Trwa ładowanie...

Co może powodować raka płuc?

 Agnieszka Gotówka
29.11.2018 16:39
Czynne palenie papierosów odpowiada za 90. proc. przypadków raka płuc
Czynne palenie papierosów odpowiada za 90. proc. przypadków raka płuc (123RF)

Głównym czynnikiem sprzyjającym rozwojowi raka płuc jest palenie tytoniu. Istnieje jednak również cała grupa innych przyczyn, które w znacznym stopniu zwiększają ryzyko zachorowania.

1. Bierne palenie

Rak płuc może rozwinąć się u osoby, która nigdy nie paliła papierosów, ale była narażona na oddychanie powietrzem przepełnionym dymem tytoniowym.

Szacuje się, że bierne palenie jest przyczyną 1/3 zachorowań na raka płuca u osób niepalących, które mieszkają z palaczami tytoniu. Wyższe jest u nich również ryzyko rozwoju raka krtani i przełyku.

W dymie tytoniowym znajduje się blisko 7 tys. związków chemicznych, z czego co najmniej 250 jest szkodliwa, a 70 ma udowodnione działanie rakotwórcze (dane Amerykańskiego Towarzystwa ds. Walki z Rakiem).

Zobacz film: "Kampanie antynikotynowe - czy są potrzebne?"
Czynne palenie papierosów odpowiada za 90. proc. przypadków raka płuc
Czynne palenie papierosów odpowiada za 90. proc. przypadków raka płuc (123RF)

Bierne palenie jest bardzo niebezpieczne dla dzieci, zwłaszcza jeśli ich rodzice palą w domu. Naraża to je na rozwój ciężkich zapaleń płuc i oskrzeli, nasila objawy astmy, podrażnia błony śluzowe. W przypadku niemowląt bierne palenie może doprowadzić do zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej (SIDS).

2. Azbest

Ryzyko rozwoju raka płuc jest wysokie również w przypadku osób narażonych na kontakt z pyłem azbestu. Są to materiały nieorganiczne wykorzystywane niegdyś w budownictwie, np. jako materiał izolacyjny.

Włókna azbestu trafiają do organizmu głównie drogą oddechową, gdzie przedostają się do pęcherzyków płucnych.

W Polsce zakaz stosowania i produkcji wyrobów zawierających azbest obowiązuje od 1997 roku. Niestety, nadal wiele domów i budynków gospodarczych pokrytych jest płytami eternitowymi.

Na ich usunięcie można otrzymać dofinansowanie. Nie wolno robić tego samodzielnie. Zajmują się tym ekipy specjalnie wyszkolonych pracowników budowlanych.

Objawy raka płuc, które zwykle bagatelizujemy
Objawy raka płuc, które zwykle bagatelizujemy [7 zdjęć]

Co roku ok. 21 tys. Polaków zapada na raka płuc. Najczęściej choroba dotyka nałogowych (a także biernych)

zobacz galerię

3. Radon

Radon to bezbarwny i bezwonny radioaktywny gaz szlachetny. W sposób naturalny występuje w środowisku. Gdy dochodzi do jego rozpadu, emituje promieniowanie alfa. Pochodne tego izotopu mieszają się z pyłem obecnym w powietrzu i osadzają się w błonach śluzowych (nosa, gardła, krtani) oraz w płucach.

Pierwiastek ten w odpowiednim stężeniu wykorzystywany jest w medycynie. Kąpiele w wodzie nasyconej radonem stosuje się u pacjentów z chorobami tarczycy i reumatoidalnym zapalaniem stawów.

Szkodliwe są natomiast duże dawki promieniowaniaa, na które szczególnie narażeni są górnicy. Radon gromadzi się też w budynkach mieszkalnych, zwłaszcza w piwnicach.

4. Zanieczyszczenie powietrze

W Polsce najbardziej zanieczyszczanym powietrzem oddychają mieszkańcy południowej i centralnej Polski. Na bardzo wysokim poziomie w naszym kraju jest emisja rakotwórczego benzo(a)pirenu. Dostaje się on do atmosfery wraz z dymem ulatującym się z pieców, w którym pali się drewno, śmieci i węgiel.

5. Dieta

Zachorowaniu sprzyja też dieta oparta na produktach o wysokim indeksie glikemicznym. Do takich wniosków doszli badacze z Uniwersytetu w Teksasie.

Naukowcy zaobserwowali, że u osób niepalących, a w jadłospisie których obecne było białe pieczywo, płatki śniadaniowe, biały ryż, istniało wyższe ryzyko zachorowania na raka płuc. Produkty o wysokim indeksie glikemicznym powodują gwałtowny wzrost poziomu cukru we krwi.

Rozwojowi raka płuc sprzyjają również czynniki genetyczne.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze