Insulina analogowa

Insulina jest hormonem produkowanym przez komórki beta wysp trzustkowych. Głównym bodźcem stymulującym wydzielanie insuliny jest wzrost stężenia glukozy we krwi. Insulina jest wytwarzana w celu obniżenia stężenia cukru we krwi. Rolą insuliny jest:

• ułatwienie przenikania glukozy do komórek,
• pobudzanie wątroby do wychwytywania i magazynowania nadmiaru glukozy,
• stymulowanie produkcji tłuszczów z nadwyżki węglowodanów,
• pobudzanie wytwarzania białek.

Insulina w leczeniu cukrzycy jest lekiem i musi być podawana w precyzyjnie ustalonych dawkach. Zamiennikami insuliny wytwarzanej w trzustce człowieka są preparaty insulinowe. Istnieją różne rodzaje insuliny: insulina ludzka oraz insulina analogowa.

Insuliny ludzkie, ze względu na długość działania, dzieli się na:

• insuliny krótkodziałające – czas ich działania wynosi od pięciu do ośmiu godzin, początek działania ujawnia się po 30-60 minutach od podania, szczyt działania osiągają między drugą a czwartą godziną;
• insuliny o przedłużonym czasie działania – czas ich działania wynosi od trzynastu do osiemnastu, a czasami nawet do dwudziestu czterech godzin, początek działania ujawnia się po jednej-trzech godzinach, szczyt działania osiągają po czterech-dwunastu godzinach;
• mieszanki insuliny krótkodziałającej i o przedłużonym czasie działania w odpowiednich proporcjach.

Insuliny analogowe, ze względu na długość działania, dzieli się na:

• analogi krótkodziałające – czas ich działania to trzy-pięć godzin, zaczynają działać po 10-20 minutach od podania, a szczyt działania osiągają po jednej-trzech godzinach;
• analogi o przedłużonym czasie działania – działają przez 24 godziny, początek działania ujawnia się po półtorej godzinie do dwóch godzin, nie osiągają szczytu działania, uwalniane są stopniowo do organizmu;
• mieszanki analogowe insuliny analogowej krótkodziałającej i insuliny o przedłużonym czasie działania w odpowiednich proporcjach – czas ich działania wynosi około doby, początek działania ujawniają po upływie 10-20 minut od podania, szczyt działania osiągają po jednej-czterech godzinach.

Wielokrotne wstrzykiwanie insuliny w ciągu doby uprzykrza cukrzykom życie. W wielu przypadkach rozwiązaniem może być insulina analogowa. Dobór preparatów insulinowych zależy od decyzji diabetologa i indywidualnych potrzeb chorego. Zwykle w leczeniu cukrzycy łączy się insulinę klasyczną i insulinę analogową. Insuliny analogowe zdecydowanie poprawiają komfort życia chorych na cukrzycę. Pozwalają utrzymać właściwy poziom glukozy po posiłku, między posiłkami i w czasie snu, zapobiegają nagłym spadkom i skokom glikemicznym. Są zdecydowanie wygodniejsze w użyciu niż insuliny ludzkie.

Klasyczne preparaty insuliny mają budowę identyczną z insuliną ludzką, choć powstają ze zmienionych genetycznie komórek drożdży piekarskich lub szczepu pałeczki okrężnicy. Komórki insuliny klasycznej składają się z dwóch łańcuchów aminokwasów – A i B – jak komórki naturalnej insuliny trzustkowej. Insulina ludzka wymaga częstego wstrzykiwania i uważnego kontrolowania poziomu cukru we krwi. By nie dopuścić do podwyższenia stężenia glukozy we krwi po jedzeniu, insulinę klasyczną najlepiej wstrzykiwać około pół godziny przed posiłkiem. Chory musi jeść dość regularnie. Komórki insuliny analogowej również mają dwa łańcuchy aminokwasów – A i B – lecz od ludzkiej insuliny różnią się jednym lub kilkoma aminokwasami, co zmienia właściwości farmakologiczne analogów.

Insulina analogowa, ze względu na zmienioną kolejność aminokwasów w łańcuchach, ma inny czas działania niż insulina ludzka – szybszy lub przedłużony. Modyfikacja struktury łańcucha B powoduje, że preparat po wstrzyknięciu wchłania się do krwi bardzo szybko, po 20-40 minutach osiąga szczyt, a po trzech-pięciu godzinach przestaje działać. To pozwala wstrzykiwać go bezpośrednio przed posiłkiem, w trakcie jedzenia, a nawet po nim. Chory sam może decydować o porze i częstoltliwości jedzenia. Modyfikacja struktury łańcucha A wpływa na wydłużenie czasu działania insuliny. Insulina analogowa o przedłużonym czasie działania powoli uwalnia się do krwi w przeciągu doby. Wstrzyknięcie preparatu raz na 24 godziny pozwala uzyskać prawidłowy poziom glukozy we krwi.

Wskazaniem do stosowania insuliny analogowej jest intensywna insulinoterapia. Leki analogowe zaleca się najczęściej chorym na cukrzycę typu I. Insuliny analogowe są szczególnie wskazane:

• w cukrzycy typu I o chwiejnym przebiegu (dzieci, młodzież, osoby chorujące ponad 15 lat),
• przy skłonnościach do hipoglikemii porannej, pojawiającej się o godzinie 5.00.-7.00.,
• po operacyjnym usunięciu trzustki.

Jakie są korzyści ze stosowania analogów ludzkiej insuliny?

• Przeciwdziałanie późnym powikłaniom cukrzycy poprzez lepsze wyrównywanie glikemii.
• Zmniejszenie ilości epizodów hipoglikemii.
• Wygoda stosowania – wstrzykiwanie insuliny bezpośrednio przed posiłkiem.
• Łatwe modyfikowanie dawek.
• Elastyczność trybu życia – przy niespodziewanym dodatkowym posiłku wystarczy wstrzyknąć jedną lub dwie jednostki analogu krótkodziałającego.
• Regulowanie ilości posiłków – nie ma konieczności spożywania przekąsek.

W nowej ustawie insulina analogowa nie jest w pełni refundowana. Spośród 38 typów insulin dostępnych na rynku, w 32 przypadkach cena dla pacjenta spadła, a w sześciu przypadkach wzrosła. Spadek ceny wynosi 5-19 zł.