi leczenie choroby refluksowej – miejscowe leczenie chrypki nie będzie skuteczne.

7. Chrypka a zmiany hormonalne

Chrypka może pojawić się również u osób, które mają zaburzenia hormonalne, jak w przypadku np. niedoczynności tarczycy. W tym przypadku występuje również suchość skóry, pogrubiony głos, przybieranie na wadze, ciągłe uczucie zmęczenia, obrzmienie twarzy i powiek. Wymienione objawy wiążą się ze z zachodzeniem zmian hormonalnych i wymagają konsultacji z endokrynologiem.