Ecstasy - charakterystyka, działanie

Nazwa chemiczna ecstasy brzmi dokładnie 3,4 metyleno-dwutlenek metyloamfetaminy, czyli w skrócie MDMA. Po raz pierwszy ecstasy uzyskano w 1914 roku. Ecstasy stanowi pochodną fenyloetyloaminy (podobną do noradrenaliny). Na początku lat 70. XX wieku ecstasy używano w psychoterapii, by ułatwić pacjentom odkrywanie własnych emocji i uczuć. Potem chciano zastosować środek w walce z nadmiernym apetytem, ale nigdy nie trafił on legalnie w takiej postaci na rynek farmaceutyczny. Z czasem wycofano jego użycie również z działań terapeutycznych.

Główne niebezpieczeństwo związane z przyjmowaniem ecstasy wiąże się z faktem, że około 80% tabletek ecstasy w nielegalnym obiegu wcale nie zawiera MDMA. Większość tabletek zawiera wiele „wypełniaczy”, substancji szkodliwych albo po prostu metyloamfetaminę.

Jak wygląda ecstasy? Zwykle przybiera postać kapsułek lub tabletek w różnych kolorach. Na niektórych pastylkach drukuje się lub wytłacza przeróżne napisy lub logo, np. w kształcie ptaka, sierpa, młota, kota itp. Czasem ecstasy ma postać proszku, w składzie którego są obecne różne ilości innych narkotyków, najczęściej amfetaminy.

Po czym poznać, że ktoś zażywa ecstasy? Po kolorowych pastylkach, ale również rozszerzonych źrenicach, pobudzeniu, braku koordynacji ruchowej, dezorientacji w przestrzeni, bełkotliwej mowie, wesołkowatości, irracjonalnym zachowaniu, np. prowadzeniu rozmów z wyimaginowanymi osobami. Jednorazowo przyjmuje się zazwyczaj od 75 do 200 mg MDMA. Pierwsze efekty narkotyczne widać po około 40 minutach, po następnych 30 minutach działanie ecstasy słabnie, a po około 6 godzinach ustępuje całkowicie.

Zazwyczaj przyjmujący ecstasy nie prezentują wizerunku stereotypowego narkomana, twierdząc, że od MDMA nie da się uzależnić ze względu na jego funkcję. Ecstasy jest nazywane „pigułką szczęścia”, gdyż najczęściej jest przyjmowane na różnego rodzaju imprezach, by zintensyfikować przyjemność.

Na świecie ecstasy praktycznie nigdy nie uznano za narkotyk w stereotypowym rozumieniu, gdyż nie bierze się go przez dłuższy czas. Ecstasy to „narkotyk na imprezę”, dlatego wiele osób uważa, że nie można się od niego uzależnić.

Ecstasy należy do psychostymulantów i, jak sama nazwa wskazuje, jego przyjmowanie ma służyć pobudzeniu oraz poprawie nastroju. Po zażyciu ecstasy człowiek odczuwa radość, euforię, lepiej się bawi, staje się bardziej towarzyski, swobodny i spontaniczny, wyzbywa się hamulców. Ecstasy powoduje wyostrzenie zmysłów, odnosi się wrażenie, że jest się bardziej błyskotliwym, wrażliwym na różne bodźce. Barwy i dźwięki stają się wyrazistsze i intensywniejsze.

Ecstasy powoduje zwiększenie produkcji neuroprzekaźników, które odpowiadają za dobre samopoczucie – dopaminy, serotoniny i noradrenaliny. Działanie ecstasy zależy od subiektywnych odczuć przyjmującego i sytuacji, w jakiej przyjmowana jest substancja psychoaktywna. Jeżeli jest się w złym humorze, istnieje ryzyko, że ecstasy nasili niepokój, napięcie, poczucie utraty kontroli nad sobą, stany depresyjne i rozchwianie emocjonalne. Jeżeli człowiek w momencie zażywania ecstasy czuje się wyluzowany i spokojny, narkotyk może wzmocnić dobry nastrój, wywołując odprężenie, euforię, radość, zadowolenie z siebie i ze świata.

Somatyczne objawy przyjęcia ecstasy, to:

• przyspieszony puls,
• kołatanie serca,
• zwężenie źrenic,
• szczękościsk lub/i zgrzytanie zębami,
• wzrost ciśnienia krwi,
• wzrost temperatury ciała,
• uderzenia krwi do głowy,
• wzmożona potliwość,
• nudności, wymioty.

U niektórych ecstasy wywołuje spadek apetytu, pobudzenie psychoruchowe, silne pobudzenie seksualne z jednoczesnym brakiem zahamowań. Do negatywnych konsekwencji przyjmowania ecstasy zalicza się ryzyko wystąpienia złośliwego zespołu neuroleptycznego, cechującego się spadkiem ciśnienia, drgawkami, śpiączką i wzrostem temperatury ciała.

Ecstasy może być niebezpieczne dla osób, które cierpią na różne choroby układu krążenia. Ecstasy powoduje też kruszenie się zębów (z powodu zgrzytania zębami), ciężkie stany depresyjne, zespoły urojeniowe i psychozy. Istnieją też doniesienia o degeneracyjnym wpływie ecstasy na neurony w mózgu. Ecstasy nie wywołuje raczej uzależnienia fizycznego.

Do następnego sięgnięcia po narkotyk zmusza niejako zależność psychiczna, chęć przeżycia przyjemności i poprawy samopoczucia. Ecstasy jest środkiem mało toksycznym, jednak można go przedawkować. Następnego dnia po zażyciu ecstasy może wystąpić tzw. kac, objawiający się sennością, drażliwością, zawrotami głowy, zaburzeniami koncentracji, mdłościami i ogólnym zmęczeniem.

Źródła

1. Climati C., Dzieci nocy. Dyskoteki, ecstasy i alkohol. Nowe rodzaje samotności czy ciemność wymagająca rozjaśnienia?, „Jedność”, Kielce 2003, ISBN 83-7224-736-6.
2. Maxwell R., Dzieci, alkohol, narkotyki. Przewodnik dla rodziców, GWP, Gdańsk 2000, ISBN 83-85416-97-8.