Demielinizacja - przyczyny, objawy, leczenie

Demielinizacja to skomplikowany proces, którego wynikiem są takie choroby, jak stwardnienie rozsiane, borelioza czy choroba Devica. Czym charakteryzują się zmiany demielinizacyjne i czy można im zapobiec?

Demielinizacja to skomplikowany proces, którego wynikiem są takie choroby, jak stwardnienie rozsianeDemielinizacja to skomplikowany proces, którego wynikiem są takie choroby, jak stwardnienie rozsiane
Źródło zdjęć: © GettyImages
Kinga Olchowy

Co to jest demielinizacja?

Demielinizacja to proces, w wyniku którego tzw. osłonki mielinowe w układzie nerwowym ulegają rozpadowi. W wyniku tego zanika mielina, czyli substancja wytwarzana przez oligodendrocyty w ośrodkowym układzie nerwowym oraz przez tzw. komórki Schwanna w obwodowym układzie nerwowym.

Jeśli otoczka mielinowa ulegnie zniszczeniu, zaatakowana komórka nerwowa nie może dłużej przesyłać impulsów eletrycznych. To skutkuje zaburzeniami funkcjonowania układu neurologicznego.

Zmiany demielinizacyjne mogą mieć charakter pierwotny (dysmielinizacja) lub pojawić się na skutek uszkodzenia prawidłowo rozwiniętych do tej pory osłonek mielinowych.

Selma Blair o pierwszych objawach. Nie wiedziała wtedy, że to stwardnienie rozsiane

Dysmielinizacja często towarzyszy chorobom metabolicznym, takim jak choroba Krabbego, choroba Niemanna-Picka lub zespół Hurler. W tej sytuacji objawy choroby pojawiają się już we wczesnym dzieciństwie i niestety zawsze wiążą się z upośledzeniem psychoruchowym.

Demielinizacja właściwa może pojawić się w każdym wieku.

Diagnostyka demielinizacji

Na skutek postępujących procesów demienilizacyjnych, w istocie białej mózgowia tworzą się obszary zwane plakami demielinizacyjnymi. Badaniem, które pozwala ustalić lokalizację i rozległość tego obszaru jest rezonans magnetyczny.

Jeśli jednak zmiany obejmują obwodowy układ nerwowy, wówczas badania obrazowe nie są skuteczną metodą diagnostyczną.

Choroby demielinizacyjne

Najczęstszym schorzeniem, wynikającym z postępujących zmian demielinizacyjnym, jest stwardnienie rozsiane (SM). Choroba związana jest z pierwotną postacią demielinizacji i obejmuje ośrodkowy układ nerwowy, czyli mózg i rdzeń. Oprócz tego do zmian demielinizacyjnych w tym obszarze zalicza się także:

  • choroba Devica, czyli zapalenie nerwów wzrokowych i rdzenia kręgowego
  • ostre rozsiane zapalenie mózgu
  • zapelenie rdzenia
  • choroba Schildera
  • leukodystrofia
  • encefalopatia alkoholowa

Zmiany, które zlokalizowane są w obwodowym układzie nerwowym, najczęściej ujawniają się jako:

  • polineuropatia demielinizacyjna
  • parestezje
  • zespół Guillaina-Barrego (GBS)

Demielinizacja a stwardnienie rozsiane, borelioza i zmiany naczyniowe

Stwardnienie rozsiane to najczęstsza choroba demielinizacyjna, obejmująca ośrodkowy układ nerwowy. Jej pierwsze objawy można zauważyć między 20 a 40 rokiem życia. Występujące w jej przebiegu objawy neurologiczne z reguły ulegają naprzemiennemu zaostrzeniu i remisji.

Jeśli zmiany są niewielkie, nie muszą świadczyć o stwardnieniu rozsianym, ale o innych schorzeniach o charakterze naczyniopochodnym, takimi jak udar niedokrwienny, mikroangiopatia czy udarów lakunarnych.

W przypadku boreliozy sytuacja jest wyjątkowo poważna, jeśli na skutek zmian demielinizacyjnych dochodzi do zapalenia mózgu i rdzenia kręgowego. Choroba może mieć bardzo ciężki przebieg i objawiać się zaburzeniami świadomości, niedowładem i problemami z oddychaniem.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Rak coraz częściej staje się chorobą przewlekłą. To sukces medycyny, ale też wyzwania dla systemu
Rak coraz częściej staje się chorobą przewlekłą. To sukces medycyny, ale też wyzwania dla systemu
Błagała o cesarskie cięcie. Dziś jej synek jest niepełnosprawny, a rodzice walczą o sprawiedliwość
Błagała o cesarskie cięcie. Dziś jej synek jest niepełnosprawny, a rodzice walczą o sprawiedliwość
Chudną przez Ozempic. Potem pojawiają się skutki uboczne
Chudną przez Ozempic. Potem pojawiają się skutki uboczne
Zwiększa ryzyko nowotworów. Wpływa na procesy zapalne i uszkadza DNA komórek
Zwiększa ryzyko nowotworów. Wpływa na procesy zapalne i uszkadza DNA komórek
Szpital w Bielsku-Białej zamknięty. Doszło tam do tragedii
Szpital w Bielsku-Białej zamknięty. Doszło tam do tragedii
Król Karol III apeluje, by badać się pod kątem chorób nowotworowych. Sam zmaga się z rakiem
Król Karol III apeluje, by badać się pod kątem chorób nowotworowych. Sam zmaga się z rakiem
Unikaj w czasie infekcji. Nasilają objawy choroby i spowalniają powrót do zdrowia
Unikaj w czasie infekcji. Nasilają objawy choroby i spowalniają powrót do zdrowia
Otwierasz oczy, zanim zadzwoni poranny alarm? To dlatego ciało czasem wyprzedza budzik
Otwierasz oczy, zanim zadzwoni poranny alarm? To dlatego ciało czasem wyprzedza budzik
Więcej pieniędzy, ale rosnąca dziura w budżecie NFZ. Mija dwa lata rządu Donalda Tuska
Więcej pieniędzy, ale rosnąca dziura w budżecie NFZ. Mija dwa lata rządu Donalda Tuska
Nowy pasożyt w Polsce. Przybył z Ameryki, a szkodzić może nie tylko przyrodzie
Nowy pasożyt w Polsce. Przybył z Ameryki, a szkodzić może nie tylko przyrodzie
Prosty sposób na dłuższe życie. Ten nawyk chroni przed chorobami serca i przedwczesną śmiercią
Prosty sposób na dłuższe życie. Ten nawyk chroni przed chorobami serca i przedwczesną śmiercią
Serce ostrzega wcześniej, niż myślisz. Tych siedmiu objawów pod żadnym pozorem nie ignoruj
Serce ostrzega wcześniej, niż myślisz. Tych siedmiu objawów pod żadnym pozorem nie ignoruj