Kłącze kosaćca – skład, właściwości, działanie i zastosowanie
Kłącze kosaćca, znane szerzej jako irys, jest cennym surowcem zielarskim. Wykorzystuje się go w medycynie naturalnej z wielu powodów. Obecne w nim substancje aktywne sprawiają, że napar czy odwar z suszu wspiera leczenie tak infekcji, jak i zaburzeń układu pokarmowego. Co warto wiedzieć?
1. Co to jest kłącze kosaćca?
Kłącze kosaćca jest surowcem wykorzystywanym w medycynie ludowej. Pozyskuje się go z kosaćca. To inaczej irys - roślina, która występuje w wielu gatunkach. Zalicza się ją do rodziny kosaćcowatych.
Pierwotnie kosaciec porastał rejony basenu Morza Śródziemnego. Obecnie jest rozpowszechniony w całej Europie. Ceni się go ze względu nie tylko z uwagi na walory lecznicze, ale i ozdobne. Warto wiedzieć, że ze względu na fiołkowy aromat, irys jest popularnym składnikiem perfum i kosmetyków i past do zębów.
2. Skład, właściwości i działanie kłącza kosaćca
W ziołolecznictwie odnajduje się kosaciec niemiecki, kosaciec amerykański, kosaciec żółty i kosaciec blady. Roślinom przypisuje się różne właściwości prozdrowotne. Okazuje się bowiem, że działają przeciwbakteryjnie, przeciwzapalnie, wykrztuśnie i ściągająco, także uspokajająco, moczopędnie i rozwalniająco.
Swoje właściwości i profil aktywności kłącze kosaćca zawdzięcza takim substancjom aktywnym jak:
- flawonoidy (przede wszystkim iriflogenina i irygenina), które neutralizują wolne rodniki, mają silne działanie przeciwutleniające, opóźniają procesy starzenia i znajdują zastosowanie w profilaktyce chorób neurodegeneracyjnych. Wykazują się także aktywnością przeciwzapalną i przeciwnowotworową, zmniejszają ryzyko występowania zakrzepów krwi, mają działanie przeciwcukrzycopwe i przeciwmiażdżycowe, obniżają ciśnienie krwi, chronią i wzmacniają ściany naczyń krwionośnych,
- cykliczne triterpenoidy, które wykazują różnoraką aktywność biologiczną, między innymi działają przeciwpasożytniczo i antybakteryjnie,
- garbniki, inaczej taniny, które mają właściwości ściągające, łagodzą także podrażnienia, zmniejszają uczucie swędzenia czy pieczenia skóry, działają przeciwzapalnie i antybakteryjnie, wspierają odporność organizmu,
- glikozydy nasercowe wykazujące działanie nasercowe, ponieważ posiadają zdolność poprawy wydolności pracy mięśnia sercowego,
- sole mineralne.
3. Wskazania do stosowania kłącza kosaćca
Kłącze kosaćca, z uwago na właściwości o aktywność, wykorzystuje się w leczeniu stanów zapalnych i infekcji, problemów z układem pokarmowym i moczowym, także oddechowym. Wskazaniem do stosowania naparów lub nalewek z kosaćca są:
- infekcje górnych dróg oddechowych objawiających się kaszlem i zalegającą w płucach wydzieliną, ponieważ surowiec rozrzedza ją, przez co ułatwia odkrztuszanie,
- zapalenie pęcherza moczowego, choroby nerek (spożywany w umiarkowanych ilościach działa moczopędnie),
- zatrucia pokarmowe, nudności i wymioty. Kłącze kosaćca łagodzi nudności, co zapobiega wymiotom, wspiera oczyszczanie organizmu z toksyn,
- schorzenia dermatologiczne, na przykład trądzik. Dzięki właściwościom antybakteryjnym, przeciwzapalnym i ściągającym, kremy z kosaćca łagodzą stany zapalne i zaczerwienienie.
4. Kłącze kosaćca – dawkowanie i stosowanie
Kosaciec występuje w postaci suszu, ale także kremu, emulsji czy serum. Kosmetyki z kosaćcem w składzie należy stosować najczęściej 2 razy dziennie (zgodnie z zaleceniami producenta). By przygotować napar lub odwar, wystarczy zalać suszu:
- przegotowaną, gorącą wodą i parzyć przez około 15 minut pod przykryciem (napar). Maksymalna dzienna dawka naparu z kłącza kosa ca wynosi od 2 do 3 filiżanek,
- wodą i gotować na wolnym ogniu przez około 30 minut. Odwar wystarczy odcedzić i wypić.
5. Przeciwwskazania, skutki uboczne i środki ostrożności
Kosaciec jest rośliną, która cechuje się silnym działaniem, stąd spożywając ją, należy zachować środki ostrożności. Przede wszystkim nie wolno przekraczaj zaleconych, dozwolonych, bezpiecznych dawek. Najlepiej spożywać go w mieszankach ziołowych.
Nie mniej ważne jest stosowanie się do przeciwwskazań, które stanowi ciąża i karmienie piersią, także nadwrażliwość na którykolwiek ze składników aktywnych.
Warto też mieć na uwadze, że kuracja z zastosowaniem kłącza kosańca wiąże się z ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych. Najczęściej obserwuje się skutki uboczne pojawiające się wskutek spożycia nadmiernej ilości surowca (to zwykle reakcja alergiczna: zaczerwienienie skóry, wysypka) oraz długotrwałego stosowania rośliny (zwykle to ból brzucha).
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.