Co powstrzymuje nas przed piciem? Naukowcy mówią o "hamulcu w mózgu"

Najnowsze badania ujawniły istnienie w mózgu niewielkiej grupy neuronów, które mogą działać jak naturalny hamulec chroniący przed upijaniem się. Zdaniem ekspertów, odkrycie to może otwierać nowe możliwości w terapiach uzależnień.

Nowe badanie może w przyszłości stać się narzędziem w walce z uzależnieniem od alkoholuNowe badanie może w przyszłości stać się narzędziem w walce z uzależnieniem od alkoholu
Źródło zdjęć: © Getty Images
Aleksandra Zaborowska

Odkrycie, które może zmienić sposób leczenia uzależnień

Zespół naukowców z UMass Chan Medical School pod kierunkiem prof. Gilles’a Martina odkrył, że przyśrodkowa kora oczodołowo-czołowa, odpowiadająca za ocenę skutków naszych działań, odgrywa kluczową rolę w kontrolowaniu spożycia alkoholu. Badania, opublikowane 10 czerwca w prestiżowym czasopiśmie "Nature Neuroscience", przeprowadzono z wykorzystaniem nowoczesnej techniki optogenetyki. Pozwala ona sterować aktywnością neuronów za pomocą światła, co umożliwiło precyzyjne obserwowanie ich reakcji.

Eksperymenty na myszach pokazały, że aktywacja określonego klastra neuronów w tym obszarze mózgu ograniczała spożycie alkoholu, natomiast ich wyłączenie prowadziło do zwiększonego picia. Jak podkreśla prof. Martin, ta niewielka grupa komórek, stanowiąca zaledwie około 4 proc. neuronów w badanym regionie, może pełnić rolę "wbudowanego hamulca", wcześniej nieznanego w kontekście zachowań związanych z alkoholem.

Tak maskuje się depresja. "Strategia radzenia sobie"

Alkohol uruchamia unikalny zestaw neuronów

Jednym z najbardziej intrygujących odkryć badania było ustalenie, że wspomniane neurony reagują wyłącznie na alkohol. Ich aktywacja nie wpływała na inne zachowania myszy - nie zmieniała poziomu aktywności ani chęci picia wody czy słodzonych roztworów. To dowodzi, że mózg dysponuje specyficznym mechanizmem reagującym właśnie na alkohol, a nie na inne substancje stymulujące układ nagrody.

Prof. Martin zwrócił uwagę, że to prawdopodobnie pierwszy przypadek, gdy substancja psychoaktywna aktywuje niewielką grupę neuronów, które działają przeciwko jej własnym efektom. Oznacza to, że mózg może mieć wbudowany system obronny zapobiegający nadmiernemu spożyciu alkoholu - mechanizm, który u niektórych osób może działać słabiej lub być zaburzony.

Eksperci uważają, że odkrycie ma ogromny potencjał terapeutyczny. Prof. David Werner z Uniwersytetu Binghamton podkreślił, że zrozumienie działania tego "hamulca w mózgu" może pomóc w opracowaniu nowych metod leczenia zaburzeń związanych z nadużywaniem alkoholu. Zdaniem badacza, jeśli uda się pobudzić lub wzmocnić aktywność tych neuronów u ludzi, możliwe stanie się ograniczenie kompulsywnego picia bez konieczności całkowitej abstynencji.

Badanie otwiera więc drzwi do zupełnie nowego sposobu postrzegania uzależnień - nie tylko jako efektu psychicznego uzależnienia, lecz także zaburzenia w działaniu biologicznych mechanizmów kontroli w mózgu.

oprac. Aleksandra Zaborowska, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

  1. Live Science
  2. Nature Neuroscience

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach