Histydyna – działanie, zastosowanie, niedobór i nadmiar w organizmie

Histydyna to organiczny związek chemiczny, jeden z aminokwasów białkowych, zaliczany do aminokwasów zasadowych i aromatycznych. Ma duże znaczenie dla funkcjonowania organizmu, zwłaszcza dzieci na wczesnym etapie życia oraz u nastolatków w okresie dojrzewania. Jej niedobór powoduje zmęczenie i brak energii. Co warto o niej wiedzieć?

1. Czym jest histydyna?

Histydyna (Histidine) to organiczny związek chemiczny zaliczany do grupy aminokwasów egzogennych. Oznacza to, organizm posiada umiejętność wytwarzania go. Substancja jest syntetyzowana z adenozyno-trójfosforanu i 5-fosforanu rybozy. Warto jednak podkreślić, że jest to aminokwas względnie egzogenny. Oznacza to, że w wystarczających ilościach jest go w stanie wytworzyć jedynie dorosły organizm. Ustrój rozwijający się syntetyzuje go zbyt mało.

Związek należy do aminokwasów zasadowych, gdyż jego boczny łańcuch posiada 2 atomy azotu. Zalicza się go również do aminokwasów aromatycznych, ponieważ zawiera aromatyczny pierścień imidazolowy.

Zobacz film: "Badania krwi - hemoglobina"

Histidinum ma postać krystalicznego proszku lub bezbarwnych kryształów. Oznacza się ją symbolem His lub H. Jej inna nazwa to kwas 2-amino-3-imidazopropionowy. Wzór sumaryczny histydyny to C6H9N3O2. Dzięki niej powstaje histamina. Jest także prekursorem syntezy karnozyny, może zostać przekształcona w glukozę (jest aminokwasem glukogennym).

2. Właściwości i rola substancji

Jakie znaczenie dla organizmu ma histydyna? Zapotrzebowanie na nią ma głównie związek z syntezą hemoglobiny, ale okazuje się, że działanie jej jest dość szerokie:

• odgrywa ważną rolę w procesie wzrostu oraz funkcjonowania organizmu,
• wykazuje działanie ochronne na układ krążenia, działa na niego ochronnie,
• zwiększa przepływ krwi, wykazuje właściwości antyarytmiczne,
• zapewnia równowagę składników mineralnych we krwi. Uwalnia gastrynę w żołądku. To enzym, który odpowiada nie tylko za trawienie, ale i pozyskiwanie różnych składników odżywczych, w tym witamin oraz minerałów,
• wspomaga pracę układu pokarmowego, wspomaga procesy trawienne,
• przyspiesza regenerację po wysiłku fizycznym,
• podnosi wytrzymałość i siłę, bierze udział w procesach metabolicznych,
• bierze udział w produkcji białek, ma wpływ na budowę tkanki mięśniowej,
• pomaga usuwać nadmiar metali ciężkich z organizmu, ma zdolność wiązania się z jonami metali przejściowych,
• wspiera funkcjonowanie układu immunologicznego, pomaga zwalczać infekcje,
• chroni komórki nerwowe,
• pomaga chronić organizm przed promieniowaniem UV.

3. Źródła histydyny

Histydynę można dostarczać organizmowi z pożywieniem. Jej źródła to białka pokarmowe, głównie zwierzęce. To zwłaszcza:

• mięso wieprzowe, drób,
• jaja,
• mleko i jego przetwory,
• ryby (tuńczyk, sardynki, łosoś wędzony)
• banany,
• rośliny strączkowe: fasola, groch, soja,
• sezam, orzechy, pestki dyni, nasiona lnu, słonecznika i sezamu, migdały,
• pieczywo razowe,
• kasza gryczana i jaglana.

Zapotrzebowanie na histydynę jest niewielkie. Jej nadmierne spożycie nie wywołuje negatywnych skutków. Szczególnie duże zapotrzebowanie na histydynę mają niemowlęta. Jego brak może skutkować zaburzeniami wzrostu i przyrostu masy ciała. Dla nich źródłem histydyny jest mleko matki.

4. Niedobór histydyny

Do niedoboru histydyny prowadzi źle zbilansowana dieta i silny bądź przewlekły stres. Jego objawem jest uczucie permanentnego zmęczenia, brak siły oraz niechęć do podejmowania aktywności. Co robić, by utrzymywać jej optymalny poziom? Kluczowe jest przestrzeganie zasad racjonalnej, dobrze zbilansowanej i różnorodnej diety zasobnej w składniki, które są zasobne w aminokwasy.

Innym sposobem na uzupełnienie niedoboru histydyny jest zażywanie suplementów. Suplementacja histydyny jest polecana osobom, które odczuwają przewlekle zmęczenie bądź prowadzą szczególnie aktywny tryb życia. Histydyna dostępna jest przeważnie w formie proszku i kapsułek. Pojawia się również w odżywkach białkowych. Zalecana dzienna dawka wynosi 150 mg. Jej suplementację warto jednak skonsultować z lekarzem.

5. Nadmiar histydyny

W kontekście omawianego aminokwasu pojawia się również pojęcie histydemii. Mówi się o niej, gdy obserwuje się zaburzenia związane z prawidłowym wchłanianiem się histydyny. Osoby zmagające się z tą uwarunkowaną genetycznie chorobą metaboliczną narażone są na nadmiar aminokwasu w organizmie. Objawami zaburzenia jest chwiejność emocjonalna, łagodny lub umiarkowany niedorozwój umysłowy czy opóźniony rozwój mowy i zaburzenia wymowy.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.