Co może powodować raka płuc?
Głównym czynnikiem sprzyjającym rozwojowi raka płuc jest palenie tytoniu. Istnieje jednak również cała grupa innych przyczyn, które w znacznym stopniu zwiększają ryzyko zachorowania.
1. Bierne palenie
Rak płuc może rozwinąć się u osoby, która nigdy nie paliła papierosów, ale była narażona na oddychanie powietrzem przepełnionym dymem tytoniowym.
Szacuje się, że bierne palenie jest przyczyną 1/3 zachorowań na raka płuca u osób niepalących, które mieszkają z palaczami tytoniu. Wyższe jest u nich również ryzyko rozwoju raka krtani i przełyku.
W dymie tytoniowym znajduje się blisko 7 tys. związków chemicznych, z czego co najmniej 250 jest szkodliwa, a 70 ma udowodnione działanie rakotwórcze (dane Amerykańskiego Towarzystwa ds. Walki z Rakiem).
Bierne palenie jest bardzo niebezpieczne dla dzieci, zwłaszcza jeśli ich rodzice palą w domu. Naraża to je na rozwój ciężkich zapaleń płuc i oskrzeli, nasila objawy astmy, podrażnia błony śluzowe. W przypadku niemowląt bierne palenie może doprowadzić do zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej (SIDS).
2. Azbest
Ryzyko rozwoju raka płuc jest wysokie również w przypadku osób narażonych na kontakt z pyłem azbestu. Są to materiały nieorganiczne wykorzystywane niegdyś w budownictwie, np. jako materiał izolacyjny.
Włókna azbestu trafiają do organizmu głównie drogą oddechową, gdzie przedostają się do pęcherzyków płucnych.
W Polsce zakaz stosowania i produkcji wyrobów zawierających azbest obowiązuje od 1997 roku. Niestety, nadal wiele domów i budynków gospodarczych pokrytych jest płytami eternitowymi.
Na ich usunięcie można otrzymać dofinansowanie. Nie wolno robić tego samodzielnie. Zajmują się tym ekipy specjalnie wyszkolonych pracowników budowlanych.
3. Radon
Radon to bezbarwny i bezwonny radioaktywny gaz szlachetny. W sposób naturalny występuje w środowisku. Gdy dochodzi do jego rozpadu, emituje promieniowanie alfa. Pochodne tego izotopu mieszają się z pyłem obecnym w powietrzu i osadzają się w błonach śluzowych (nosa, gardła, krtani) oraz w płucach.
Pierwiastek ten w odpowiednim stężeniu wykorzystywany jest w medycynie. Kąpiele w wodzie nasyconej radonem stosuje się u pacjentów z chorobami tarczycy i reumatoidalnym zapalaniem stawów.
Szkodliwe są natomiast duże dawki promieniowaniaa, na które szczególnie narażeni są górnicy. Radon gromadzi się też w budynkach mieszkalnych, zwłaszcza w piwnicach.
4. Zanieczyszczenie powietrze
W Polsce najbardziej zanieczyszczanym powietrzem oddychają mieszkańcy południowej i centralnej Polski. Na bardzo wysokim poziomie w naszym kraju jest emisja rakotwórczego benzo(a)pirenu. Dostaje się on do atmosfery wraz z dymem ulatującym się z pieców, w którym pali się drewno, śmieci i węgiel.
5. Dieta
Zachorowaniu sprzyja też dieta oparta na produktach o wysokim indeksie glikemicznym. Do takich wniosków doszli badacze z Uniwersytetu w Teksasie.
Naukowcy zaobserwowali, że u osób niepalących, a w jadłospisie których obecne było białe pieczywo, płatki śniadaniowe, biały ryż, istniało wyższe ryzyko zachorowania na raka płuc. Produkty o wysokim indeksie glikemicznym powodują gwałtowny wzrost poziomu cukru we krwi.
Rozwojowi raka płuc sprzyjają również czynniki genetyczne.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.
