Demielinizacja - przyczyny, objawy, leczenie
Demielinizacja to skomplikowany proces, którego wynikiem są takie choroby, jak stwardnienie rozsiane, borelioza czy choroba Devica. Czym charakteryzują się zmiany demielinizacyjne i czy można im zapobiec?
1. Co to jest demielinizacja?
Demielinizacja to proces, w wyniku którego tzw. osłonki mielinowe w układzie nerwowym ulegają rozpadowi. W wyniku tego zanika mielina, czyli substancja wytwarzana przez oligodendrocyty w ośrodkowym układzie nerwowym oraz przez tzw. komórki Schwanna w obwodowym układzie nerwowym.
Jeśli otoczka mielinowa ulegnie zniszczeniu, zaatakowana komórka nerwowa nie może dłużej przesyłać impulsów eletrycznych. To skutkuje zaburzeniami funkcjonowania układu neurologicznego.
Zmiany demielinizacyjne mogą mieć charakter pierwotny (dysmielinizacja) lub pojawić się na skutek uszkodzenia prawidłowo rozwiniętych do tej pory osłonek mielinowych.
Dysmielinizacja często towarzyszy chorobom metabolicznym, takim jak choroba Krabbego, choroba Niemanna-Picka lub zespół Hurler. W tej sytuacji objawy choroby pojawiają się już we wczesnym dzieciństwie i niestety zawsze wiążą się z upośledzeniem psychoruchowym.
Demielinizacja właściwa może pojawić się w każdym wieku.
2. Diagnostyka demielinizacji
Na skutek postępujących procesów demienilizacyjnych, w istocie białej mózgowia tworzą się obszary zwane plakami demielinizacyjnymi. Badaniem, które pozwala ustalić lokalizację i rozległość tego obszaru jest rezonans magnetyczny.
Jeśli jednak zmiany obejmują obwodowy układ nerwowy, wówczas badania obrazowe nie są skuteczną metodą diagnostyczną.
3. Choroby demielinizacyjne
Najczęstszym schorzeniem, wynikającym z postępujących zmian demielinizacyjnym, jest stwardnienie rozsiane (SM). Choroba związana jest z pierwotną postacią demielinizacji i obejmuje ośrodkowy układ nerwowy, czyli mózg i rdzeń. Oprócz tego do zmian demielinizacyjnych w tym obszarze zalicza się także:
- choroba Devica, czyli zapalenie nerwów wzrokowych i rdzenia kręgowego
- ostre rozsiane zapalenie mózgu
- zapelenie rdzenia
- choroba Schildera
- leukodystrofia
- encefalopatia alkoholowa
Zmiany, które zlokalizowane są w obwodowym układzie nerwowym, najczęściej ujawniają się jako:
- polineuropatia demielinizacyjna
- parestezje
- zespół Guillaina-Barrego (GBS)
3.1. Demielinizacja a stwardnienie rozsiane, borelioza i zmiany naczyniowe
Stwardnienie rozsiane to najczęstsza choroba demielinizacyjna, obejmująca ośrodkowy układ nerwowy. Jej pierwsze objawy można zauważyć między 20 a 40 rokiem życia. Występujące w jej przebiegu objawy neurologiczne z reguły ulegają naprzemiennemu zaostrzeniu i remisji.
Jeśli zmiany są niewielkie, nie muszą świadczyć o stwardnieniu rozsianym, ale o innych schorzeniach o charakterze naczyniopochodnym, takimi jak udar niedokrwienny, mikroangiopatia czy udarów lakunarnych.
W przypadku boreliozy sytuacja jest wyjątkowo poważna, jeśli na skutek zmian demielinizacyjnych dochodzi do zapalenia mózgu i rdzenia kręgowego. Choroba może mieć bardzo ciężki przebieg i objawiać się zaburzeniami świadomości, niedowładem i problemami z oddychaniem.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.