Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (870 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Cytostatyki – zastosowanie, podział, działanie i skutki uboczne

Avatar placeholder
30.03.2021 12:28
Cytostatyki to leki stosowane w chemioterapii nowotworów.
Cytostatyki to leki stosowane w chemioterapii nowotworów. (gettyimages)

Cytostatyki, czyli leki cytostatyczne, są wykorzystywane w chemioterapii, metodzie systemowego leczenia nowotworów złośliwych. Ich działanie polega na niszczeniu zmian patologicznych, ale i szybko dzielących się komórek, które budują organizm. Co warto wiedzieć o cytostatykach? Jakie wywołują skutki uboczne?

spis treści

1. Co to są cytostatyki?

Cytostatyki, czyli leki cytostatyczne to inaczej leki przeciwnowotworowe. Stanowią grupę substancji naturalnych i syntetycznych, które są używane w chemioterapii nowotworów. Mają wąski indeks terapeutyczny.

Podstawą współczesnej chemioterapii jest kojarzenie kilku cytostatyków należących do różnych klas. Na czym polega ich działanie? Opiera się na zaburzaniu cyklu komórkowego, co prowadzi do śmieci komórki lub zahamowania jej rozwoju i podziałów.

2. Zastosowanie cytostatyków

Cytostatyki w leczeniu nowotworów są stosowane zarówno jako samodzielna metoda leczenia (to chemioterapia, czyli metoda systemowego leczenia nowotworów złośliwych za pomocą leków cytostatycznych.

Zobacz film: "Choroby serca najczęstszą przyczyną zgonów Polaków"

Chemioterapia jest jedną z trzech głównych metod leczenia nowotworów), jak i w sposób skojarzony z radioterapią i hormonoterapią, a także metodami chirurgicznymi. Ich podawanie może również poprzedzać główną metodę leczenia lub ją uzupełniać.

W przypadku nowotworów o wysokiej wrażliwości na chemioterapię leki cytotoksyczne stosuje się w celu uzyskania wyleczenia lub długotrwałej remisji choroby. To tak zwane postępowanie radykalne.

W sytuacji, gdy korzyści wynikające z leczenia przewyższają ryzyko pogorszenia stanu ogólnego i jakości życia w związku z niepożądanymi działaniami poszczególnych leków, wykorzystuje się je także w celu wydłużenia życia i zmniejszenia dolegliwości oraz objawów. To tak zwane postępowanie paliatywne.

Skuteczność leczenia zależy od stopnia, w jakim komórki nowotworowe zostaną zniszczone. Zwykle podczas jednej chemioterapii stosuje się kilka leków z różnych grup cytostatyków.

Powoduje to zwiększenie skuteczności leczenia. Leki dobiera się tak, aby miały różny mechanizm działania (zabijały komórkę różnymi sposobami) i jednocześnie inne działania niepożądane, dzięki czemu unika się nasilenia tych samych efektów toksycznych.

Zobacz także:

3. Podział leków cytostatycznych

Leki cytostatyczne można podzielić ze względu na fazę cyklu komórkowego, w której wywierają wpływ na komórki nowotworowe. Biorąc pod uwagę to kryterium dzieli się je na:

  • leki zależne od fazy - są aktywne w określonej fazie cyklu komórkowego, zastosowany lek działa wyłącznie na komórki nowotworowe znajdujące się w danym momencie w określonej fazie cyklu komórkowego,
  • leki niezależne od fazy cyklu komórkowego - cechują się liniową zależnością dawki i efektu działania, im większa dawka cytostatyku zostanie użyta, tym większy jest odsetek niszczonych komórek nowotworowych.

Podstawowym kryterium podziału cytostatyków jest jednak mechanizm działania leków. Do najlepiej poznanych i najpowszechniej stosowanych leków cytostatycznych należą:

  • leki alkilujące,
  • antymetabolity,
  • preparaty pochodzenia naturalnego.

Cytostatyki alkilujące to: chlorambucyl, cyklofosfamid, ifosfamid, estramustyna, chlormetyna, melfalan, karmustyna, lomustyna, streptozocyna, cisplatyna, karboplatyna, oksaliplatyna, busulfan, dekarbazyna, prokarbazyna, temozolomid.

Działają niezależnie od fazy cyklu komórkowego. Są stosowane w formie monoterapii, jak i terapii wielolekowej, najczęściej w nowotworach mózgu i naciekach białaczkowych OUN.

Antymetabolity to metotreksat, pemetreksed, fludarabina, merkaptopuryna, tioguanina, 5-fluorouracyl, gemcytabina, cytarabina, kapecytabina. Są lekami swoistymi dla fazy. Najlepsze efekty dają w leczeniu guzów szybko rosnących.

Leki cytostatyczne pochodzenia naturalnego to:

  • antybiotyki cytostatyczne (doksorubicyna, epirubicyna, idarubicyna, daunorubicyna, bleomycyna, daktynomycyna, mitomycyna, mitoksantron),
  • pochodne podofilotoksynowe (etopozyd, tenipozyd),
  • trucizny wrzeciona podziałowego (winblastyna, winkrystyna, winorelbina, paklitaksel, docetaksel, topotekan, irynotekan)
  • enzymy (asparaginaza).

4. Niepożądane działania cytostatyków

Leki cytostatyczne, oprócz tego, że działają toksycznie na komórki nowotworowe charakteryzujące się szybkimi podziałami, niszczą również inne szybko dzielące się zdrowe komórki, takie jak błony śluzowe, komórki włosów czy szpik kostny. To dlatego ich stosowanie oznacza takie działania niepożądane jak:

  • nudności i wymioty,
  • wrzody żołądka i dwunastnicy,
  • stany zapalne błon śluzowych układu pokarmowego,
  • anemia,
  • trombocytopenia,
  • neutropenia,
  • łysienie,
  • obniżenie odporności,
  • niepłodność,
  • działanie teratogenne i embriotoksyczne,
  • uszkodzenie nerek.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze