Kwas mlekowy – właściwości, zastosowanie, występowanie
Kwas mlekowy to organiczny związek chemiczny zaliczany do hydroksykwasów. Występuje naturalnie w organizmie. Jest związkiem wytwarzanym w tkance mięśniowej podczas intensywnego wysiłku fizycznego. Można go także otrzymać w warunkach laboratoryjnych. Jakie są właściwości Lactic Acid? Gdzie się go wykorzystuje? Jak działa?
1. Co to jest kwas mlekowy?
Kwas mlekowy należy do grupy hydroksykwasów, co oznacza, że w swojej strukturze zawiera jedną grupę karboksylową i jedną grupę hydroksylową. Jest jednym z rodzajów kwasów alfa-hydroksylowych (AHA). Może mieć postać przezroczystej lub żółtawej cieczy bądź rozpuszczalnych kryształków.
Inne nazwy kwasu mlekowego to: hydroksykwas, kwas α-hydroksypropionowy, kwas 2-hydroksypropanowy, Lactic Acid czy Acidum lacticum. Wzór sumaryczny związku to: C3H6O3.
2. Gdzie występuje kwas mlekowy?
Kwas mlekowy w naturalny sposób powstaje w mięśniach. Pojawia się, gdy organizm jest niedotleniony i wyczerpany wskutek intensywnej aktywności fizycznej. Jak powstaje kwas mlekowy w mięśniach? Pod wpływem ruchu w tkance mięśniowej dochodzi do glikolizy, to jest rozpadu glikogenu, który dostarcza ustrojowi energii.
Po raz pierwszy kwas mlekowy z mięśni wyizolował Jöns Jacob Berzelius w 1806 roku. Dziś substancję otrzymuje się także w warunkach laboratoryjnych poprzez fermentację słodkich roztworów z udziałem bakterii – pałeczek mlekowych.
Acidum lacticum występuje także w wielu produktach spożywczych, takich jak fermentowane przetwory mleczne, kiszonki oraz wina i napoje fermentowane. Stanowi również składnik kosmetyków, leków czy suplementów diety.
3. Działanie, właściwości i zastosowanie kwasu mlekowego
Kwas mlekowy ma wyrazisty, kwaśny smak i zapach serwatki. Jest higroskopijny i optycznie czynny. Jego pH wynosi 3,86. Rozpuszcza się w wodzie oraz alkoholu etylowym.
Właściwości i działanie kwasu mlekowego sprawiają, że wykorzystuje się go w wielu branżach: spożywczej, kosmetycznej i farmaceutycznej, a także chemicznej, pszczelarskiej czy garbarskiej oraz chemicznej.
Kwas mlekowy spożywczy – gdzie go znaleźć?
Produkty zawierające kwas mlekowy to:
- nabiał (np. zsiadłe mleko, jogurty, kefiry, maślanki),
- kiszonki (np. kiszona kapusta, kiszone ogórki),
- koncentraty spożywcze,
- sosy i marynaty,
- dżemy i marmolady,
- słodycze,
- napoje bezalkoholowe.
Lactic Acid zakwasza różne substancje i produkty. To naturalny konserwant i regulator kwasowości, który nadaje im określony smak oraz zapach. Kwas mlekowy znany jest pod nazwą E270. Można go znaleźć w wielu popularnych i powszechnie stosowanych artykułach zdrowej diety.
Kwas mlekowy – działanie na organizm
Kwas mlekowy obecny w fermentowanych napojach i przetworach mlecznych oraz kiszonkach ma korzystny wpływ na funkcjonowanie organizmu, zwłaszcza układu pokarmowego. Okazuje się, że:
- zmniejsza ilość bakterii chorobotwórczych,
- przyspiesza metabolizm,
- ułatwia wchłanianie wapnia oraz żelaza, co przekłada się na poprawę kondycji układu kostno-stawowego i krążeniowo-naczyniowego.
Dieta zasobna w produkty zawierające naturalny kwas mlekowy jest uznawana za skuteczną metodę zapobiegania chorobom, takim jak choćby cukrzyca.
Kwas mlekowy w kosmetyce i medycynie
Kwas mlekowy to składnik wielu formuł kosmetyków: szamponów, kremów, peelingów, kapsułek, globulek i różnych preparatów regenerująco-nawilżających. Warto wiedzieć, że kwas mlekowy pełni także funkcję detoksykującą, ma właściwości przeciwutleniające.
Substancja wykorzystywana w kosmetyce działa wielozadaniowo:
- ułatwia odbudowę flory bakteryjnej,
- zmniejsza pory,
- pełni rolę regulatora pH,
- eliminuje drobnoustroje (wykazuje właściwości antybakteryjne),
- wspiera proces regeneracji podrażnionych lub uszkodzonych tkanek,
- spowalnia proces starzenia się komórek (ma właściwości przeciwstarzeniowe),
- złuszcza i zmiękcza naskórek (ma właściwości złuszczające i nawilżające). W kosmetykach wykorzystuje się kwas mlekowy w stężeniu 1-10 proc. (wówczas wykazuje właściwości nawilżające) oraz w stężeniu 30-50 proc. (wykazuje właściwości złuszczające, stąd jest wykorzystywany do silnych peelingów).
Kwas mlekowy, z uwagi na właściwości przeciwbakteryjne, alkalizujące i keratolityczne, można również znaleźć w składzie żeli, maści i leków przeciwbakteryjnych, przeciwzapalnych, przeciwświądowych oraz probiotykach, także probiotykach ginekologicznych.
Inne zastosowanie kwasu mlekowego
Ponadto kwas mlekowy jest też składnikiem środków czyszczących przeznaczonych do różnego rodzaju powierzchni, pasz dla zwierząt oraz roztworów pszczelarskich przeciw roztoczom atakującym ule. Wykorzystuje się go także do wyprawiania skór zwierzęcych oraz obróbki wyrobów włókienniczych.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.