Trwa ładowanie...

Leczy chore wątroby. Mówi, co jest kluczowe podczas jedzenia

 Katarzyna Prus
01.04.2024 14:05
Prof. Anna Boroń-Kaczmarska mówi, jakich zasad powinniśmy przestrzegać w święta
Prof. Anna Boroń-Kaczmarska mówi, jakich zasad powinniśmy przestrzegać w święta (Getty Images, allemedica)

Nadmiar tłustego jedzenia w towarzystwie alkoholu plus wiele godzin spędzonych przy stole to gotowa recepta na problemy z wątrobą. Niestety w święta funduje sobie to wielu Polaków. Jakich zasad przestrzegać, by uniknąć poważnych dolegliwości?

spis treści

1. Nie objadaj się

- Święta wielkanocne sprzyjają biesiadom przy stole, a pamiętajmy, że przejadanie się prowadzi do obciążenia układu pokarmowego, w tym żołądka i trzustki, a także wątroby. To właśnie na wątrobie spoczywa przetwarzanie dostarczanego pokarmu. By mogła sprawnie pracować, nie może więc go być za dużo. Zamiast dobrego samopoczucia, możemy sobie zafundować poważne problemy - tłumaczy w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Anna Boroń-Kaczmarska, specjalistka chorób zakaźnych, która zajmuje się m.in. leczeniem chorób wątroby.

Nadmiar tłuszczu jest bardzo szkodliwy dla wątroby
Nadmiar tłuszczu jest bardzo szkodliwy dla wątroby (Getty Images)
Zobacz film: "Rehabilitacja kardiologiczna"

Podczas gdy bez umiaru próbujemy kolejnych świątecznych przysmaków, wątroba ma coraz trudniejsze zadanie, któremu może zwyczajnie nie podołać. Mimo wyjątkowych zdolności do regeneracji może w końcu odmówić posłuszeństwa.

- Zbyt duże ilości jedzenia powodują dotkliwe konsekwencje w postaci niestrawności objawiającej się zgagą, bólem brzucha, problemami z wypróżnieniem czy wzdęciami. Uważać powinny szczególnie osoby, które mają już dolegliwości związane z wątrobą. Ograniczanie ilości jedzenia to jedna z podstawowych zasad - zaznacza.

Ekspertka zwraca też uwagę, że oprócz ilości ważne jest także to, co znajdzie się na świątecznym stole.

2. Ogranicz tłuszcze

Ogromnym obciążeniem dla wątroby jest nadmiar tłuszczów, dlatego tłuste produkty powinniśmy ograniczyć w pierwszej kolejności.

- Wielu Polaków nie wyobraża sobie świąt wielkanocnych bez białej kiełbasy czy tradycyjnej szynki. Niestety te przysmaki są prawdziwą bombą tłuszczu, z którą wątroba może sobie po prostu nie poradzić - zaznacza prof. Boroń-Kaczmarska.

Dlaczego tak się dzieje? - Tłuszcze są trawione przy udziale produkowanej przez wątrobę żółci, nie ma tu innej opcji. Jeśli tłuszczy będzie za dużo, wątroba może nie nadążyć z produkcją żółci i nie da rady strawić wszystkiego. Jeśli ta najwcześniejsza faza trawienia się nie powiedzie, tłuszcz zacznie zalegać w przewodzie pokarmowym i będzie zaburzał pracę jelit, do których powinna dotrzeć już przetworzona treść - wyjaśnia lekarka.

Zamiast nadmiaru tłustego mięsa i wędlin, warto dla równowagi postawić na warzywa.

- Kluczem jest jednak ich podanie. Chodzi o zrównoważenie obciążających wątrobę tłuszczy, więc najlepiej jeśli warzywa będą np. z dodatkiem oliwy z oliwek, a nie "utopione" w majonezie czy śmietanie, w których także jest tłuszcz. Warto więc wprowadzić modyfikacje do świątecznych sałatek - radzi ekspertka.

3. Alkohol wcale nie pomaga w trawieniu

Dodaje, że kolejna świąteczna pułapka to alkohol. - To najpoważniejsze zagrożenie dla wątroby. Niestety fakt, że Polacy piją w czasie świąt, napędza szkodliwy mit, że alkohol pomaga w trawieniu - zwraca uwagę prof. Boroń-Kaczmarska.

Zaznacza, że nie potwierdziły tego żadne badania naukowe. - Alkohol daje jedynie iluzoryczne poczucie, że mamy pusty żołądek i możemy zjeść więcej, niż w rzeczywistości powinniśmy. Tymczasem, kiedy przestanie działać, wydzielanie soków żołądkowych będzie nadmierne, co może powodować różne dolegliwości m.in. zgagę - zwraca uwagę lekarka.

Alkohol to największy wróg wątroby i najczęstsza przyczyna jej chorób oraz zgonów z tego powodu. Pity nawet w pozornie bezpiecznych ilościach może poważnie zaszkodzić.

- Pamiętajmy, że alkohol może być toksyczny nawet w ilościach, które uważamy za niewielkie. Tymczasem te pozornie niegroźne ilości też mogą wywołać alkoholowe zapalenie wątroby, którego przebieg jest nieprzewidywalny. W blisko 50 proc. przypadków u osób, które zmagają się z jego ciężką postacią, kończy się śmiercią nawet w ciągu kilku miesięcy - zaznacza prof. Boroń-Kaczmarska.

Regularne spożywanie alkoholu prowadzi też do odkładania się tłuszczu trzewnego i rozwoju stłuszczenia wątroby.

4. Wstań od stołu i ruszaj się

- Świąteczne spotkania nie powinny też polegać na ciągłym siedzeniu przy stole. Wątroba i tak w czasie świąt pracuje na pełnych obrotach, więc musimy jej pomóc w regeneracji, robiąc przerwy w jedzeniu. Inaczej bardzo szybko skończy się to niestrawnością - zaznacza lekarka.

- Taką przerwę dobrze wykorzystać na ruch, który pozytywnie wpływa na pracę układu pokarmowego, w tym wątroby. Obok tłustego i przetworzonego jedzenia, to właśnie alkohol i brak ruchu sprzyjają chorobom wątroby, w tym niealkoholowemu stłuszczeniu wątroby - dodaje ekspertka.

Prof. Boroń-Kaczmarska zaznacza też, że warto dbać o dobrą atmosferę przy świątecznym stole. Jedzenie w stresie może zaburzać pracę układu pokarmowego.

5. Zioła odciążą zmęczoną wątrobę

Wątroba ma silne właściwości regeneracyjne, ale jeśli jest zbyt obciążona, może potrzebować pomocy. Dlatego przed świętami warto też zaopatrzyć się w naturalne “wspomagacze”. Zamiast suplementów, które także mogą obciążać wątrobę lepiej sięgnąć po ziołowe napary, np. z ostropestu plamistego, czystka lub rumianku.

- W odciążeniu wątroby najlepiej sprawdzi się napar z ostropestu plamistego. To prekursor sylimarolu, leku, który chroni komórki wątroby przed uszkodzeniem spowodowanym m.in. nadmiarem tłustego jedzenia czy alkoholu - zaznacza prof. Boroń-Kaczmarska.

Ostropest zawdzięcza swoje właściwości sylimaryna. To substancja, która pomaga w odnowie komórek wątrobowych i wspomaga odtruwanie wątroby. Ponadto hamuje syntezę czynników prozapalnych, redukuje procesy włóknienia, działa żółciotwórczo i przeciwcholesterolowo.

Katarzyna Prus, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze