Esica - położenie, choroby, diagnostyka i leczenie

Esica to odcinek jelita grubego, który jest końcowym fragmentem przewodu pokarmowego. Znajduje się w dolnym odcinku okrężnicy i łączy się z odbytnicą. Jej nazwa pochodzi od litery „s”, ponieważ przypomina ją swoim kształtem. Co warto o niej wiedzieć?

1. Co to jest esica?

Esica, inaczej okrężnica esowata (łac. sigmoideum), to część jelita grubego i końcowy odcinek przewodu pokarmowego. Nazwa pochodzi od jej kształtu, którym przypominaj literę "s". Esica początkowo łukiem wypukłym biegnie ku stronie prawej, po czym zakręca w dół, przechodząc w odbytnicę.

Okrężnica esowata jest unaczyniona przez żyły i tętnice krezkowe dolne. Przebiega nad lewym talerzem biodrowym, a zawieszona jest na długiej krezce jelita grubego. Wyściela ją nabłonek jelitowy z dużą ilością komórek śluzowych.

Zobacz film: "Choroby serca najczęstszą przyczyną zgonów Polaków"

Esica znajduje się w dolnym odcinku okrężnicy i łączy się z odbytnicą. Jest jednym z ośmiu odcinków, na jakie podzielone jest jelito grube. Oprócz niej na okrężnicę, składa się także:

• kątnica,
• wstępnica,
• poprzecznica,
• zstępnica,
• odbytnica,
• odbyt,
• wyrostek robaczkowy.

2. Choroby esicy

Esica to jeden z najbardziej narażonych na choroby odcinków jelita grubego. Do jej najczęstszych schorzeń zalicza się:

• skręt esicy, czyli popularnie zwany skręt kiszek, który może doprowadzić do zatkania i uciśnięcia naczyń krwionośnych. To groźna dla życia niedrożność jelit, której skutkiem może być martwica tej części jelita,
• uchyłki esicy (uchyłkowatość esicy, choroba uchyłkowa). Mówi się o nich, gdy na zewnętrznej ścianie jelita pojawią się drobne uwypuklenia - niewielkie twory, kształtem przypominające woreczek. Przyczyną ich pojawiania się jest upośledzenie elastyczności kolagenu w ścianie jelita. Uchyłki esicy występują pojedynczo lub w grupach. To konsekwencja typowych błędów żywieniowych,
• zapalenie uchyłków esicy polega na zaleganiu mas kałowych w uchyłkach oraz zapaleniu błony śluzowej uchyłka. Nieleczone zapalenie uchyłków może doprowadzić do powstania ropnia, przedziurawienia jelita grubego, a nawet całkowitej niedrożności jelita,
• polip esicy (hiperplastyczne, kosmkowe i adenomatyczne). Polipy, czyli wypuklenia ponad powierzchnię ściany jelita, to jedna z najczęściej diagnozowanych chorób jelita grubego. Tego typu zmiany dzielą się na nowotworowe i nienowotworowe (częstsze). U większości dorosłych zdiagnozowane polipy esicy to tzw. gruczolaki, które mogą się w przyszłości przekształcić w zmiany nowotworowe. U dzieci i młodzieży najczęściej pojawiają się mniej groźne polipy młodzieńcze,
• dysplazja komórek jelitowych (zmiany nowotworowe w różnych fazach rozwoju),
• nowotwory złośliwe - rak jelita grubego,
• zapalne choroby esicy, tzw. IBD: wrzodziejące zapalenie jelita grubego i choroba Leśniowskiego-Crohna. Mają one charakter autoimmunologiczny,
• zwężenie esicy, wywołane przez guzy, kamienie kałowe czy obrzęk śluzówki w chorobach zapalnych.

Chorobom esicy często towarzyszą dolegliwości bólowe w jamie brzusznej, zlokalizowane nad lewym talerzem biodrowym. Inne objawy to zaburzenia rytmu wypróżnień (uporczywe zaparcia, okresowe biegunki, problemy z wypróżnianiem, oddawanie stolca porcjami), spadek wagi ciała czy puste odbijanie.

Sygnałem alarmowym zawsze powinna być obecność świeżej krwi w stolcu, osłabienie, dyskomfort w jamie brzusznej (to najczęstsze objawy raka jelita grubego). Wiele chorób i patologii nie daje objawów, a pacjenci dowiadują się o nich przypadkowo, na przykład podczas wykonywania kolonoskopii.

3. Diagnostyka i leczenie esicy

Esicę można badać na wiele sposobów. W celach diagnostycznych wykonuje się badania laboratoryjne, obrazowe i endoskopowe. Badania laboratoryjne to między innymi posiew kału i badanie kału na krew utajoną.

Badania obrazowe to USG jamy brzusznej, które jest ograniczone przez gazy jelitowe i służy jedynie do przesiewu oraz tomografia komputerowa, która może pomóc w rozpoznaniu chorób nowotworowych i choroby uchyłkowej.

W diagnostyce esicy najchętniej wykorzystuje się endoskopię przewodu pokarmowego, która polega na wziernikowaniu jelita poprzez kolonoskop. To urządzenie o wyglądzie sondy, na końcu której znajduje się mikrokamera do filmowania światła jelita.

Jak leczyć choroby esicy? Łagodne zmiany, na przykład polipy, można usunąć zabiegowo w czasie kolonoskopii (konieczne jest badanie histopatologiczne wycinka). Każde stwierdzenie polipa jest wskazaniem do jego usunięcia. Guzy złośliwe (rak esicy) trzeba operować.

Rokowanie zależy zawsze od stopnia rozwoju zmiany. Zapalenie jelita w chorobie uchyłkowej leczy się antybiotykiem. Przedziurawienie uchyłka wymaga interwencji chirurgicznej. Leczeniu chorób esicy, takich jak zapalenie nieswoiste (np. wrzodziejące) oznacza konieczność zastosowania środków zmniejszających odporność i immunomodulujących.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.